Margaret Atwood
_(cropped).jpg)
Margaret Atwood, ki fèt nan Ottawa, se yon womansyè, powetès ak kritik literè Kanadyèn. Li se youn nan pi gwo ekrivèn kanadyèn ki pi selèb yo, pou zèv li , tankou « The Handmade's Tale » ki te vin adapte pou televizyon apati 2017.
Biyografi
[modifye | modifye kòd]Anfans ak edikasyon
[modifye | modifye kòd]Li te fèt nan Ottawa, Ontario[1]. Margaret Atwood se te pitit fi Carl Edmund Atwood, yon zowolojis, ak Margaret Dorothy Killiam, yon nitrisyonis. Akòz pwofesyon papa l, Margaret Atwood te pase pifò anfans li nan mitan forè yo nan Nò Quebec, Sault-Sainte-Marie, Ottawa ak Toronto[2],[3].
Li te kòmanse ekri nan laj sèz an epi apre li te pran desizyon pou li ta vini yon ekrivèn[4]. An 1957, li te fè etid li nan Victoria Collège nan University of Toronto. An plis li te pran leson nan men powèt Jay Macpherson ak kritik literè Northrop Frye. Li gradye ak yon Bachelor of Arts nan literati anglè (ak minè nan filozofi ak franse) an 1961[5].
Li te kontinye etid li nan Harvard University ak Radcliffe College, gras ak yon bous [[Woodrow Wilson], jiskaske li te jwenn yon metriz nan literati anglè an 1962 anvan li kontinye etid li nan Harvard University pandan kat ane[6],[7].
Vi prive
[modifye | modifye kòd]An 1968, Atwood te marye ak Jim Polk, men li te divòse kèk ane pita, an 1973[8]. Aprè sa, li te marye ak womansye Graeme Gibson. yo te arive fè yon pitit fi ki rele Eleanor Jess Atwood Gibson an 1976[9]. Gibson vin mouri nan lane . Atwood ekri yon redaksyon sou tristès ak lapèn , ki te pibliye nan The Guardian an 2020 an memwa mari l[10].
Karyè
[modifye | modifye kòd]Li te pibliye premye koleksyon pwezi li, Double Persephone, ak Hawkshead Press an 1961, pou sa li te resevwa E. J. Pratt[11]. Dezyèm koleksyon pwezi li a, The Circle Game, ki te pibliye an 1964 pa Contact Press, te fè l 'yon Gouvènè Jeneral's Literary Award an 1966[12]. Nan deseni ki te swiv yo, li te pibliye prèske ven koleksyon pwezi.
Atwood te pibliye premye woman li a, The Edible Woman, pa McCelland ak Stewart an 1969. Nan ane 1970 yo, woman li te pibliye yo te eksplore idantite sèks ak estereyotip an relasyon ak politik ak idantite nasyonal: Surfacing an 1972; Lady Oracle an 1976 ak Life Before Man an 1979[13]. Dènye a se yon finalis pou Prim Literè Gouvènè Jeneral la[12].
Se nan lane 1985 ke li te pibliye pi bon travay li a, The Handmaid's Tale. Rezoliman feminis ak politik, travay li se miyò defini pa lefèt ke fanm yo okipe etap nan sant[14]. Li te resevwa plizyè rekonpans pou The Handmaid's Tale, tankou Arthur-C.-Clarke Prize ak yon prim Gouvènè Jeneral pou literè[15]. The Handmaid's Tale te adapte pou sinema pa Volker Schlöndorff an 1990 ak nan yon seri televizyon an 2017 anba tit The Handmaid's Tale: La Servante écarlate.
Atwood te anseye nan plizyè inivèsite, tankou University of British Columbia (1965), Concordia University nan Montreal (1967-1968), University of Alberta (1969-1979) , York University nan Towonto (1971-1972) ak New York University[7].
An 2015, li te remèt maniskri liv li a Scribbler Moon bay pwojè 'library of the future' atis Scottish Katie Paterson, pou l te ka pibliye nan 2114. Li se premye nan yon santèn otè ki patisipe nan pwojè sa a[16].
Nan yon entèvyou ak chak jou Le Devoir yo te bay an 2007, li te di ke li te jeneralman optimis epi li te di ke li pa ta ekri si li kwè ke mond lan te san espwa. Li ajoute ke dystopian woman li yo se yon refleksyon nan lekti jèn li yo pandan li te grandi nan pi gwo popilarite otè syans fiksyon tankou H. G. Wells, George Orwell ak Aldous Huxley[17].
Atwood te resevwa anpil onè ki gen ladan ven doktora onorè, anplis ke li te resevwa kòm Companion of the Order of Canada nan ak yon manm nan Order of Canada. Ontario an 1990. Yo te resevwa l kòm manm Royal Society of Canada an 1987[18]. An 1981, li te resevwa youn nan Guggenheim Fellowships[19]. Li te genyen Booker Prize an 2000 pou woman li a The Blind Assassin[20]. An 2017, li te youn nan favori pou Pri Nobel pou Literati[21]. Se te otè Britanik orijin Japonè Kazuo Ishiguro, ki te genyen; sezi pa desizyon sa a, Ishiguro te mande Atwood ekskiz paske li te jwenn pri a pou li[22].
Angajman
[modifye | modifye kòd]Pozisyon
[modifye | modifye kòd]Pandan eleksyon federal Kanadyen 2008 la, Atwood te sipòte Bloc Québécois, yon pati k ap defann mouvman souverènte Quebec la. ]]. “Duceppe ak souverènte nan Toronto”, Mwa invalide (Oktòb), Toronto.</ref>.
Nan , katriyèm jou envazyon Larisi a nan Ikrèn, Atwood te pami plis pase 1 000 otè ki te siyen lèt ouvè a. asosyasyon ekriven PEN International, ki eksprime solidarite li ak Ikrèn epi mande pou yon fen nan envazyon Ris la[23].
Konfli
[modifye | modifye kòd]Nan , yon konfli te pete nan Toronto: liv li a The Handmaid's Tale te akize pa yon paran nan yon etidyan ke yo te vyolan, deprave ak an menm tan anti-kretyen ak anti. -Islamis[24]. Zafè a p ap pouswiv.
Nan , li te pibliye yon lèt ouvè nan jounal The Globe and Mail ki gen tit "Èske mwen se yon move feminis?" ("Èske mwen se yon move feminis? feminis?"move feminis?") kote li kritike #Metoo mouvman an menm tan li fè dyagnostik sistèm jidisyè ki pa efikas ak demode[25]. Li avèti feminis jodi a sou yon glisman posib ki mennen nan tabli « jistis popilè » ki ka transfòme nan « kiltirèl solidifye lenchaj kote yo jete kalite jistis aksesib a deyò fenèt la epi yo etabli pouvwa ekstrajidisyè. kenbe. » Li pran pozisyon ki deklare ke « Pozisyon fondamantal mwen an se ke fanm yo se èt imen, ak (…) konpòtman sen ak dyabolik (…) ki gen ladan krim. » Nan yon entèvyou an 2022 ak Nathalie Collard, li presize: « Mwen pito viv nan yon kontèks kote règ lalwa pran priyorite, men li toujou nesesè kite lwa yo jis. Òganizasyon mwen travay kole kole ak, Equality Now, travay pou chanje lwa ki fè diskriminasyon kont fanm ak tifi. Se nan kontèks sa a mwen reflechi sou kesyon sa yo[26]. » Apre kritik sèten obsèvatè ki konsidere ekriti li yo se yon trayizon valè feminis, li te reponn sou Twitter, epi li te pataje de lòt tèks, ki gen ladan Andrew Sullivan " Li lè pou reziste kont twòp yo. nan #Metoo »[27], kote otè a konpare fason yo aji ak metòd McCarthyism. Yon lòt kontribitè nan Globe and Mail, Margaret Wente pibliye, kèk jou apre, yon analiz de tèks Atwood la, ki konsantre tou sou plas ekriven an nan istwa feminis la[28]. Wente pa di li sezi pa pozisyon li paske daprè li, Atwood « renmen brase kalòj la », e konsa klase Atwood kòm yon modere devan nouvo #metoo[29] mouvman. Wente poutan di ke li se « Dènye alye Atwood a » paske li kwè tou ke pwosedi a se yon pwosedi jis, kèlkeswa fwistre ak enpafè li ka, Modèl:Quotation [28].
Zèv
[modifye | modifye kòd]Woman
[modifye | modifye kòd]- The Edible Woman,
- The Edible Woman, (ISBN 9782221254585)
- Surfacing, Toronto,
- Faire surface, (ISBN 9782221254578)
- Lady Oracle, Toronto,
- Lady Oracle, (ISBN 9782221251782)
- Life Before Man, Toronto,
- Lavi anvan moun, (ISBN 9782221254578)
- Bodily Harm,
- The Handmaid's Tale, Toronto,
- The Scarlet Servant, (ISBN 9782221203323)
- The Scarlet Handmaiden, (ISBN 9782221249949)
- Je chat,
- Œil-de-cat, (ISBN 9782221254561)
- The Robber Bride, Toronto,
- {{Liv|title=The Thief of Men|editor=Robert Laffont|date=1994|isbn=9782221077955|url=https://laffont.ca/livre/la-voleuse-d- hommes-9782221077955/} }
- Alice Grace, Toronto,
- Captive, , 592 p. (ISBN 9782221124284, lire en ligne)
- The Blind Assassin, Toronto,
- The Blind Killer, , 592 p. (ISBN 9782221092811, lire en ligne)
- Oryx and Crake, Toronto,
- The Last Man, (ISBN 9782221101018)
- The Penelopiad,
- Ane Inondasyon an,
- Le Temps du déluge, (ISBN 9782221115879)
- MaddAddam, Toronto,
- MaddAddam, (ISBN 9782221141304)
- The Heart Goes Last,
- Se kè a ki bay dènye, (ISBN 9782221192092)
- Hag-Seed,
- Witch's seed, , 360 p. (ISBN 9782221217993, lire en ligne)
- Testaman yo,
- Les Testaments, , 656 p. (ISBN 9782221254547, lire en ligne)
Nouvèl
[modifye | modifye kòd]- Dancing Girls,
- Murder in the Dark,
- Ze Barbble,
- Wilderness Tips, Toronto,
- Good Bones,
- Good Bones and Simple Murders, New York,
- The Labrador Fiasco, London,
- The Labrador Fiasco, (ISBN 9782221108567, lire en ligne)
- Tant lan, London,
- Moral Disorder, Toronto,
- Stone Mattress: Nine Wicked Tales, Toronto,
Pwezi
[modifye | modifye kòd]- Double Persephone, Toronto, Hawkshead Press, 1961.
- The Circle Game, Toronto, Contact Press, 1964,
- Ekspedisyon, 1965.
- The Animals in that Country, Boston, Little, Brown and Company, 1968.
- The Journals of Susanna Moodie, Oxford, Oxford University Press, 1970.
- Pwosedi pou Underground , Boston, Little, Brown and Company, 1970.
- Pouvwa Politik, Toronto, House of Anansi, 1971,
- Ou kontan, Oxford, Oxford University Press, 1974, 96 p.
- Selected Poems: 1965-1975, Boston, Houghton Mifflin, 1976.
- Two-Headed Poems, Oxford, Oxford University Press, 1978.
- True Stories, Oxford, Oxford University Press, 1981.
- Chante renmen nan yon Terminator , 1983,
- Interlunar, Oxford, Oxford University Press, 1984.
- Selected Poems: 1976-1986, Boston, Houghton Mifflin Harcourt, 1987, 147 p.
- Morning in the Burned House , Toronto, McClelland & Stewart, 1996.
- Eating Fire: Selected Poems, 1965-1995, Boston, Little, Brown and Company, 1998.
- The Door, London, Virago Press, 2007.
- Dearly: New Poems, Toronto, McClelland & Stewart, 2020, 136 p.
Liv atis
[modifye | modifye kòd]- Diskou pou Doktè Frankenstein, ak ilistrasyon pa Charles Pachter, 1966,
Esè
[modifye | modifye kòd]- Survival: A Thematic Guide to Canadian Literature,, Toronto, House of Anansi, 1972.
- Days of the Rebels, 1815-1840, Toronto, Syans Natirèl Kanada, 1977, 128 p.
- Dezyèm Mo: Selected Critical Prose, Toronto, House of Anansi, 1982.
- Through the One-Way Mirror, 1986.
- Strange Things: The Malevolent North in Canadian Literature, Oxford, Oxford University Press, 1995, 126 p.
- Negosyasyon ak moun ki mouri yo: yon ekriven sou ekriti, Toronto, Anchor Canada, 2002, 256 p.
- Moving Targets: Writing with Intent, 1982-2004, Toronto, House of Anansi, 2004, 440 p.
- Writing with Intent: Essays, Reviews, personal prose 1983-2005, New York, Basic Books, 2005.
- Payback: Debt and the Shadow Side of Wealth, Toronto, House of Anansi, 2008, 240 p.
- Burning Questions,, Toronto, McClelland & Stewart, 496 p.(ISBN 9780771096402)
- Kesyon ki boule. Esè ak tèks sikonstans 2004-2021,
Albòm jenès
[modifye | modifye kòd]- Up in the Tree, Toronto, Groundwood Books, 1978, 32 p.
- Trio of Tolerable Tales, Toronto, Groundwood Books, 2017, 52 p.
Resepsyon kritik
[modifye | modifye kòd]Istwa Sèvant la
[modifye | modifye kòd]Pou liv sa a ki te ekri ant 1985 ak 1987, li te resevwa twa pri: Pri Gouvènè Jeneral la nan domèn woman ak istwa kout nan lang angle, sa ki nan Los Angeles Times Book Prize nan fiksyon an. kategori ak pri Arthur C. Clarke. The Handmaid's Tale te pibliye an 1985 e li te vann plizyè milyon kopi atravè mond lan. Li te vin tounen yon klasik nan literati angle, pote t'ap nonmen non pou Margaret Atwood; li toujou rekonpanse jodi a. Roman sa a fèt nan Amerik di Nò kote peyi a domine pa yon teyokrasi, ki baze sou kas sosyal kote fanm yo sibi gason. Nan travay sa a, Margaret Atwood defi dominasyon gason, pi presizeman rejim patriyakal totalitè a. Li mete aksan sou anpil eprèv fanm yo pase, dezi yo pou yo pa abandone batay ak mekontantman yo ak sèksism. Atravè lekti liv sa a, nou wè pwoblèm patriyakal sa a, ki te deja prezan nan ane 1980 yo, toujou prezan jodi a[30]. Li te pibliye liv sa a pandan Gè Fwad la, ki te jenere konsyans sosyal ak laperèz pou retounen nan konsèvatis[31]. Apre sa, an 2017, Bruce Miller te adapte travay la nan yon seri televizyon sou Hulu anba tit [[The Handmaid's Tale: The Handmaid's Tale|The Handmaid's Tale: The Handmaid's Tale ] ][32] .
Asasinay nan mitan lannwit lan
[modifye | modifye kòd]Koleksyon sa a nan istwa kout eksperimantal ak powèm nan pwoz te ekri an 1987 epi li te pibliye an Angle pou premye fwa kòm Murder In The Dark an 1983 « kraze fwontyè tradisyonèl ant fiksyon ak pwezi »[5]. Koleksyon sa a konpoze de 27 powèm, divize an 4 pati kote yo te mete aksan sou divès tèm. Li pral eksplwate diferan estil tankou otobiyografi, satir, vwayaj. Nan koleksyon sa a, tèm pral parèt tankou majinalizasyon nan fanm ak gwoup minorite ki mennen nan laperèz sosyal ak aparans nan mouvman. Kòm yon rezilta, koyerans nan powèm la reyalize atravè komen nan tèm prensipal li yo. Tit la pran nan jwèt yon timoun ki mete aksan sou diferan wòl, sitou sa ki ansasen an ak sa yo ki nan detektif la. Nan anviwònman sa a, Margaret Atwood jwe wòl ansasen an, kritik la ak detektif la. Lektè a jwe wòl viktim nan gras a santiman li. Atravè lekti travay la, nou konprann ke li rasanble tout tèm enpòtan nan ekriti li yo e donk kòz li renmen anpil tankou feminis.
Prim ak onè
[modifye | modifye kòd]- 1966 - Prim Gouvènè Jeneral la: pwezi oswa dram nan lang angle pou The Vicious Circle[12]
- 1977 - prim liv Toronto pou Lady Oracle[33]
- 1980 - Molson Prize ak Marcel Trudel, John Weinzweig[34]
- 1981- Guggenheim Fellowship[35]
- 1981 - Konpayon Lòd Kanada[36]
- 1985 - Prim Gouvènè Jeneral la: woman ak istwa kout nan lang angle pou The Handmaid's Tale[12]
- 1986 - Los Angeles Times Book Prize nan kategori Fiksyon pou The Handmaid's Tale[37]
- 1987 - Manm Sosyete wayal Kanada[38]
- 1987 - Imanis Asosyasyon Imanis Ameriken pou Ane a[39]
- 1987 - Arthur-C.-Clarke Prize pou The Handmaid's Tale[40]
- 1988 - Manm Akademi Ameriken pou Arts ak Syans nan kategori Literati, ak domèn Arts and Humanities[41]
- 1990 - Meday Centennial Inivèsite Harvard[42]
- 1990 - Manm Lòd Ontario
- 1991 - Prim Liv Trillium pou Mort en lière[43]
- 1993 - Trillium Book Award ak Jane Urquhart pou The Thief of Men[43]
- 1995 - Prim Liv Trillium pou Matenn nan Burning House[43]
- 1996 - Giller Prize pou Alyas Grace[44]
- 1997 - Mondello Prize[45]
- 1999 - Prize Helmerich
- 2000 - Hammett Prize pou The Blind Killer[46]
- 2000 - Booker Prize pou The Blind Killer[47]
- 2001 - Walk of Fame Kanada[48]
- 2003 - Giller Prize pou The Last Man[44]
- 2007 - Gran pri Blue Metropolis pou tout travay li
- 2008 - Princess of Asturias Prize nan kategori Literati[49]
- 2009 - Prize Nelly-Sachs[36]
- 2010 - Manm Royal Society of Literature[50]
- 2010 - Prize Dan David nan kategori Prezan, nan Literati, ki gen tèm Restitisyon 20yèm syèk la[51]
- 2012 - Los Angeles Times Book Prize nan kategori Innovation Prize[52]
- 2013 - Prim Audie nan kategori fiksyon pou The Handmaid's Tale[53]
- 2015 - Arthur-Ellis Prize nan kategori pi bon istwa kout pou Neuf contes[54]
- 2016 - Golden Wreath (Pri Literè nan Masedwann Nò)[55]
- 2016: Ivan Sandrof Lifetime Achievement Award National Book Critics Circle Award[56]
- 2016 - Pinter Prize[57]
- 2016 - Tähtivaeltaja Prize pou MaddAddam
- 2017 - Prim Aurora nan kategori Pi bon istwa kout pou Angel Catbird Volim 1
- 2017 - Pwi pou lapè Libri Alman yo
- 2017 - Franz-Kafka Prize nan Prag[58].
- 2017 - Saint-Louis University Literary Award[59]
- 2018 - Adrienne Clarkson Prize for Global Citizenship[60].
- 2018 - Meday Lorne Pierce[61]
- 2019 - Booker Prize pou Les Testaments[62]
- 2020 - Tähtivaeltaja Prize pou Les Testaments[63]
"Honoris causa" doktora
[modifye | modifye kòd]{{kolòn|nimewo=3|
- 1973 - Trent University[64]
- 1974 - Queen's University[65]
- 1979 - Concordia University[66]
- 1982 - Smith College[67]
- 1983 - University of Toronto nan Lèt[68]
- 1985 - University of Waterloo<ref>(en) « Diplòm Onorè == Nòt ak referans ==
<ref> pa valab ; nou pa bay tèks pou ref yo ki rele sorcierepériodique » manquant, périodique.
<ref> pa valab ; nou pa bay tèks pou ref yo ki rele : 3== Apendis ==
Sou lòt pwojè yo :
- [[q:Margaret Atwood|Margaret Atwood]], sou Wikiquote
[[Image:Commons-logo.svg|14px]] [https://commons.wikimedia.org/wiki/Kategori:Margaret_Atwood?uselang=ht Margaret Atwood], sou Wikimedia Commons
[[Kategori:Kategori Commons avèk lyen lokal menm ak Wikidata]] === Atik ki gen rapò === * [[Edisyon ajitasyon an]] * [[Editions de l'Hexagone]] * [[Writings from the Forges|Writings from the Forges]] * [[Edisyon Boréal]] === Lyen ekstèn === {liens »
- Paj ki gen erè referans yo
- Atik ki nan koreksyon
- Menm non
- Paj ki itilize modèl dat ak sentaks ki pa kòrèk
- Nesans nan Novanm 1939
- Nesans nan Ottawa
- Margaret Atwood
- Ekriven syans fiksyon feminis Kanadyen
- Fanm lèt Kanada
- Powèt Kanadyen
- Romanye Kanadyen
- Etidyan Inivèsite Toronto
- Etidyan Kolèj Radcliffe
- Pwofesè nan Inivèsite Concordia
- Pwofesè nan University of Alberta
- Pwofesè nan Inivèsite New York
- Pwofesè nan University of British Columbia
- Pwofesè nan Inivèsite York
- Canadian Walk of Fame
- Doktè onè nan Inivèsite Toronto
- Doktè onè nan University of Waterloo
- Doktè Onè nan Inivèsite Monreyal
- Doktora onè nan Inivèsite Oxford
- Doktora onè nan Inivèsite Cambridge
- Doktè onè nan Inivèsite Harvard
- Doktè Onè nan Inivèsite Nasyonal ak Kapodistrian Atèn lan
- Doktè onè nan Inivèsite Edinburgh
- Doktè Onè nan Inivèsite Sorbonne-Nouvelle
- Doktè Onè nan Inivèsite Concordia
- Kamarad Guggenheim
- Arthur C. Clarke Prize gayan
- Gayanè Pri Franz Kafka (Prag)
- Gayanè Pri Hammet
- Gayanè Pri Princess Asturies pou Literati
- Gayanè Pri Lapè Libri Alman yo
- Gayanè pri Booker
- Gayanè Pri Dan-David
- Gayanè Prim Literè Gouvènè Jeneral la
- Gayanè Raymond Chandler Prize
- Gayanè Pri Nelly-Sachs
- Manm Royal Society of Literature
- Konpayon Lòd Kanada
- Manm Lòd Ontario
- Ekriven ki te swiv pa pwojè atizay literè Quebec
- Atis feminis
- Feminis kanadyèn
- Pyonye nan literati