Rezo elektrik

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib
Page d’aide sur l’homonymie
Pou menm non ak atik la, gade Rezo (omonimi).
Depa liy distribisyon yo nan 25 kV.

Yon rezo elektrisite se yon seri enfrastrikti enèji plis oswa mwens disponib ki fè li posib pou transpòte elektrisite soti nan sant pwodiksyon. anvè konsomatès.

Li konpoze de liy elektrik ki fonksyone nan diferan nivo vòltaj, ki konekte ansanm nan stasyon elektrik. Soustasyon elektrik pèmèt elektrisite yo dwe distribye epi pase soti nan yon vòltaj nan yon lòt lè l sèvi avèk transfòmatès.

Yon rezo elektrik dwe asire tou jesyon dinamik nan tout pwodiksyon, transpò ak konsomasyon, mete ann aplikasyon ajisteman ki vize pou asire estabilite tout antye. .

Nan langaj komen, tèm "sektè" a souvan itilize kòm yon sinonim pou "rezo elektrisite", byenke li aktyèlman deziyen yon sibdivizyon nan yon rezo konsa[1].

NB: vòltaj ki endike yo se vòltaj efikas.

Istwa[modifye | modifye kòd]

 Atik detaye : Lagè kouran yo.

Yon rezo elektrik ki konpoze de machin pwodiksyon ak konsomasyon, ansanm ak estrikti (liy, transfòmatè) pou konekte yo, rezo elektrik sèlman parèt nan fen 19e syèk, lè chak eleman te rive nan ase matirite teknolojik.

Premye rezo kouran dirèk[modifye | modifye kòd]

Edison se te yon pyonye nan kreyasyon premye rezo elektrik kouran dirèk.

Pandan premye mwatye nan 19e syèk, envantè yo te devlope anpil kalite machin elektrik kouran dirèk, men itilizasyon endistriyèl yo te devlope sèlman apre yo fin. envansyon dynamo (dèlko kouran dirèk) pa Zénobe Gramme an 1869 (prezante Akadémie syans, nan Pari, an 1871[2]), ki byen vit amelyore[3].

Nan Ekspozisyon Entènasyonal Elektrisite nan Pari an 1881, Marcel Deprez te prezante pou premye fwa yon enstalasyon distribisyon enèji elektrik ki mache ak de dynamo. Nan sezon otòn 1882, premye rezo elektrik yo te parèt ansanm nan New York ak Bellegarde, an Frans[3]. Yo trè lokal epi yo itilize kouran dirèk.

Ekleraj elektrik te souvan kreye nan ekspozisyon entènasyonal (egzanp: 1897).

Thomas Edison te jwe yon wòl detèminan nan devlopman elektrisite: an 1878 li te fonde Edison Electric Light Co (ki te vin General Electric an 1892), te depoze patant pou anpoul elektrik an 1879, Lè sa a, te kreye rezo elektrik New York. Dènye a, ki te esansyèlman fèt pou ekleraj, devlope rapidman: soti nan 1 200 anpoul nan 1882, li te ogmante nan 10 000 anpoul ane annapre a. Rezo sa a, ki soufri anpil pann, konpoze ak ti power stations (30 kW) ak yon rezo distribisyon nan 110 V . Sepandan, li trè limite paske transmisyon elektrisite sèlman posib sou kèk kilomèt.

Nan moman sa a, premye eksperyans yo nan transpò enèji elektrik yo te devlope epi yo te pote soti an patikilye pa Marcel Deprez, ki te itilize aktyèl dirèk. Sepandan, sa yo se echèk relatif paske yo pa pèmèt transpòte pouvwa endistriyèl yo (Deprez te reyisi nan 1882 nan transpòte 400 W sou 57 km nan distans, men ak yon sedeman an jeneral sèlman 30%.Enjenyè Lucien Gaulard ak John Gibbs ap travay sou kouran altènatif. Malgre ke transfòmatè a gen yo te li te ye depi 1837, nan 1884 yo te devlope yon transfòmatè gwo pouvwa lè l sèvi avèk aktyèl twa-faz, ki te fè li posib fasil chanje nivo a nan vòltaj.pa]]. Menm ane a, yo te demontre enterè transfòmatè a lè yo te mete yon liy long 80 km ki te bay kouran altènatif nan 2 000 V.

Viktwa nan twa-faz altène aktyèl[modifye | modifye kòd]

An 1884, nan Torino nan peyi Itali, Lucien Gaulard te mete an sèvis yon lyen bouk demonstrasyon (133 Hz) ki mache ak kouran altènatif nan 2 000 volt, nan Torino pou Lanzo wonn vwayaj (80 km); enjenyè Galileo Ferraris te envante motè polifaz la an 1885, ke li pa prezante jis nan mwa avril 1888. George Westinghouse, enjenyè Ameriken ak antreprenè ki te kreye pwòp konpayi elektrisite pa li, te enterese pa kouran altènatif teknoloji. Li te finanse premye sistèm kouran altènatif konplè a, ki te devlope an 1886 pa William Stanley Junior nan Great Barrington, Massachusetts. An 1887, C.S. Bradley te konstwi premye dèlko kouran altènatif twa-faz; F. Augus Haselwander te fè menm bagay la an Ewòp kèk mwa apre. An 1888, Mikhaïl Dolivo-Dobrovolski te konstwi premye dèlko twa-faz li nan AEG. George Westinghouse te achte patant yo pou transfòmatè Gaulard an 1887 epi li te anboche Nikola Tesla ki te prezante motè twa-faz li an Me 1888 epi li te depoze patant lan. An 1891 premye enstalasyon twa-faz, Mikhail Dolivo-Dobrovolski ki fèt, te enstale ant Frankfurt ak yon izin elektrik idwolik ki sitiye nan Lauffen (Almay), ak yon liy 175 km[4].

Ozetazini, rezo kouran dirèk (DC) kontinye devlope, men yo limite nan gwosè: chak estasyon elektrik kapab sèlman bay elektrisite nan yon zòn apeprè 5 km dyamèt[5], ki poze yon pwoblèm andeyò vil yo. Anmenmtan, ti rezo kouran altènatif vil yo ap mete sou pye. Nan moman sa a, te gen yon gwo opozisyon nan peyi Etazini ant Edison (defansè kouran dirèk (DC)) ak George Westinghouse ak Tesla (defansè kouran altène). Edison patikilyèman ensiste sou danje ki genyen nan altène kouran nan wo vòltaj pou bèt vivan yo, ale jis pou li òganize manifestasyon piblik kote li te elektwokute diferan bèt pou pwouve pwen li, e li te ale jiska finanse a. envansyon makab nan chèz elektrik la[5]. Apre ekzekisyon William Kemmler, Edison te di: « Li te Westinghouse ».

Batay desizif ant kouran dirèk ak kouran altènatif ap fèt alantou yon pwojè pou founi elektrisite endistri Buffalo pa yon izin idwolik 75 MW ki sitiye nan Niagara Falls, 32 km lwen[5]. Pandan ke Edison pwopoze yon pwojè kouran dirèk (DC), Tesla ak Westinghouse pwopoze yon sistèm kouran altènatif. Kontra a bay Westinghouse. An 1896, komisyonin nan premye liy endistriyèl twa faz la te yon siksè total e li te mennen pandan omwen yon syèk pou enpoze inivèsèl twa faz altènatif kouran kòm yon mwayen pou transpòte enèji elektrik[6], pi byen adapte nan moman sa a pou transpòte sou distans ki long.

Men, nan fen XXe syèk la, pandan entèkoneksyon sou echèl pan-kontinantal yo te devlope, pwogrè teknik te fè gwo vòltaj kouran dirèk (HVDC) nan transmisyon alontèm itil ankò. mwens enèji ak mwens pèt liy. Sa a se, pa egzanp, solisyon yo chwazi pou pwojè Desertec, pou transpòte elektrisite solè ki pwodui nan Lafrik twopikal nan Ewòp santral.

Pwogresis entèkoneksyon nan rezo[modifye | modifye kòd]

XIXe syèk[modifye | modifye kòd]

Dynamos ki alimante tramway lès yo paisian

Entèkoneksyon elektrik te pwogresif. Nan fen XIXe ak kòmansman XXe syèk, itilizasyon elektrisite yo te miltipliye, tou de nan nivo domestik osi byen ke endistriyèl (an patikilye elèktrifikasyon tramway, metro ak chemin tren). Konpayi elektrisite yo etabli nan chak gwo vil. Yo bati Estasyon elektrik ak ti rezo lokal yo, yo chak itilize diferan frekans ak nivo vòltaj. Operatè yo an reta reyalize benefis ki genyen nan sèvi ak yon sèl frekans (esansyèl pou entèkoneksyon rezo yo), epi finalman nou te wè aparisyon de frekans estanda: 60 Hz sou la. majorite kontinan Ameriken an ak 50 Hz prèske tout kote nan rès mond lan.

XXe syèk[modifye | modifye kòd]

Anpil liy elektrik tou pre yon poste

Nan premye mwatye nan XXe syèk, rezo iben nan peyi endistriyalize yo te grandi pou elektrisite peyi a an patikilye. An menm tan, yo entèkonekte nan nivo rejyonal la, sa ki pèmèt ekonomi nan echèl sou gwosè izin pwodiksyon ak pi bon valorizasyon resous enèji ki lokalize jeyografikman, tankou pwodiksyon idwolik sitou pwodui nan mòn yo, lwen gwo sant konsomasyon. Pandan ke demann pouvwa yo ak distans liy entèkoneksyon yo te ogmante, vòltaj opere liy yo te ogmante tou (1st rive 220 kV te konstwi an 1923. nan Etazini, 380 kV an 1930 nan Almay). Aparisyon an 1937 premye turbo-altènatè ki refwadi ak idwojèn, ak yon pouvwa 100 MW, te louvri chemen an pou power plants ki gen gwo pouvwa.

Eritaj tan lontan an limite devlopman rezo elektrisite paske enfrastrikti enèji fèt pou dire plizyè deseni. Elèktrifikasyon peyi a te rann posib grasa absans yon rezo anvan yo te fè li posib pou aplike estanda nan moman an (an tèm de vòltaj ak frekans). Nan nivo vil la, sepandan, pwoblèm nan te konplèks paske plizyè rezo ki pa entèkonekte ansanm ansanm, ki mennen nan miltiplikasyon an nan câbles. Rezo Kourant dirèk te egziste lokalman pou yon tan trè lontan: jiska 1965 nan Pari[7], ak 2007 nan New York[5].

Nan ane 1950 yo, konpayi Ewopeyen yo te kowòdone pou estandadize vòltaj rezo transpò yo nan 400 kV.

Sa te pèmèt, an 1967, premye entèkoneksyon rezo franse, Alman ak Swis nan Laufenburg (Swis).

Nan dezyèm mwatye nan XXe syèk, intra-nasyonal interconnexions akonpaye devlopman entèkoneksyon transnasyonal yo, sitou pou kreye kapasite sekou mityèl ant operatè yo ak amelyore estabilite jeneral rezo elektrik yo. , ak plis detanzantan kreye kapasite echanj enèji nan tèm long la.

Nòt ak referans[modifye | modifye kòd]

  1. ↑ Définitions lexicographiques et étymologiques de « sektè » dans le Trésor de la langue française informatisé, sur le site du Centre national de ressources textuelles et lexicales.
  2. ↑ « Dynamo-electric machine Gramme system espesyalman ranje pou galvanoplastie ak rediksyon metal », sur arts- et-metiers.net, museum of arts and crafts.
  3. ↑ 3,0 et 3,1 “Rezo elektrik”, Encyclopædia Universalis, vèsyon 10.
  4. ↑ (en) , « AC Power History and Timeline », sur edisontechcenter .org.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 et 5,3 Atik Lagè kouran yo
  6. ↑ « Rezo elektrik » , Encyclopædia Universalis, vèsyon 10.
  7. ↑ Philippe CARRIVE, Rezo distribisyon - Estrikti ak planifikasyon, volim D4210, Techniques de the engineer, sou paj 3

Gade tou[modifye | modifye kòd]

Atik ki gen rapò[modifye | modifye kòd]

Lyen deyò[modifye | modifye kòd]

Rekipere depi « https://ht.wikipedia.org/w/index.php?title=Rezo_elektrik&oldid=837958 »