Itilizatè:Kitanago/Bonjou3
Kout pwojektè
Okipasyon ameriken an Ayiti te kòmanse 28 jiyè 1915, lè 330 Marin yo ameriken anvayi Pòtoprens epi tout peyi a sou otorite prezidan ameriken Woodrow Wilson. Entèvansyon jiyè pase aprè koudeta kont prezidan ayisyen Jean Vilbrun Guillaume Sam. Jou sa a, li bay lòd pou asasine prizonye politik yo, epi yon foul fache touye Sam. Anvan evènman sa a, militè Etazini yo te deja debake yon fwa pou enterè biznis ameriken nan mwa desanm 1914.
Etazini okipe Ayiti pandan disnèf (19) ane. Sepandan, te gen anpil rezistans kont militè Etazini an, espesyalman peyizan-sòlda ki rele “kako”. Marin yo elimine kako yo ak fè represyon vyolan kont peyizan ayisyen. Okipasyon fini 15 out 1934 lè dènye Marin yo kite peyi a sou otorite prezidan ameriken Franklin Delano Roosevelt. Aprè sa a, militè Etazini a bay pouvwa nan Gad Dayiti, fòs lapolis e militè kreye pa Ameriken pou kenbe lapè an Ayiti. Etazini kanmenm kontwole finans ayisyèn jiska 1947.
Anvan Ameriken te vin okipe Ayiti nan lane 1915 yo te mete peyi a anfayit yon dezyèm fwa sa vin kòz enflasyon t€t nèg, enstabilite moun ap kouri labank vin chèche kòb e labank pa ka ranbouse li se te panik total. Moun ap fèmen boutik yo Leta Ayisyen te tante tradui ameriken lajistis pou yo te ka restitye lengo d ò yo yo pa janm remèt nou lengo d ò yo olye yo bannou lengo d ò yo yo siyen ak leta Ayisyen yon konvansyon ki fikse to pou chanj lan ak senk (5) goud pou yon dola sa a pou te ranplase 500 000 lengo ann ò ameriken pran ann gwo ponyèt la nan bank santral la. Nan ane 80 yo Ameriken sispann afè 5 goud pou yon dola a yo lage Ayiti nan povrete ekstrèm. E yo pa janm remèt lengo dò yo epi senk(5) goud sispann yon dola.
Èske w konnen?
- En plis en ka fè 10.
- Zo ki pi long nan kò mou se femi an, li ka rive nan 76 cm!
- An 1788, Ayiti te kontwole mwatye pwodiksyon kafe nan mond lan.
- Si Kiichiro Toyoda (foto) te chwazi chanje òtograf non li pou l bay konpayi li a, se paske li pote l chans.
- Brikè te envante anvan alimèt.
- Ayiti fin peye Lafrans enterè 127 ane apre premye akò a.
Pwojè tematik yo yo
|
Atizay |
|
Syans egzak ak natirèl |
|
Syans imèn ak sosyal |
|
Sosyete |
|
Teknoloji |
|
Lavi chak jou ak lwazi |
Wikipedya nan lòt lang yo
Wikipedya ki gen plis pase 1 000 000 atik :
Deutsch ·
English ·
Français ·
Español ·
Italiano ·
日本語 ·
Nederland ·
Polski ·
Русский ·
Sinugboanong Binisaya ·
Svenska ·
Tiếng Việt ·
Winaray
Wikipedya ki gen plis pase 100 000 atik :
العربية ·
български ·
Català ·
한국어 ·
中文 ·
Dansk ·
Slovenčina ·
Esperanto ·
Suomi ·
עִבְרִית ·
Magyar ·
Bahasa Indonesia ·
Lietuviu ·
Norsk ·
România ·
Српски / Srpski ·
Česká ·
Türkçe ·
Українська ·
Volapük
Prezantasyon
Wikipedya se yon pwojè ansiklopedi kolektif sou entènèt, inivèsèl, plizyè lang e ki fonksyone sou prensip wiki. Pwojè sa a gen pou objaktif pou ofri kontni ki kapab itilize ankò, objektif ak verifye, ke tout moun ka modifye ak amelyore.
Wikipedya defini ak Prensip fondatè yo Kontni li yo anba Lisans ( in ) creative commons by-sa >. Li kapab kopye epi itilize ankò anba menm lisans lan, si yo respekte kondisyon yo. Wikipedya bay tout kontni li yo gratis, san yo pa fè piblisite, epi san yo pa itilize eksplwatasyon done pèsonèl itilizatè li yo.
Editè atik Wikipedya yo se volontè. Yo kowòdone efò yo nan yon kominote kolaboratif, san lidè.
Kijan pou kontribye ?
Nenpòt moun ka pibliye kontni sou Entènèt imedyatman, depi yo respekte règ esansyèl Fondasyon Wikimedya ak kominote a; pa egzanp, verifyabilite kontni, kalifikasyon atik ak kenbe yon atitid akeyan.
Gen anpil paj èd ki disponib pou ou, tankou kreye yon atik, modifye yon atik oswa imaj. Pa ezite poze yon kesyon pou w ka ede w nan premye etap ou yo, sitou nan youn nan pwojè tematik yo oswa nan plizyè espas pou diskisyon.
paj diskisyon yo itilize pou santralize panse ak kòmantè pou amelyore atik yo.
Istorik mwa desanm
- 1e desanm (1640): Pòtigal rejwenn endepandans li nan men Espay gras ak Jan IV (wa Pòtigal) ki vin wa.
- 3 desanm (1967): nan Afrik di sid, chirijyen Christiaan Barnard fè premye transplantasyon kè moun.
- 8 desanm 1985: rasanble nan Bangladèch, sèt Eta kreye Asosyasyon pou Koperasyon Rejyonal Sid Azi.
- 10 desanm (1948): Nasyonzini adopte Deklarasyon Inivèsèl Dwa Moun.
- 23 desanm (1865): Lafrans, Itali, Swis epi Bèljik te jwenn Inyon monetè latin.
- 27 desanm (1945): Bank Entènasyonal pou Rekonstriksyon ak Devlopman ak Fon Monetè Entènasyonal te etabli apre akò Bretton Woods la.
Bèl imaj pou mwa desanm
.jpg)
(définition réelle 3 000 × 2 100)
