Thomas Browne

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib
Thomas Browne
Image illustrative de l’article Thomas Browne
Biyografi
Non matènèl Thomas Browne
Nasyonalite Wayòm Ini ak royaume d'Angleterre (en)
Otè
Lang Angle
Zèv prensipal
Zèv prensipal Religio Medici (en)

Thomas Browne, fèt nan London e li te mouri nan Norwich, se yon ekriven Anglican Angle ki gen travay yo kouvri yon pakèt domèn tankou medsin, relijyon, syans, syoloji ak esoterism .

Biyografi[modifye | modifye kòd]

Thomas Browne te fèt nan [1] nan Cheapside, Lond. Papa l 'te mouri nan 1613.

Li te etidye nan University of Oxford. Li te jwenn Bachelor of Arts li an 1626 nan Pembroke College, ak Master of Arts li an 1629. Apre sa, li te etidye medsin. nan Montpellier, Padoua ak Leyden kote li te gradye nan .

Li te etabli tèt li kòm yon doktè toupre Halifax, answit Norwich soti nan 1637, ane nan ki diplòm medikal li te rekonèt pa University of Oxford. Li marye an 1641[2] ak Dorothy Mileham (1621–1685)[3],[4]. Yo te gen onz pitit, pi gran nan yo te Edward Browne (16441708), doktè ak vwayajè[4].

Epòk li[modifye | modifye kòd]

Li te viv pandan Premye Revolisyon Angle.

Li se yon kontanporen piblikatè ak jounalis Théophraste Renaudot ki te kreye premye peryodik franse a.

Se te epòk Kontre-Refòm Katolik ak ekriti li yo te gen yon enpak menm nan anpi Pòtigè ak Panyòl.

Travay li[modifye | modifye kòd]

Li te vin konnen pou yon travay ki rele Religio Medici (1643) ki te tradui an franse pa Nicolas Lefèvre nan 1668 [5].

Li te ekri tou yon redaksyon sou erè vilgè: Enquiries in vulgar and common errors (1646) Souchay te tradui an fransè an 1733. Nan redaksyon sa a, li te atake lide prejije ak kwayans popilè, ke li te konsidere kòm inègza, nan eseye konprann pwosesis la ki te bay monte yo. Li atake, sitou, agiman nan epòk la ke moun nwa yo te fè pou travay manyèl nan kontèks esklavaj la akòz koulè po yo.

Redaksyon an, ki te pibliye an 1646, te atire atansyon paske popilasyon esklav nwa nan Barbad te ogmante de 500 pou rive nan 4000 ant 1640 ak 1645, ak tablisman premye gwo plantasyon kann.

Li te ekri tou Lèt pou yon zanmi, 1ye piblikasyon nan 1690 (tradui pa Marc Kuszel, Allia edition, 2007, (ISBN 2844852343)) ak Des Rêves & lòt melanj, éditions vagabonde, 2023, 104 p. (ISBN 9782919067558)

Pasyone sou botanik, li te tou premye a mete aksan sou frekans nan nimewo senk nan grenn ak divizyon yo nan anvlòp floral. Sosyolojis yo trase konstitisyon sistematik syans yo, nan Angletè, jiska Thomas Browne.

An 1646, li te envante tèm "Modèl:Langue"[6] (tradui yon ti kras pita an franse kòm "elektrisite").

Omaj[modifye | modifye kòd]

  • Istwa kout Edgar Poe ki rele Double Asasen nan Rue Morgue (1841) ouvè ak yon ekstrè nan tèks la Hydriotaphia, Urn Burial, or a Discourse of the Sepulchral Urns. dènyèman yo te jwenn nan Norfolk pa Thomas Browne (chapit V):
Ki chante mermaid te chante? Ki non Achille te pran lè li te kache nan mitan fanm yo?
  • Virginia Woolf refere a Thomas Brown plizyè fwa nan "Orlando" (1928)
  • W.G. Sebald site ak analize travay Thomas Browne nan liv li "The Rings of Saturn" (1995)
  • Jorge Luis Borges site Urn Burial Browne a (san yo pa presize premye non Thomas) nan dènye paragraf istwa kout li 'Uqbar, Tlön, Orbis Tertius', ki soti nan liv Ficciones (1944).
  • Tit roman William Styron a, Lie Down in Darkness, 1951, se prete nan Urn Burial pa Thomas Browne; se pasaj la site kòm yon epigraf.

Nòt ak referans[modifye | modifye kòd]

  1. Oswa pito nan 19 Novanm?
  2. (en) « Sir Thomas Browne (1605-1682) », Journal of the Royal Sosyete Medsin, vol. 98,‎ , p. 33–36 (PMID 15632239, DOI 10.1258/jrsm.98.1.33)
  3. « Dorothy Browne »
  4. 4,0 et 4,1 (en) « Browne, Edward », sur http://www.oxforddnb.com, Oxford University Press (consulté le ).
  5. « "The hidden face of Sir Thomas Browne's Religio Medici (1643): medical discourse in the service of policy balance and religion tolerance" », in J. Broch (dir.), Doktè ak politik (16yèm – 20yèm syèk). ). Etid nan istwa lide politik ak sosyal, Bòdo, LEH Edisyon, kol. “Dokiman Lwa Sante”,‎ , p. 225-238
  6. « Istwa Syans Fizik ak Chimik », Dokiman ki akonpaye pwogram Syans Fizik ak Chimik pou klas Lekòl Segondè Jeneral yo& Teknoloji., p. 36 (Ch. Konpreyansyon, § Jaden ak fòs - Kwonoloji elektwostatik)

Gade tou[modifye | modifye kòd]

Atik ki gen rapò[modifye | modifye kòd]

Le Jardin de Cyrus (en)

Lyen ekstèn[modifye | modifye kòd]