Fanm lib
The Free Woman, se premye tit “bwochi” ki te fonde an 1832[1] pa Marie-Reine Guindorf ak Jeanne-Désirée Véret. Sa a se premye[2] jounal feminis Fransè, fanm sèlman ki te pwodwi e ki te pibliye. [1].
Istwa
[modifye | modifye kòd]Piblisite dokiman
[modifye | modifye kòd]Yon prospectus, ki gen tit La Femme libre, anonse yon premye piblikasyon ki pwograme pou . Li souliye orijinalite piblikasyon sa a lè li endike: Ekri ak pibliye pa fanm, epi li enkli sèlman prenon yon fondatè ak yon direktè.
« Ti bwochi sa a, fanm yo ekri epi pibliye yo, ap parèt plizyè fwa pa mwa nan jou ki pa espesifye yo. Pri: 15 santim. Ou abònman davans pou youn oswa plizyè nimewo, an echanj pou youn oswa plizyè bon yo bay moun ki pote a lè yo resevwa bwochi a te livre lakay yo. Kontakte chak jou (eksepte dimanch), soti midi rive kat è, rue du Caire, n° 17, sou korbèy la. Jeanne-Désirée, Fondatè. Marie-Reine, Direktè. Premye livrezon an, ki fòme yon echantiyon, ap parèt 15 out. (Gallica[3]) »
Yo bay premye non yo ki parèt sou dokiman piblisite sa a[4] bay de jèn fanm aktivis travayè yo ki fèk aktif. 'kolèj mouvman saint-simonien : milliner travayè Jeanne-Désirée Véret ki gen 22 zan ak twal fin blan an 20 an. travayè Marie-Reine Guindorf.
Premye pwoblèm, yon apèl pou fanm
[modifye | modifye kòd]Premye nimewo a ki rele La Femme libre pote soutit Apostolat fanm. Li pa genyen yon dat piblikasyon, epi li anonse yon dezyèm nimewo ki pral pibliye nan . Li konsiste de uit paj, ki gen ladan kouvèti a. Gen yon sèl atik, ki gen tit Apèl pou fanm, òganize an twa pati, chak siyen ak yon non. Anba a se twa ekstrè, ki gen ladan premye liy yo nan chak pati:
Premye siyati a, Jeanne-Victoire, se bay yon travayè twal fin blan ki te vin Profesè, Jeanne-Victoire Deroin:
« u menm fanm, èske n ap rete pasif devan gwo mouvman emansipasyon sosyal sa a k ap fèt devan je nou? Eski nou bann tel kontan ki nou osi nou napa nanryen pour dir? Jiska kounye a, fanm yo te eksplwate ak tiranize. Tirani sa a, eksplwatasyon sa a dwe fini. Nou fèt lib tankou lèzòm, epi mwatye nan ras imen an pa kapab, san enjistis, esklav lòt la. Donk, ann konprann dwa nou; konprann pouvwa nou; nou gen pouvwa a atire, pouvwa a nan cham, yon zam irézistibl: fè nou konnen ki jan yo sèvi ak li. Ann refize kòm mari nenpòt moun ki pa ase jenere pou dakò pataje pouvwa li; nou pa vle fraz sa a ankò, “Madanm, soumèt devan mari w! » Nou vle maryaj selon egalite... Olye seliba pase esklavaj! (...) Jeanne-Victoire. (Gallica[5]) »
Apre li fin plede plas fanm yo, li pral fè lyen ak mouvman saint-simonian ak Prosper Enfantin "Nounou lib e nou egal ak moun; yon nonm vanyan sòlda e jis te pwoklame sa, e anpil moun ki suiv li yo konprann sa. » Li fini ak yon apèl bay “Fanm nan klas privilejye yo; ou menm ki jèn, rich ak bèl" ak "Fanm tout klas, ou gen yon aksyon pwisan fè egzèsis".
Lè sa a, nou jwenn de fondatè yo Jeanne-Désirée Véret ak Marie-Reine Guindorf.
« Piblikasyon sa a se pa yon espekilasyon, se yon travay apostolat pou libète ak asosyasyon fanm yo. Èske w gen pwofondman santi esklavaj la ak vo anyen ki peze sou sèks nou an. Nou leve vwa nou pou rele medam vin avè nou, pou reklame plas nou dwe okipe nan tanp lan, nan eta a, ak nan fanmi an. Objektif nou se asosyasyon. Fanm ki te gen jiska prezan pa gen okenn òganizasyon ki ta pèmèt yo fè yon gwo bagay, yo te sèlman kapab pran swen ti bagay endividyèl ki te kite yo nan izolasyon. (...)
Nou se Sen-Simonyen, e se jisteman poukisa nou pa gen lespri eksklizif sa a ki rejte tout sa ki pa tèt nou. (...)
Nou pral pale de moralite, politik, endistri, literati, mòd, pa dapre opinyon ak règ yo resevwa; men dapre kè nou. Nou pral apresye mwens syans ak distenksyon nan style pase frankè nan panse. Paske sa nou vle sitou se pou medam yo debarase li de eta anbarasman yo ak kontrent nan sosyete a kenbe yo, e pou yo oze di, ak tout senserite nan kè yo, sa yo santi, sa yo vle pou yo. lavni. (...) Marie-Reine. (Gallica[6]) »
Pou fini premye nimewo sa a nan La Femme Libre, yon postscript espesifye karaktè a sèlman Rezèv tanpon fanm nan bwochi a nan eskli posibilite pou yon atik ekri pa yon gason.
« P.S. Nou pral sèlman mete atik fanm yo. Nou envite moun ki vle ekri nan bwochi sa a pou yo kontakte Marie-Reine, direktè, rue du Caire, n° 17, soti midi pou rive 4è nan maten, chak jou eksepte dimanch. N ap resevwa tou lèt espesyal ki gen rapò ak pwoblèm ki pral kouvri nan piblikasyon nou yo. (Frank lèt yo). Jeanne-Désirée, Fondatè, Marie-Reine, Direktè. Pari. - Auguste Auffray printing house, passage du Cairo, n° 54. (Gallica[7]) »
Chronologie Tit
[modifye | modifye kòd]Ti bwochi sa a feminis, yon pyonye nan laprès fanm yo, pral byen vit evolye epi kontinye piblikasyon li jiska 1834. Y ap pibliye trant-yon nimewo[8].
- La Femme libre (1832-1832) n° 1 se sèl ki te pibliye ak tit sa a.
- Fanm nan nouvo
- Apostolat Fanm yo
- Tribune Fanm yo
Lis jounalis k ap patisipe yo
[modifye | modifye kòd]Achiv
[modifye | modifye kòd]Bibliyotèk Marguerite-Durand (13e awondisman Pari) kenbe nimewo.
Nòt ak referans
[modifye | modifye kòd]- ↑ 1,0 et 1,1 Istwa politik ak ekonomik medya yo an Frans, (ISBN 978-2-7071-5465-1)
- ↑ Laure Adler, At the morning of feminism, the first journalists: 1830-1850, p. 10: "La Femme Libre, premye jounal feminis fransè a".
- ↑ pwospè ki anonse piblikasyon an, gratis (Gallica sit)
- ↑ Sylvie Mallet, Tribune des Femmes: an education for economic independence, Romantisme, 1980, n° 28, p. 206. (Persée)
- ↑ Premye paj La Femme Libre ak kòmansman atik Appel aux Femmes (. image.f4.vignettesnavigate sit Gallica)
- ↑ Kòmanse twazyèm pati atik Apel pou fanm (Gallica sit )
- ↑ Fin n°1 La Femme Libre(12148/bpt6k85525j.image.f11.vignettesnavigate sit Gallica)
- ↑ Michelle Zancarini-Fournel, Lit ak rèv, Paris, (ISBN 978-2-35522-088-3)
Bibliyografi
[modifye | modifye kòd]- Jean Wallon, Revizyon kritik nan jounal: pibliye nan Pari depi Revolisyon Fevriye a jiska fen Desanm nan, Bureau du Bulletin de Censure, 1849.
- Suzanne Voilquin, Memwa yon dosye pèp la, oswa fanm Sen-Simonyen an nan peyi Lejip la, 1866.
- Laure Adler, At the morning of feminism, the first journalists: 1830-1850, Paris, Payot, 1979.
- Sylvie Mallet, Tribune fanm: yon edikasyon pou endepandans ekonomik, Romantisme, 1980, n° 28, pp. 203-212. (Persée)
- Michèle Riot-Sarcey, Istwa feminis, La Découverte, koleksyon Repères, Paris, 2002.
- « Premye jounal feminis la. Ekri kòm yon pratik politik. La Femme Libre pa Jeanne-Désirée ak Marie-Reine », dans Lè sosyalis yo t ap envante lavni, (ISBN 9782707185914).
Gade tou
[modifye | modifye kòd]Sou lòt pwojè yo :
Fanm lib, sou Wikimedia Commons