Eleksyon palmantè ayisyèn an 1887
| Eleksyon palmantè ayisyèn an 1887 | |
.svg&lang=ht) | |
| Biyografi | |
|---|---|
| Eleksyon avan : 1882 Pwochen eleksyon : 1890 |
|
modifye  |
Eleksyon palmantè ayisyèn an 1887 te yon etap enpòtan nan istwa politik Ayiti nan 19yèm syèk la. Eleksyon sa a te fèt pou renouvle 21 plas Senatè yo ak 72 plas Depite yo nan Palman an, e li reflete yon chanjman nan ekilib fòs politik yo nan peyi a.
Konteks politik
[modifye | modifye kòd]Eleksyon sa a te dewoule pandan dezyèm manda prezidan Lysius Salomon, ki te reeli an 1886 pa Palman an. Kòm lidè Pati Nasyonal la, Salomon te domine sèn politik la grasa yon gwo majorite palmantè li te jwenn nan eleksyon anvan yo nan 1882.
Pati Nasyonal la, ki te reprezante yon ideyoloji konservatif ak nasyonalis, te ap fè fas ak yon opozisyon k ap ogmante ki soti nan Pati Liberal la. Pati sa a te defann lide pwogresis, sosyal, ak liberal. Yo t ap kritike pouvwa prezidan an, yo te wè l kòm twò santralize ak otoritè, pandan y ap chache elaji baz elektoral yo nan mitan popilasyon an ak elit ki vle refòm.
Tansyon politik ant de pati sa yo te ogmante depi eleksyon 1882, kote Pati Nasyonal te genyen yon majorite absoli. Nan 1887, kontèks ekonomik difisil ak kritik sou administrasyon Salomon an te favorize yon rekòltay elektoral pou Pati Liberal la.
Rezilta ak analiz
[modifye | modifye kòd]Rezilta eleksyon 1887 yo te montre yon recul Pati Nasyonal la, ki pèdi majorite absoli li nan de chanm Palman an. Malgre yo kenbe yon majorite relatif, enfliyans yo sou Sena a ak Chanm Depite yo te redui anpil.
Pati Liberal la, bò kote pa l, fè yon avans enpòtan. Pwogrè sa a montre jan enfliyans politik li elaji, an pati grasa ogmantasyon mekontantman kont administrasyon Lysius Salomon an.
Rezilta sa yo montre yon erozyon pouvwa politik prezidan an ak yon Palman ki vin pi ekilibre, sa ki predi yon seri deba ki pral pi chofe ant de kan yo.
| Pati politik | Senatè | Depite | Total | |
|---|---|---|---|---|
| Nasyonal | 9
(- 7) |
31
(- 30) |
40
(- 37) | |
| Liberal | 8
(+ 6) |
29
(+ 25) |
37
(+ 31) | |
| Endepandan | 4
(+ 2) |
12
(+ 4) |
16
(+ 6) | |
| Total | 21 | 72 | 93 | |
Konsekans politik
[modifye | modifye kòd]Eleksyon 1887 la make yon chanjman nan lavi politik Ayiti kote li fè Pati Nasyonal pèdi hegemonie li. Malgre Lysius Salomon rete sou pouvwa a, pèt sa a nan kontwòl absoli fè l pi difisil pou l aplike politik li yo.
Ogmantasyon fòs Pati Liberal la ranfòse opozisyon an e li ankouraje yon dinamik politik ki pi konpetitif. Kontèks sa a te ogmante tou tansyon ant divès faksyon politik yo, sa ki te prepare tèren an pou kriz enstitisyonèl ak sosyal ki te pral vini apre.
Referans
[modifye | modifye kòd]- Konstitisyon ayisyen 1879.
- Achiv Palman Ayisyèn.