Wikipedya:Règ ak Rekòmandasyon
Règ ak rekòmandasyon yo se itilizasyon yo aksepte nan yon konsantu kominote editè Wikipedya yo. Yo te etabli piti piti pou kontribitè yo travay ansanm, nan bon direksyon an, ak friksyon ti kras posib. règ ak rekòmandasyon sa yo pa fèt pou kouvri tout sitiyasyon posib, epi li pa nesesè pou konnen yo pou kòmanse patisipe. Sepandan, li itil pou w konprann yo pou w ka kontribye pi efikasman.
Teknikman, règ ak rekòmandasyon yo meta paj jeneralman plase nan espas Wikipedya.
Yerachi estanda
[modifye | modifye kòd]Prensip fondatè yo, ki pa negosyab, pran priyorite defakto sou règ ak rekòmandasyon yo. Anplis, règleman yo ak rekòmandasyon yo sitou sijè a 5yèm prensip fondatè a: kreyatif entèpretasyon règ yo, ki endike, pami lòt bagay, ke « tout itilizasyon, tout lòt règ oswa rekòmandasyon entèprete nan lespri prensip sa yo ».
Sepandan, règ yo gen entansyon swiv pi strik pase rekòmandasyon oswa koutim paske règ yo sijè a pi gwo konsans nan kominote a.
Adopsyon règ ak rekòmandasyon
[modifye | modifye kòd]Pou yon gwo kantite yo, règ ak rekòmandasyon « debaz » yo te etabli nan kòmansman pwojè Wikipedya a, sa vle di sou Wikipedia anglofòn, esansyèlman pa la. itilize, pa konsansis, sou paj diskisyon oswa sou lis diskisyon. Pandan pwojè ki pale franse a ap evolye, règ, rekòmandasyon ak pratik ki adapte ak pwojè sa a ap mete an plas. Depi 2002 (pi ansyen desizyon ki fè referans a nan achiv yo soti nan ete 2002), [[Wikipedia:Decision-making|desizyon] te etabli sèten règ ak rekòmandasyon. Si règ yo jeneralman te etabli ak modifye pa pran desizyon, rekòmandasyon yo souvan te adopte pa konsantman atravè diskisyon senp oswa nan obsèvasyon ke yon itilizasyon trè gaye nan kominote a. Lè sa a, rekòmandasyon yo te evolye kòm kominote a matirite. Anplis de sa, sèten itilizasyon ak sèten rekòmandasyon te implicite vin règ, fòme yon konsansis depi lontan nan mitan Wikipedyen yo epi yo te vin tounen zouti enpòtan nan ansiklopedi a.
Nan mwa mas 2018, Wikipedia:Poll/Rules, Recommendations and Tests te montre, sepandan, ke kominote a te vle chanjman nan estati rekòmandasyon yo te adopte pa sondaj oswa pa pran desizyon epi desizyon ap adopte chanjman nan estati règ yo, olye ke pa senp konsansis, kit se sou paj diskisyon tèks la oswa sou yon lòt paj. Sepandan, yon majorite nan kominote a an menm tan an vle prezèvasyon operasyon anvan an, gade Wikipedia:Sondaj/Règ, rekòmandasyon ak tès#Entretien sitiyasyon an. Menm jan an tou, chanje estati nan paj diskisyon yon pwojè se yon posibilite kote kominote a byen divize, gade Wikipedia:Poll/Rules, rekòmandasyon ak tès# Pa konsansis nan pwojè DP .
Règ ak rekòmandasyon yo ka evolye lè yo chèche yon nouvo konsans. Si sa nesesè, yo ka lanse yon desizyon oswa yon sondaj pou verifye oswa jwenn yon nouvo konsansis.
Aplikasyon règ ak rekòmandasyon
[modifye | modifye kòd]Kominote a konsidere li apwopriye pou nou swiv règ yo te etabli si nou vle amelyore Wikipedia. Kontrèman ak règ, rekòmandasyon yo ka mwens estrikteman swiv epi yo pa ka toujou kenbe kont yon kontribitè si yo pa respekte yo. Sepandan, yo konseye tout moun li rekòmandasyon yo epi konprann orijin yo pou asire yo ke yo kontribiye an bon amoni ak rès kominote a. Nan tout ka, règ, rekòmandasyon ak itilizasyon yo sijè a prensip fondateur entèpretasyon kreyatif règ yo.
Yon aspè esansyèl nan Wikipedya se ke 'ou' se yon kontribitè konplè, se sa ki, ou gen opòtinite yo dwe yon otè, korèk ak revize, tankou tout lòt patisipan yo. Pa gen okenn editè-an-chèf sou Wikipedya oswa nenpòt sistèm fòmèl nan revizyon oswa validation nan atik yo. Olye de sa, tout patisipan ansiklopedi a gen yon wòl aktif nan aplike règ, rekòmandasyon ak itilizasyon yo. Pa egzanp, tout Wikipedyen yo kapab kontwole kreyasyon ak modifye atik yo atravè paj Recent Edits oswa atravè [[Help :Watchlist|lis swivi] yo. osi byen ke konfòmite ak pwosedi yo mete an plas (DoA, PàF ). Tout kontribitè yo ka bay, anplis ekri ak ajoute enfòmasyon, koreksyon, koreksyon nan tipografi, òtograf, fòma, wikification, amelyorasyon nan netralite, oswa menm yon revizyon konplè sou atik la! An brèf, tout patisipan Wikipedya yo se an menm tan otè, korektè ak kontwolè.
Sepandan, nan ka pwoblèm renouvlab nan non-konfòmite ak règ oswa pwosedi pa yon kontribitè patikilye, ki se sous domaj nan ansiklopedi a oswa fonksyone li, li posib, atravè [ [Wikipedia:Demann pou administratè yo]], pou fè apèl. bay administratè, ki pral kapab, si sa nesesè, sanksyon konpòtman. Nan ka senp vandalis, paj Wikipedia:Vandalism in progress pi apwopwiye pou avèti administratè yo; men tou pwoteje oswa "semi-pwoteje" sèten paj kote kontribitè ki gen yon eksperyans sèten ka entèvni.
Modèl ak kategori
[modifye | modifye kòd]
Modèl {{Règ}} otomatikman mete paj ki sèvi ak li nan kategori Wikipedia Rule, kote ou ka jwenn yon lis yo.
Modèl {{Rekòmandasyon}} la mete otomatikman paj ki sèvi ak li nan kategori Rekòmandasyon, kote ou ka jwenn yon lis yo.