Chofè (motè vapè)
Yon chofè se yon moun k ap travay pou founi gaz ak dlo nan yon chodyè sou yon enstalasyon estasyonè (pa egzanp chodyè a nan yon motè vapè nan yon faktori) oswa mobil (an franse locomotive à vapeur[1],[2] ak Bateau à vapeur.)
Istwa[modifye | modifye kòd]
An Frans, nan SNCF, soti nan 1938 rive nan 1974, yon motè vapè toujou opere ak de ajan[3], chofè a ak mekanisyen, ki fòme yon ekip detantè nan yon machin epi yo kòm sa yo responsab ansanm pou bon pèfòmans nan lokomotiv yo. Chofè a pran swen "kontwòl dife" ak pwodiksyon vapè selon bezwen; poutan, se mekanisyen ki se sipèentandan[4].
Sèten lokomotiv, trè gwo oswa ki ekipe ak gwo fireboxes, te mande de chofè altène pou bay ase dife[5]. Solisyon sa a pa pratik, konpayi yo te travay sou recho ki pi efikas oswa aparèy chaj mekanik yo rele "Spreader stokers".
Chofè a te disparèt ak fen lokomotiv vapè, men travay li kòm asistan enjenyè a (Anglè: secondman; Alman: Beimann) te siviv depann sou degre nan automatisation nan operasyon tren ak lejislasyon. Nan Etazini, li te egziste jiska ane 1980, apre opozisyon sendika a pou aboli pozisyon sa a; an Almay, tren yo te sèlman kondwi pa yon sèl moun depi 1996.
An Frans, kounye a pwofesyon mekanisyen an ranplase pa kondiktè.
Tèm chofè a espontaneman itilize pou deziyen chofè premye otomobil machin yo[6].
Nòt ak referans[modifye | modifye kòd]
- ↑ « La Traction Vapeur à Preserved Track nòmal ak ekipman remoke ki kontanporen ak li.Echantiyon kilti tren. », sur tvnp.fr
- ↑ « Kèk pwofesyon nan XIXe syèk. », sur [ [SNCF,
- ↑ Soti nan 1932 rive 1982 SNCF a se yon konpayi ekonomi melanje, anplwaye li yo, yo rele ajan, yo pa fonksyonè sivil men benefisye de yon rejim espesyal.
- ↑ “Evolisyon kondisyon travay pou chofè tren SNCF”, pa Mariam Sankhane, Pwofesè Patrick Hamelin, modil: kondisyon ak òganizasyon travay nan transpò, IUP - ENPC, DEA Transpò, Inivèsite Paris XII Val de Marne, 2004-2005. p. 9, li (Aksè 12/31/2009)
- ↑ J. Vandenberghen, Masui and Belpaire period,
- ↑ « Èske w te konnen? », sur citedelautomobile.com
Bibliyografi[modifye | modifye kòd]
- J-M Lahy, S. Pacaud, Etid yon pwofesyon. Mekanisyen locomotive ak chofè, PUF, 1948.