Aller au contenu

Tribinal Dwa moun

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib

Tribinal dwa moun: se yon tribinal Quebec ki gen jiridiksyon, an premye, pou tande diskisyon ki gen rapò ak diskriminasyon ilegal ak arasman ki baze sou plizyè rezon ki entèdi pa Charter Dwa Moun ak Libète[1].

Li gen tou jiridiksyon sou eksplwatasyon moun ki aje oswa andikape. Li kapab egzamine tou pwoblèm ki gen rapò ak pwogram travay ak aksè egal.

Tribinal Dwa Moun yo te kreye anba Charter Dwa Moun ak Libète (Chater Quebec).

[modifye | modifye kòd]

Li te kreye 10 desanm 1990, pa Lwa pou amande Charter Dwa Moun ak Libète ki konsène Komisyon an ak etabli Tribinal Dwa Moun2 ki te depoze nan Asanble Nasyonal[2] la pa Gil Rémillard, Lè sa a, Minis Jistis nan Quebec, e li te bay asansyon nan dat 22 jen 1989. Lwa sa a, ki te modifye mekanis pou garanti dwa ak libète jiska lè sa a te konpoze sèlman de Commission des droits de la personne (kounye a Commission des droits de la personne et des droits de la jeunesse an 1995), te vize pou remèd plizyè pwoblèm ki te soulve nan yon rapò 1988 pa Komite sou Enstitisyon yo nan Asanble Nasyonal la[3], tankou: entèpretasyon restriksyon nan Konstitisyon an pa tribinal òdinè, reta yo nan Komite sou dwa moun ak wòl konfli yo[4].

An 1990, Gouvènman Quebec te nonmen, pami jij Tribinal Quebec, Onorab Michèle Rivet kòm Prezidan Tribinal la. Li pral prezide Tribinal la jiska 2010. Madanm Jistis Michèle Pauzé pran plas depi 2010 pou rive 2014, answit Onorab Ann-Marie Jones ant 1 Septanm 2014 ak 1 Septanm 2022. Onorab Madeleine Aubé pran prezidans Tribinal la depi Septanm. 2, 2022[5].

Depi kreyasyon li a, Tribinal la te pran yon gwo kantite desizyon konsènan kesyon nouvo lwa, tankou:

10 oktòb 1991: premye desizyon Tribinal la, nan yon ka ki konsène entegrasyon lekòl yon timoun andikape[6].

26 mas 1992: desizyon enpòtan Tribinal la nan zafè arasman seksyèl7.

13 me 1994 : premye desizyon Quebec sou eksplwatasyon granmoun aje8.

11 septanm 2008: Tribinal la konstate egzistans diskriminasyon sistemik kont fanm nan dosye Gaz Métropolitain9.

9 fevriye 2011: Tribinal la pran yon desizyon sou obligasyon netralite Leta a, nan kad yon dosye ki konsène rezitasyon lapriyè a bay konsèy minisipal vil Saguenay10, desizyon ki pral konfime an pati pa Siprèm. Tribinal Kanada.

18 avril 2012: Tribinal la rann premye jijman li nan zafè profilage rasyal kont Vil Monreyal ak SPVM12.

31 me 2012: premye dosye Tribinal konsènan yon pwogram travay pou aksè egal13.

20 jiyè 2016: Tribinal la bay yon desizyon nan yon dosye ant komedyen Mike Ward ak chantè Jérémy Gabriel, konsènan yon konfli dwa fondamantal ant entèdiksyon diskriminasyon ki baze sou andikap ak libète ekspresyon, pi patikilyèman nan yon kontèks ekspresyon atistik14. . Desizyon sa a, ki te konfime pa Tribinal Apèl la15, te ranvèse lè yo te fè apèl devan Tribinal Siprèm Kanada (gade Ward v. Quebec (Commission des droits de la personne et des droits de la jeunesse)16.

11 me 2018: Tribinal la pran yon desizyon kote li konkli ke plis pase 150 etidyan yo te viktim diskriminasyon nan travay, dapre seksyon 19 Charter la, ki garanti dwa pou yo peye egal-ego pou travay ekivalan17. Desizyon sa a te konfime pa Tribinal Apèl la18.

Pandan ane sa yo, Tribinal la te òganize plizyè Kolòk an kolaborasyon ak kominote legal la, nan objektif pou ankouraje "devlopman ak elaborasyon yon panse legal atikile nan zòn ki nan jiridiksyon li yo" ak amelyore sistèm pwoteksyon dwa moun nan Quebec19:

Tribinal Dwa Moun ak Sosyete Dwa Entènasyonal Quebec, “Aksè Direk Moun nan Tribinal Dwa Entènasyonal ak Nasyonal pou Dwa Moun”, Marriott Springhill Suites Hotel, Monreyal, 24 oktòb 2002;

Tribinal Dwa Moun ak Barreau du Québec, “Chater Dwa Moun ak Libète: Pou ki moun ak nan ki distans? », Hotel Intercontinental, Monreyal, 28-29 avril 200520;

Tribinal Dwa Moun ak Barreau du Québec, « Aksè dirèk nan yon tribinal ki espesyalize nan dwa a egalite : The urgence to act in Québec », Hôtel Intercontinental, Montréal, 22-23 novanm 200721 ​​;

Tribinal Dwa Moun ak Barreau du Québec, "Race, Woman, Child, Disability: International Conventions and Domestic Law in Light of the Practical Issues of the Right to Equality", Centre Mont-Royal, Monreyal, 25- 26 mas 201022;

Human Rights Tribunal ak Barreau du Québec, “The Human Rights Tribunal: 25 years of experience in matters of equality”, Intercontinental Hotel, Monreyal, 23 oktòb 201523;

Tribinal Dwa Moun ak Bar nan Monreyal, “Equality in employment, a challenge for imigrants, Monreyal Courthouse, Monreyal, 27 oktòb 201724.

An 2015, 25yèm anivèsè Tribinal Dwa Moun yo te make nan plizyè peryodik ak jounal, tankou Journal du Barreau ak nan Asanble Nasyonal Quebec25. Nan okazyon anivèsè sa a, ki te kowenside ak 40yèm anivèsè Charter Quebec la, plizyè aktivite te òganize:

1ye avril 2015: Onorab Ann-Marie Jones pran lapawòl nan Konsèy Jeneral Bawo a;

11 jen 2015 : Tribinal la te òganize yon atelye nan Kongrè Anyèl Barreau du Québec26 ;

10 septanm 2015 : Onorab Ann-Marie-Jones fè yon diskou nan kad Seremoni Jounen Bawo a ki make kòmansman ane jidisyè 2015-201627 ;

23 oktòb 2015: Tribinal la òganize, an kolaborasyon ak Barreau du Québec, yon kolok ki gen pou tit: «Tribinal Dwa Moun: 25 ane eksperyans nan zafè egalite»28.

An 2020, Tribinal la te dwe selebre 30yèm anivèsè etablisman li. Sepandan, aktivite pou make evènman sa a te entèwonp pa pandemi 2020 la.

Referans

[modifye | modifye kòd]
  1. «  » [archive]
  2. Canada, Québec. «  », L.Q. 1989, c. 51.
  3. QUÉBEC, ASSEMBLÉE NATIONALE, Examen des orientations, des activités et de la gestion de la Commission des droits de la personne du Québec, Rapport final de la Commission permanente des institutions, 2e sess., 33e légis., 14 juin 1988.
  4. «  » [archive]
  5. «  » [archive]
  6. «  » [archive]