Kapitenn Jeneral Sendomeng
Kapitenn Jeneral Sendomeng (panyòl : Capitanía General de Santo Domingo) se te premye koloni nan Nouvo Monn lan, ki te etabli pa Espay an 1492 sou zile Ispanyola. Koloni an, ki anba jiridiksyon Real Audiencia de Santo Domingo, te akòde pouvwa administratif sou byen Panyòl yo nan Karayib la ak pi fò nan kòt tè pwensipal li yo, ki fè li prensipal antite politik nan kòmansman peryòd kolonyal la.
Akòz pozisyon estratejik li yo, Kapitenn Jeneral Santo Domingo te sèvi kòm katye jeneral pou konkeratè Panyòl sou wout yo nan tè pwensipal la e li te enpòtan nan etablisman lòt koloni Ewopeyen yo nan Emisfè Lwès la. Li se sit premye vil eEwopeyen an nan Amerik yo, Sendomeng, ak pi ansyen chato, fò, katedral, ak monastè nan rejyon an.
Koloni a te rete yon gwo fò militè nan Anpi Panyòl la pou plis pase yon syèk, avèk siksè defann kont ekspedisyon Britanik, Olandè, ak Franse nan rejyon an jiska kòmansman 17yèm syèk la. Aprè pirat k ap travay pou Anpi fransè a te pran sou yon pati nan kòt lwès la, kolon fransè yo te rive e plizyè deseni konfli ame te vini. Espay finalman te sede tyè lwès Ispanyola bay Lafrans nan Lapè Ryswick 1697, konsa etabli baz pou nasyon yo pita nan Repiblik dominikèn ak Ayiti.
Istwa[modifye | modifye kòd]
Epòk pre-kolonbyen[modifye | modifye kòd]
Anvan yo te rive Kristòf Kolon ak Panyòl yo an 1492, moun natif natal Tayino yo te peple zile a ke yo te rele "Quisqueya" (ki soti nan Quizqueia), ki vle di "gwo bagay" oswa "gwo peyi" (manman tout peyi), oswa Ayiti. (peyi ki gen gwo mòn), e ke panyòl yo te rele Ispanyola. Nan epòk la, teritwa zile a te gen senk (5) chèf : Marién, Maguá, Maguana, Jaragua, ak Higüey.[1] Sa yo te dirije respektivman pa kasik (chèf) Guacanagarix, Guarionex, Caonabo, Bohechío, ak Cayacoa.
Arive Panyòl la[modifye | modifye kòd]
Nan 1493, Kolon te tounen nan zile a nan dezyèm vwayaj li a epi li te fonde premye koloni panyòl nan New World la, vil Isabella. Nan lane 1496, frè li Batèlmi Kolon te etabli koloni Santo Domingo de Guzmán sou kòt sid la, ki te vin nouvo kapital la. Anviron 400 000 Tayino ki tap viv sou zile a te vin tounen esklav pou travay nan min lò. Pa 1508, kantite yo te diminye a anviwon 60 000 akòz travay fòse, grangou, maladi, ak asasinay an mas. An 1535, sèlman kèk douzèn te toujou vivan.[2]
Date soti nan ane 1496, lè Panyòl yo te etabli sou zile a, ak ofisyèlman soti sou 5 out 1498, Santo Domingo te vin premyè vil ewopeyen an nan Amerik yo. Batèlmi Kolon te fonde koloni a epi li te rele li La Nueva Isabela, aprè yon koloni ki te pi bonè nan nò a ki te rele daprè Rèn Espay Isabel I.[3] An 1495 li te chanje non "Santo Domingo", nan onè Sen Dominik, sen patwon astwonomi.
Etablisman Sendomeng[modifye | modifye kòd]
Esklavaj Afriken yo[modifye | modifye kòd]
Laj piratri ak bès[modifye | modifye kòd]
Renesans ekonomik[modifye | modifye kòd]
Ane pita yo[modifye | modifye kòd]
Vil ak vil[modifye | modifye kòd]
Gouvènman ak Lwa[modifye | modifye kòd]
Dwa natif natal[modifye | modifye kòd]
Referans[modifye | modifye kòd]
- ↑ (espanyòl) es Perez, Cosme E. (20 desanm 2011). Quisqueya: un país en el mundo: La Revelación Maya Del 2012. Palibrio. p. 27. ISBN 978-1-4633-1368-5. Retrieved 4 jen 2012.
- ↑ (angle) en Hartlyn, Jonathan (1998). The Struggle for Democratic Politics in the Dominican Republic. Chapel Hill: University of North Carolina Press. p. 25. ISBN 0-8078-4707-0.
- ↑ (angle) en Greenberger, Robert (1 janvye 2003). Juan Ponce de León: The Exploration of Florida and the Search for the Fountain of Youth. The Rosen Publishing Group. p. 35. ISBN 978-0-8239-3627-4. Retrieved 4 jen 2012.
