Fanm lèt

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib
Emily Brontë aka Ellis Bell, otè de Wurning Heights

Yon fanm lèt se yon fanm ki konpoze zèv literè oswa ki dirije yon salon literè.

Tèm sa a, ki gen tandans ranplase pa sa ekriven, te vin popilè pandan XVIIe ak XVIIIe syèkyo gras a wòl sèten gason oswa fi ki fè yon salon literè, kote yo resevwa moun ki pi savan yo, pi bèl lespri yo, moun ki enpòtan yo. Konsa, yo jwe yon wòl prensipal nan rafineman lang fransè a depi nan epòk Madame de Rambouillet ak carte de Tendre, jouk nan kòmansman XXe syèk, pase nan epòk Limyè, kote yo te pran enfliyans politik.

Yo te pyonye tou nan konseptyalizasyon panse feminis, ki pita te mennen nan kreyasyon premye mouvman feminis yo.

Nan travay li A Room of One's Own, Virginia Woolf analize enfliyans kondisyon fanm yo sou travay atistik fanm lèt yo.

Dapre Claire Lesage, talan limite sèten fanm nan lèt se san dout refleksyon pal nan sa li te kapab ye nan kondisyon sosyal ak finansye ki pi favorab pou fè egzèsis sa a. atizay[1].

Nou te kapab atribiye ajyografik literati a yon majorite fanm men pifò nan ekri sa yo se anonim. Sepandan, n ap kenbe non Clémence, mè abbey Barking e otè travay yon lavi Saint Catherine de Alexandria, nan 12yèm syèk la.

Kèk fanm, tankou George Sand, Sè Brontë, George Eliot, te pran yon psedonim gason[2]. Nan Tradisyon woman's women, Catherine Mariette-Clot ekri: "Ekri pa vini natirèlman, menm mwens pou yon fanm pase pou yon gason, e moun ki ekri dwe fè fas ak anpil obstak pou yo pibliye. Premyèman, yon obstak moral ak sosyal: modesti ki apwopriye pou li, konvansyon ke li dwe obsève, mande pou yon fanm pa ekspoze non li (pi souvan non mari l '), ke li pa fè li "piblik" »[3].

Soti nan XVIe syèk, fanm noblès, enfliyan ak kiltive, òganize salon literè, ki te vin tounen gwo plas nan lavi kiltirèl ak politik, kontribye nan devlopman ak transmisyon lide yo. nan Limyè Parizyen ak Ewopeyen an. Madeleine de Scudéry, ke yo rekonèt sou ti non « Sappho », gen yon karyè literè trè rich, epi pibliye kèk nan travay li sou non frè l '.

Korespondans se tou yon aktivite literè ke yo egzèse, kèk vin tounen temwayaj pi popilè nan yon epòk, epi evolye nan direksyon pou yon reyèl genre literè karakterize [[Epistolary roman|epistolary woman] ]. Ka korespondans epistolière Madame de Sévigné a egzanplè nan respè sa a: ekri nan XVIIe syèk, lèt li yo te pibliye an klandestin an 1725, apre sa ofisyèlman pibliye pa li. pitit fi nan 1734–1737 ak nan 1754, e li te rankontre ak gwo popilarite.

« Fanm gen dwa monte echafodaj la; li ta dwe tou gen dwa monte nan tribun nan » — Olympe de Gouges, tou pre Gironden, se guillotine

Ekri fanm sa yo souvan pote nan literati yon vizyon patikilye Rezèv tanpon fanm, sòti nan betiz senp nan kritik pikan nan pèsonalite oswa estrikti sosyal nan tan yo.

Ak ekriti sa yo parèt tou premye konseptyalizasyon epòk kontanporen an ki pral bay nesans feminis. Fanm nan lèt Olympe de Gouges konsa te pran yon karyè politik ak kòm yon polemist, ki te ekri yo te anfavè dwa sivil ak politik fanm yo ak abolisyon esklavaj. Nwa: li se sitou otè Deklarasyon dwa fanm ak sitwayen fi.

Lide revolisyonè franse ki t ap gaye nan Ewòp, pwofesè angle Mary Wollstonecraft te pibliye an 1792 bwochi revolisyonè ak feminis li a, Defans dwa fanm yo.

Fanm sa yo ak ekriti yo pafwa yo kritike fòtman, pa tou de sèks, akòz estati sosyal yo antanke fanm: kritik literè Samuel Johnson konsa konpare fanm preche ak « yon chen danse: ou sezi wè li. fè yon Trick, men dans li rete bwete ak mal egzekite ». Sepandan, kritik sa a fèt nan kontèks patikilye sosyete angle 18the syèk la. Gen lòt ki pi byen resevwa epi yo se sijè a reyèl rekonesans sosyal ak literè. Malgre aspè pafwa sibvèsif ekri li yo anfas sosyete patriyakal ak macho nan epòk li a, Madeleine de Scudéry se te premye fanm ki te resevwa pri elokans nan men Académie française .

Anba rejim Napoleon an ak règ Kod Sivil 1804, fanm yo te rankontre difikilte pou yo te pibliye zèv yo. Yo dwe otorize pa mari yo pou yo ka “aji nan non li” ak pwoklamatè yo a. Piblikatè yo pa t 'kapab libere jete pwopriyete literè fanm yo si yo pa t' gen akò sa a ekri. Sepandan, piblikatè tèt yo pral fè li difisil pou fanm otè. Kidonk, Emile Templier pral fè yon yerachi fanm daprè travay yo: li te peye Kontess Ségur la. Kontesses Dsann, li te wè woman li yo atribiye nan otè gason pi byen koni yo nan lòd yo fè plis pwofi. Se poutèt sa, fanm yo te fè eksperyans pi move difikilte pou yo te aksepte yo epi pou yo fè yon vi desan nan pwofesyon yo[4].

Istwa[modifye | modifye kòd]

Fen literati modèn[modifye | modifye kòd]

Jane Austen, Rezon ak Sansibilite, pibliye anonim (« pa yon dam ») nan 1811

Fanm yo te pratike ekri depi Lantikite, patikilyèman nan Lagrès. Malgre zèv yo te bliye ak pèdi, powèt grèk yo te parèt nan literati: Praxilla nan Sycione, Corinne nan Tanagra, Telesilla nan Argos, men pi bon li te ye a rete Sappho. Malgre ke travay li konsève nan yon fason trè fragman, figi Sapphô, lavi santimantal li, fen trajik li dapre Ovid fè l 'yon pèsonalite apa pami ansyen otè yo. Resepsyon li yo te plizyè depi Mwayennaj-, kit se nan literati, penti, oswa menm opera. Sapphô se konnen pou pwezi renmen lirik li, men li te ekri vèsè politik tou e li se youn nan kèk fanm ki te rantre nan panteon otè klasik yo.

An Frans, nou jwenn fanm nan lèt nan tout Mwayennaj la, tankou Dhuoda (805-845), Héloïse (1101-1164), Beatritz de Dia (1140-1175), Marie de France (1160-1210), Marguerite d'Oingt (1240-1310), Christine de Pisan (1364-1430), Clotilde de Surville (1405-1498), Catherine d'Amboise (1481-1549), Marguerite de Navarre (1492-1549), Hélisenne de Crenne (1510-1560).

Nan lòt domèn kiltirèl, sitou Anglo-Saxon Pwotestan nan epòk kontanporen an, Modèl:Refnec[5] . Littré, ki te pibliye an 1863, pa gen okenn antre pou tèm "ekriven" la; li ajoute apre yon long devlopman dedye a mo "ekriven (« Moun ki konpoze liv ») ke « yo di fanm tou »[6].

An 2015, Segondè Konsèy Egalite Fanm ak Gason te rekòmande itilizasyon li yo, pou « lit kont estereyotip sèks »[7].

Nan Quebec ak New Brunswick, itilizasyon tèm "ekriven" ak "otè" te vin toupatou depi ane 1980 yo[8]. Yo rekòmande feminizasyon non pwofesyon yo[9].

Nan Bèljik, sèvis lang franse a rekòmande fòm "ekriven" la nan dokiman otorite administratif yo, travay edikasyon, òf travay ak aplikasyon.

An 1994, tèm "otè", "chofè", "ekriven" ak "maren" yo te prezante nan nòt. Sepandan, itilizasyon yo te vin nòmal, yon ekriven ak fòm episèn yon ekriven te depi 2005 se de fòm ki parèt nan Gid pou feminizasyon non pwofesyonèl, fonksyon, klas oswa tit. '[10]. An 2019, toujou Le Soir te anonse ke « paske mo a sonnen klè, afime féminines li, baze sou istwa ak pwoksimite aktris. , Livres du Soir a ap di otè' »[11].

Nan Swis, nou jwenn menm jan ak an Frans yon ansyen itilizasyon mo "ekriven". Yon chapit antye dedye an 1763 a « devwa ekriven an » nan yon liv règ lavi ki te adrese a yon kominote relijye Sainte-Claire d'Orbes ak Vevey[12]. Sa a se fòm Guide romand d'aide à la drafting administratif ak lejislatif epicene rekòmande an 2001 la[13].

An Frans, plizyè fanm nan lèt, tankou Abnousse Shalmani, reklame yo sèvi ak tèm ekriven, lè yo konsidere ke tèm ekriven kontribye nan fè yon distenksyon ant kreyatè literati ak majinalize fanm k ap ekri[14].

Nòt ak referans[modifye | modifye kòd]

  1. ↑ Lesage 2001.
  2. ↑ Fanm laprès, fanm lèt. Soti Delphine de Girardin rive Florence Aubenas, Paris, (ISBN 978-2-271-11792-2 ak 2-271-11792- 5)
  3. ↑ Catherine Mariette-Clot, Tradisyon woman fanm yo, (ISBN 978-2-7453-2287-6)
  4. ↑ « Fanm otè ak piblikatè yo nan 19yèm syèk la: yon batay long pou rekonesans dwa yo kòm ekriven », {{Atik}} : paramètre « périodique » manquant,‎ , p. 313-333périodique
  5. ↑ {{Liv|otè1=Colette|tit=Nesans jounen an|editè=Flammarion|ane=1928|total paj=245|pasaj=70} }.
  6. ↑ « Writer », sur littre.org.
  7. ↑ Caroline Piquet, « “Di ekriven, pa ekriven”: gid pou konbat estereyotip sèks », 06-11 -2015.
  8. ↑ « writer », sur The Great Diksyonè tèminolojik
  9. ↑ « Kesyon yo poze souvan sou feminizasyon ».
  10. ↑ Mete nan feminen an – Gid pou feminizasyon non pwofesyonèl, fonksyon, klas oswa tit, .
  11. ↑ « Otè, otè oswa otè? “Le Soir” chwazi autrice », {{Atik}} : paramètre « périodique » manquant,‎ (lire en ligne)périodique.
  12. ↑ Koutim. se anyè ak règleman pòv mè Sainte-Claire d'Orbe ak Vevay, nan Swis, refijye nan Evian pou lafwa, .
  13. ↑ * {{Liv|author1=[[Thérèse Moreau] ]|tit =Jenè ekriti, gid ki pale franse pou ede ak ekriti administratif ak lejislatif episèn|place=Geneva|piblikatè=Eta Jenèv|ane=2001|isbn=|li sou entènèt=https://egalite.ch/projects/epicene-language /}}.
  14. ↑ Abnousse Shalmani, « Mwen te toujou vle ekriven, pa ekriven », .

Apendis[modifye | modifye kòd]

Bibliyografi[modifye | modifye kòd]

Etid[modifye | modifye kòd]

  • Laure Adler ak Stefan Bollmann, Fanm ki ekri yo viv danjerezman, Paris, Flammarion, 2007. (ISBN 978-2-08-011641-3)
  • Camille Aubaude, Li fanm nan lèt yo, Paris, Dunod, 1993 (ISBN 978-2-1000-0128-6).
  • Maud de Belleroche, Fanm, La Jeune Parque, 1970.
  • Martine Biard, Les Trobaïritz. Fi powèt sid yo nan XXIe syèk, koleksyon temwayaj ak powèm, Narbonne, Éditions Mille Poètes en Méditerranée, 2013 (ISBN 978-2-918-38167-9)
  • Geneviève Brisac, La Marche du cavalier, Paris, éditions de l'Olivier, 2002 (ISBN 978-2-8792-9334-9).
  • Angela Carter, The Sadeian Woman: An Exercise in Cultural History, London, Virago, 1979.
  • Hélène Cixous, Entre ekriti, Paris, éditions des Femmes, 1986.
  • Hélène Cixous, "Ri Meduza a", "L'Arc", "Simone de Beauvoir ak lit fanm yo", 61, 1975.
  • Colette Cosnier, The Silence of Girls: from needle to pen, Fayard, 2001 (ISBN 978-2-2136-0823-5).
  • Béatrice Didier, Woman Writing, Paris, PUF, 1981.
  • Xavière Gauthier, Surrealism ak seksyalite, Paris, Gallimard "lide", 1971.
  • Sandra M. Gilbert ak Susan Gubar, The Madwoman in the Attic: The Woman Writer and the Nineteenth Century Imagination, New Haven, Yale University Press, 1979.
  • Sandra M. Gilbert ak Susan Gubar, No Man's Land. Kote fanm ekriven nan ventyèm syèk la, vol. 2, Sexchanges, New Haven ak London, Yale University Press, 1989.
  • Claudine Hermann, Les Voleuses de langue, Paris, éditions des Femmes, 1976 (ISBN 978-2721000743).
  • bell hooks, Talking Back, Boston, South End Press, 1989.
  • bell hooks, Yearning: Race, Gender and Cultural Politics, London, Turnabout, 1991.
  • Annie Le Brun, A yon distans, Paris, Pauvert/Carrère, 1984.
  • François Le Guennec, The Book of Women of Forgotten Letters, Ti editè mwen an, 2013.
  • François Le Guennec, Vagit-prop, Lachez tout ak lòt tèks, Paris, Ramsay/Pauvert, 1990.
  • « Fanm lèt yo nan Venice nan XVIe ak XVIIe syèkyo: Moderata Fonte, Lucrezia Marinella, Arcangela Tarabotti », Clio. Fanm, sèks, istwa,‎ , p. 135-144 (DOI 10.4000/clio.138)
  • Nancy K. Miller, The Heroine's Text: Readings in the French and English Novel, 1722-1782, New York, Columbia University Press, 1980.
  • Nancy K. Miller, The Poetics of Gender, New York, Columbia University Press, 1986; 1987.
  • Christine Planté, Ti sè Balzac, redaksyon sou fanm otè a, Paris, Seuil, 1989.
  • Joanna Russ, Kijan pou siprime ekriti fanm, Austin, University of Texas Press, 1983.
  • Liesel Schiffer, Fanm remakab nan 19e syèk, Paris, Vuibert, 2008. (ISBN 978-2-7117-4442-8)
  • Elaine Showalter (ed.), The New Feminist Criticism: Essays on Women, Literature, and Theory, New York, Pantheon, 1985.
  • Gayatri Chakravorty Spivak, Nan lòt monn: redaksyon nan politik kiltirèl, London, Methuen, 1987; Routledge, 2014 (ISBN 978-1-1388-3503-0).
  • Robyn R. Warhol & Diane Price Herndl (eds.), Feminis, yon antoloji nan teyori literè ak kritik, Houndmills, Macmillan Press, 1997 (ISBN 978-0-3336-9099-4).

Lòt moun[modifye | modifye kòd]

Atik ki gen rapò[modifye | modifye kòd]

Lyen ekstèn[modifye | modifye kòd]

Rekipere depi « https://ht.wikipedia.org/w/index.php?title=Fanm_lèt&oldid=838701 »