Kategori (Lengwistik)

Nan lengwistik, yon kategori mo se reyinyon mo yo nan yon sèten tip, ki genyen trè an komen, oswa ki ka parèt nan menm anviwònman sentaksik. Chak mo mete nan youn nan kategori yo (pa egzanp, chwal se yon mo nan kategori non nan kategorizasyon modèn tradisyonèl oksidantal, ak plim tou).

Anplis lefèt ke klasifikasyon mo nan kategori trè kontwovèsyal, kantite kategori ak trè yo lengwistik ki defini yo se pwoblèm.

Premye kategori ki nan Lwès yo te parèt nan zèv Aristotle (ki gen yon liv Kategori ki enfliyanse tout gramè ak lengwistik modèn).

Gramèryen yo nan tout epòk yo te kategorize lang yo, swa selon nati mo yo, oswa selon lòt trè.

Diferan tip kategori

Kategori yo sentaksik defini konstityan yo daprè wòl yo nan fraz la. Kategori prensipal yo se sentam nominal an ak sentam vèbal la, ki yo rele "premye ran". Pati yo nan diskou a, ki konstitye sentam yo, yo rele "dezyèm ran" oswa "kategori leksikal".

Kategori leksikal yo anjeneral se ː

• Non
• Vèb
• Adjèktif
• Advèb
• Pwonon
• Detèminan
• Konjonksyon
• Prepozisyon
• Entèjeksyon

Tout kategori gramatikal yo, yo ki, konsène mòfèm yo gramatikal yo (dezinans, fleksyon, afiks). Se yo ki ka endike : tan, mod, pèsòn, nonm, jan oubyen klas, elt.

Nou ap pale tou kategori semantik lè nou atache nou ak sans tout sak konstitye pito ke ak fòm yo a oubyen ak fonksyònman sentaksik, e pou kategori konyitiv lè n ap etidye mannyè yo ki fè sèvo imen rivefè sa ki se eksprime pa lang lan.

Kategori Aristotle

• sibstans
• kalite
• kantite
• relasyon
• tan
• lye
• sityasyon
• aksyon
• pasyon
• posesyon