Jonel Juste

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib
Jonel Juste
Image illustrative de l’article Jonel Juste
jonel Juste
Biyografi
Nasyonalite Ayisyen
Nesans 2 oktòb 1980
Pòtoprens
Aktivite Ekriven, jounalis
Otè
Jan literè Woman, pwezi, nouvèl, esè
Zèv prensipal

Jonel Juste, se jounalis, powèt ak nouvelis. Li fèt 2 oktòb 1980 nan Pòtoprens, kapital Ayiti, li te genyen konkou dikte "des Améques" la nan lane 2001. .

Biyografi[modifye | modifye kòd]

Jonel Juste fèt nan Pòtoprens nan dat 2 oktòb 1980. Li fè etid segondè li nan Lise Louis Joseph Janvier nan Kafou nan lane 1999, li te pran kou sou Kominikasyon nan Fakilte Syans Imèn nan Inivèsite Leta Ayiti a. Nan lane 2001, li te genyen konkou dikte "des Améques" la nan Pòtoprens [1] e li te al reprezante Ayiti Kanada . An 2003, li te youn nan ganyan ykonkou pwezi ki te òganize nan Lekòl Nòmal Siperyè Pòtoprens pou tèks li " Drapeau atypique » [2] .

Pakou literè[modifye | modifye kòd]

Li fè premye pa nan literati ann Ayiti kòm bibliyotekè ak animatè kiltirèl Atelye kreyasyon Marcel Gilbert nan Bibliyotèk Justin Lhérisson Kafou. Antanke powèt, Jonel Juste kontribye sitou an 2009 nan antoloji Cahiers de la Ral,M Ayiti ke "Chasseur Abstrait" pibliye an Frans. Travay sa a te rasanble twa gwo jenerasyon powèt ayisyen depi ane 1920 yo pou rive nan ane 1980 yo. Kritik literè Yves Chemla konte li pami youn nan eleman jèn pwezi ayisyen nan [3] .

Nan mwa Oktòb 2011, li te deplase al rete nan Florid . Li te pibliye nan 2012 "Carrefour de nuit» ki te pibliye pa Éditions Edilivre an Frans. Rekèy la gen powèm, nouvèl, resi ak parodi yon ti jan nan estil Jacques Prévert [4] . Liv sa a te pibliye pita sou fòm odyo [5] . Li te pibliye tou yon rekèy powèm an kreyòl ki rele “Solèy, Solèy» (2019), yon rekèy powèm nan lang anglè ki gen tit "loved you before I knew your name» (2019) [6], de rekèy nouvèl (Trois fois passé là et The Watch) ak yon Esè sou hip-hop ayisyen (Haitian Hip Hop: From Top to Bottom) [7] . Li te patisipe ak tèks "Qui s’est permis" nan rekèy kolektif " So Spoke the Earth/Ainsi Parla la Terre" anba direksyon Jessica Fièvre [8] . Juste te kontribye tou an 2020 ak powèm "Fièvre» nan premye nimewo magazin «San limit» ki rasanble zèv kreyatè ki soti Ayiti, Lafrans, Tinizi, Bèljik, Repiblik Demokratik Kongo, Almay, elatriye. [9]

Kèk nan tèks powetik Jonel Juste yo te pibliye sou sit literè tankou poeme.co, Short Edition, Potomitan, Bonjour Poésie, elatriye. Ekstrè nan travay li yo disponib sou sit espesyalize tankou Babelio . Li anime yon "podcast" ki rele "Carrefour Poésie» kote li deklame powèm otè ayisyen ak etranje. Jonel Juste finalman fè pwomosyon otè ayisyen sou Instagram atravè platfòm "Haïti Littéraire".

Nan lane 2021, li te pibliye "Mémoire de Quarantaine", yon seri tèks ki gen plizyè jan (powèm, istwa, nouvèl) ekri an fransè ak kreyòl pandan prentan 2020 pandan peryòd coronavirus la. An 2022, otè a te pibliye nan "Editions Marginales" [10] "Astres et Désastres" [11], yon koleksyon powèm bileng, kèk tèks ladan l te temwaye atachman li avèk Ayiti, peyi natif natal li ak lòt eksperyans li kòm imigran Ozetazini [12] . Nan mwa me 2023, otè a te patisipe nan 9yèm edisyon Little Haiti Book Festival, yon fwa entènasyonal liv ki fèt chak ane depi 2014 nan "Little Haiti", katye ayisyen an nan Miami [13] , [14]

Pakou jounalistik[modifye | modifye kòd]

An 2003, Jonel Juste te lanse nan domèn jounalis . Li te kolabore ak plizyè jounal, magazin ak ajans sou entènèt ann Ayiti. Nan kad yon repòtaj pou Le Nouvelliste, li menm ak jounalis Claude Bernard Serant te atake nan dat 14 janvye 2005 nan Belè, yon zòn nan kapital la [15] , [16] . Apre li te kite jounal ayisyen an, li te antre nan magazin sosyokiltirèl "Vues d'Haïti" epi li te travay nan "Haiti Press Network", yon ajans nouvèl sou entènèt ann Ayiti kote li te editè an chèf pandan kat ane (2007-2011). Li prete plim li tou ak jounal "Le Matin" (2007).

Pandan li kontinye ap pratike metye jounalis Ozetazini, Jonel Juste te kolabore ak divès jounal tankou "Le Floridien", "Miami Times", pi ansyen jounal Laflorid. Kounye a li ap kolabore ak ajans nouvèl "Artburst Miami "epi li pibliye atik nan Miami Herald, Miami New Times, Sun Sentinel, elatriye. Epi li aktif nan kominote ayisyèn nan nan Miyami pandan li patisipe nan divès evènman [17], sosyal ak politik

Zèv[modifye | modifye kòd]

Pwezi[modifye | modifye kòd]

  • Carrefour de Nuit, Paris, Editions Edilivre, 2012 [4]
  • Solèy, Solèy, Miami, Editions Marginales, 2020.
  • Memwa karantèn, Miami, Editions Marginales, 2021 [18] .
  • Astres et Désastres, Miami, Editions Marginales, 2022 [12]

Nouvèl[modifye | modifye kòd]

  • Three Times There, Miami, Kindle Direct Publishing, 2019.
  • The Watch, Miami, Kindle Direct Publishing, 2019.

Esè[modifye | modifye kòd]

  • Hip Hop ayisyen: Soti nan tèt rive anba, Miami, KDP, 2019.
  • Zanmi Angle, Miami, Editions Marginales, 2022.

Pibliye nan travay kolektif[modifye | modifye kòd]

  • "Bèl chape", "O Bondye, o mizè", "Bwè Pawòl la", "Depa volontè". Ayiti, nimewo espesyal 8 Cahiers de la RAL,M (Revue d'Art et de Littérature, Musique), 2009.
  • "Ki moun ki pèmèt tèt li". So Spoke the Earth, Miami, WWOHD, 2012.

Kèk atik li te pibliye[modifye | modifye kòd]

Rekonpans[modifye | modifye kòd]

  • 2001, ganyan konpetisyon dikte Amerik yo nan Pòtoprens [1] .

Referans[modifye | modifye kòd]

  1. 1,0 et 1,1 Nodwes, Rezo (2023-01-18). « Il était une fois la Dictée des Amériques en Haïti ». Rezo Nòdwès (in français). Retrieved 2023-02-10. 
  2. « Jonel Juste, tout par et pour la poésie ». www.kafounews.com. Retrieved 2023-02-10. 
  3. http://www.lechasseurabstrait.com/chasseur/IMG/pdfs/Cahier8.pdf
  4. 4,0 et 4,1 Haiti, SiBelle (2020-09-27). « Jonel Juste, le poète qui dépeint les astres et les désastres ». sibellehaiti.com (in français). Retrieved 2023-02-10. 
  5. Nodwes, Rezo (2021-08-12). « »Carrefour de Nuit » de Jonel Juste, un livre qui s’écoute ». Rezo Nòdwès (in français). Retrieved 2023-06-06. 
  6. name, I. loved you before I. knew your. « I loved you before I knew your name by Jonel Juste ». allpoetry.com (in anglais). Retrieved 2023-06-06. 
  7. Juste, Jonel (2023-05-31). « Haitian Hip-Hop, From Top to Bottom ». Medium (in anglais). Retrieved 2023-06-06. 
  8. « Potomitan - Jonel Juste ». www.potomitan.info. Retrieved 2023-02-10. 
  9. Débridé, Revue. « Revue Débridé N°1 | Fièvre ». Revue Débridé. Retrieved 2023-06-01. 
  10. « Éditions Marginales ». Le Printemps des Poètes (in français). Retrieved 2023-06-02. 
  11. « Astres et Désastres ». Le Printemps des Poètes (in français). Retrieved 2023-06-02. 
  12. 12,0 et 12,1 « « Astres et désastres », le dernier recueil de Jonel Juste : Entre nostalgie et dépaysement ». lenational.org/ (in anglais). Retrieved 2023-02-10. 
  13. Nodwes, Rezo (2023-04-28). « Le poète haïtien Jonel Juste en signature au Little Haïti Book Festival à Miami le 7 mai ». Rezo Nòdwès (in français). Retrieved 2023-05-08. 
  14. « Little Haiti Book Festival 2023, a Huge Success – Le Floridien.com » (in anglais). 2023-05-17. Retrieved 2023-05-29. 
  15. « Deux journalistes agressés à Port-au-Prince | RSF ». rsf.org (in français). Retrieved 2023-02-10. 
  16. « Deux journalistes agressés à Port-au-Prince ». IFEX (in français). 2005-01-18. Retrieved 2023-10-08. 
  17. « Jonel Juste’s Profile | Art Burst Miami Journalist | Muck Rack ». muckrack.com (in anglais). Retrieved 2023-02-10. 
  18. « La Plume en Quarantaine ». lenational.org/ (in anglais). Retrieved 2023-02-15. 

lyen ekstèn[modifye | modifye kòd]