Tranblemanntè

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib
Aller à la navigation Aller à la recherche

Atik sa bezwen tradui depi angle

Atik Tranblemanntè sa a an devlòpman. Li bezwen tradui, diskite sou li nan sou paj diskisyon li a

Ede nou soutni yon pwojè diksyonè kreyòl, yon kreyasyon lib :
Wiksyonè kreyòl

Yo rele tranblemanntè oswa goudougoudou oswa seyism yon fenomèn fizik ki rive lè latè pran tranble. Tranblemanntè se vibrasyon ki pwodui lè wòch yo sou yon fay.[1]

Gen echèl entènasyonal ki ap mezire fòs yon tranblemanntè. Yonn nan echèl sa yo rele echèl valè MMS.


Episant tranblemanntè yo nan lemonn nan peryòd 1963-1998; mouvman tektonik yo

Orijin[modifye | modifye kòd]

Tip tranblemanntè :
A) Glisman orizontal,
B) « nòmal »,
C) pouse anwo.

Yon tranblemanntè se yon sekous ki pi oubyen mwens vyolan atè ki ka gen kat (4) orijin :

  • kraze yon fay oswa yon segman nan fay (seyis tektonik) ;
  • entrizyon ak degazasyon magma (seyis vòlkanik) ;
  • « krakman » nan bouchon glasyè ki afekte kwout tè a (seyis polè) ;
  • eksplozyon, efondreman nan yon kavite (seyis ki gen orijin natirèl oswa akòz aktivite imèn)

Nan pratik, tranblemanntè yo klase nan kat (4) kategori dapre fenomèn yo ki te pwodui yo :

Seyis tèktonik[modifye | modifye kòd]

Seyis tèktonik yo pi frekan ak pi devastatè. Yon gwo pati nan tranblemanntè tektonik yo fèt nan limit plak yo, kote yon glisman rive ant de (2) anviwònman wòch yo.

Yon lòt pati pran plas sou yon plan frajilite ki deja egziste oswa ki fèk fòme. Glisman sa a, ki chita sou youn oswa plis fay, se bloke pandan peryòd entè-sismik (ant seyis) nan deplasman sismik de (2) blòk ki te separe pa zòn nan nan kraze potansyèl (fay la se alò inaktif), ak enèji akimile nan defòmasyon elastik nan wòch. Enèji sa a ak glisman toudenkou lage pandan tranblemanntè.

Seyis vòlkanik[modifye | modifye kòd]

Seyis ki gen orijin vòlkanik dekoule akimilasyon magma nan chanm magmatik yon vòlkan. Sismograf anrejistre alò anpil mikwo-seyis (tremò) akò kraze nan wòch konprime ou nan degazaj magma. Ogmantasyon gradyèl ipokantre yo (lye a monte nan magma a) se yon endikasyon ke vòlkan an se nan faz revèy e ke yon eripsyon iminan.

Seyis orijin polè[modifye | modifye kòd]

Glasye ak kouvèti glas gen kèk elastisite.

Gade ositou[modifye | modifye kòd]

Pou ka konnen plis[modifye | modifye kòd]

Edikasyon[modifye | modifye kòd]

Sant pou done sismik yo[modifye | modifye kòd]

Ewòp[modifye | modifye kòd]

Japon[modifye | modifye kòd]

Nouvèl Zelann[modifye | modifye kòd]

Etazini[modifye | modifye kòd]

Echèl sismik yo[modifye | modifye kòd]

Enfòmasyon syantifik[modifye | modifye kòd]

Lòt bagay pou gade[modifye | modifye kòd]

Referans[modifye | modifye kòd]

Lyen deyò[modifye | modifye kòd]