Matinik

drapo Matinik
(detay)

deviz nasyonal

im nasyonal

lang
jantile Kreyòl, Franse
matinikè

fizo orè : UTC -4

istwa

dekouvèt

politik

gouvènman repiblik

kapital

Fòd Fwans (Fòd Fwans se chèflye Matinik, Kapital la se Pari)

pi gwo vil Fòd Fwans

divizyon

vwazen Dominik, Sent Lisi

òganizasyon ONI, IE

jewografi

sipèfisi (km²)
dlo (%)
frontiè (km)
kòt (km)
pli ro (m)
pli ba (m) 1 128
0,70

ekonomi

monnen
- divizyon lewo

PIB
- total (US)
- pa ab. (US)

endis yo
- EDI
- EPI

demografi

popilasyon (ab.)

dansite (ab./km²)
lavi (zan)
ne (‰)
mòtalite (‰)
mòtalite timoun (‰)
alfabèt (%)
an vil (%) 385 551^[1]
Janvye 2013
355

endèks

kòd

kòd ISO

endikatif yo
- entènet
- telefonik
- radyofonik ..mq ; .fr +0596

nòt

Matinik - nan Matinik Kreyòl Matinik oswa Matnik, (ansyen yo rele Iouanacaera oswa Jouanacaera, Yanacouaera, Wanakaera, Madinina... "Iguana Island" nan lang Kalinago oswa tou Madinina (Zile Fanm yo) pa natif natal yo) ak surnome "zil la ak flè" , se yon peyi ki sitiye nan Karayib la ak pi presizeman nan achipèl la nan ti Zantiy yo. Se yon sèl kolektivite teritoryal.

Premye peple pa Arawak Amerindiens, yo te kouri soti nan nevyèm syèk la, anvan fèk vini, tou Amerindiens, Kalinagos yo te fè pati fanmi Arawak la. Kristòf Kolon te premye Ewopeyen ki te mete pye la an 1502, anba regans Panyòl la. Kolonizasyon franse te kòmanse la nan 1635, ki te dirije pa Pierre Belain d'Esnambuc

Matinik sitiye nan arc vòlkanik nan ti Zantiy yo, nan lanmè Karayib la, ant Dominik nan nò ak Sent Lisi nan sid, apeprè 420 km nan nò-nòdès kòt Venezyela, ak apeprè 865 km lès-sidès la. Repiblik Dominikèn. Te etajè kontinantal eksplwate sèlman pa Lafrans te pwolonje a 350 mil soti nan kòt la nan 2015 (sa vle di pi lwen pase zòn nan ekonomik eksklizif, ki rete fiks nan 200 mil soti nan kòt la), apre opinyon an favorab nan Òganizasyon Nasyonzini yo

Matinik oubyen Matnik se yon il ki sitiye nan zòn jewografik Karayib nan mitan Sent Lisi ak Dominik. Se yon depatman franse outremè (depatman 97.2), ak youn nan 18 rejyon Repiblik Fransèz.

Demografi[modifye | modifye kòd]

Moun Matinik se moun ki soti nan peyi Afrik, Ewòp (beke, "blan-peyi" ak Endyen), moun jwif, siryen.

Lang[modifye | modifye kòd]

Nan Matinik, lang franse se lang ofisyèl. Moun ap pale tou kreyòl Matinik.

Lang Atik prensipal: Lang nan Matinik ak lang nasyonal oswa minorite nan Majorite popilasyon an pale kreyòl Matinik, yon lang ki konpoze de mo ki gen plizyè orijin (lang Ewopeyen, lang Afrik Lwès, Kalinagos) atikile pa yon sentaks. , yon gramè ak yon konjigezon ki gen orijin Afriken. Apeprè 10% elèv yo anseye kreyòl nan lekòl la.