Aller au contenu

Syèj nan Pòtoprens (1793)

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib
Syèj nan Pòtoprens (1793)
{{{caption}}}
Konfli: {{{conflict}}}
Dat: 12 avril 1793 - 14 avril 1793
Anplasman: Pòtoprens
Rezilta: Viktwa komissyonè
Militè
Drapeau de la France Repiblik franse Opozan komisyonè yo:
Kolon fransè "Gran Blan" wayalis
Kolon fransè "Ti Blan" repibliken
Sòlda ak marin lame repibliken fransè
Esklav kolon ame yo
Kòmandan yo
Léger-Félicité Sonthonax
Étienne Polverel
• Lassale
Louis-Jacques Beauvais
• Borel
Twoup
1 350 moun
+ marin
1 800 moun
Mouri yo


Syèj nan Pòtoprens te fèt pandan Revolisyon ayisyen an.

Rebelyon kolon

[modifye | modifye kòd]

25 janvye 1793, kolon yo, ki te dirije pa Borel, revòlte kont komisyonè Sonthonax ak Polverel. kolon yo " gwo blan " wayalis ak rich pwopriyetè esklav yo ak " ti blan ", kolon repibliken nan kondisyon modès oswa pòv, anvan yo lènmi, ini nan opozisyon komen yo nan milat ak moun koulè ki lib. Kolon yo ame esklav yo, alye tèt yo ak sòlda Rejiman Artois yo epi pran kontwòl Pòtoprens. Alò, ensije yo te voye yon lèt vè Lonn pou yo te deklare tèt yo pare pou yo vin anba sizeranite Grann Bretay an echanj pou prezèvasyon lwa yo.

Twoup yo rete fidèl a komisyonè yo kòmande pa jeneral Lassale, ewopeyen, ak Beauvais, milat, sènen Pòtoprens nan moman sa a. Bò kote pa yo, reprezantan Sonthonax ak Polverel te etabli baz yo nan pò Sen Mak, yo te pran chaj nan marin la ak atake bò lanmè a. Sou 12 avril, fòs komisyonè yo te lanse yon atak jeneral pa lanmè ak tè. Bato komisyonè yo te domaje seryezman nan zam rebèl yo ak yon dife pete, ki sepandan jere yo dwe etenn.

Entans bonbade pa 4 000 boul, Pòtoprens kapitile sou 14 avril 1793. Borel, lidè ensije yo, kouri al Jamayik, esklav li yo te dezame epi yo te retounen nan plantasyon yo. ,

Bibliyografi

[modifye | modifye kòd]

Bibliyografi

[modifye | modifye kòd]
  • Victor Schœlcher, Vie de Toussaint Louverture, Edisyon Karthala, (réimpr. 1982), p. 60-61

Gade tou

[modifye | modifye kòd]

Nòt ak referans

[modifye | modifye kòd]

Lyen deyò

[modifye | modifye kòd]