Restavèk

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib


Ede nou soutni yon pwojè diksyonè kreyòl, yon kreyasyon lib :
Wiksyonè kreyòl

Restavèk se timoun pòv ann Ayiti yo mete nan sèvis kòm domestik nan lakay yon fanmi ki pa fanmi biyolojik yo, nan espwa ke yo chape anba povrete epi ale lekòl. Li fè tout travay moun nan fanmi an mande li fè san li pa janm resevwa lajan pou travay li. Mèt kay la bay li manje, kote pou li dòmi e rad pou li mete sou li.

Sitiyasyon sa a se yon fòm esklavaj kontanporen.

Definisyon[modifye | modifye kòd]

Tèm sa a pa kouvri okenn definisyon legal, men li gen yon siyifikasyon trè peyoratif nan kontèks ayisyen an. Yo itilize li pou deziyen timoun – men tou granmoun – yo trete kòm sèvitè, san okenn respè pou diyite yo. Sepandan, se pa tout timoun k ap viv nan yon fanmi ki pa fanmi biyolojik yo se rès, paske li trè komen nan Karayib la pou yon fanmi pran swen yon timoun avèk konsantman paran li.

Jan restavèk[modifye | modifye kòd]

  • Restavèk fòse
  • Restavèk seksyèl
  • Restavèk politik
  • Restavèk administratif

Istwa[modifye | modifye kòd]

Soti nan fransè a reste avec, « rete avèk [yo] ».

Fimografi[modifye | modifye kòd]

  • New York, police judiciaire (Law and Order), sezon 19, epizòd 8 : « Chattel » (« Maison de maîtres ») : epizòd la abòde pwoblèm sa a atravè adopsyon yon timoun ayisyen itilize kòm esklav pa paran adoptif li yo. Yo itilize ekspresyon rete-ak la epi eksplike.
  • Les enfants abandonnés d'Haïti, repòtaj Emmanuelle Latraverse difizee 10 janvye 2011, Le Téléjournal, Radio-Canada.
  • Les petits esclaves d'Haïti, repòtaj Dorothée Olliéric ak Gilles Jacquier difize an 2003 nan pwogram France 2 « Envoyé spécial ». Repòtaj sa a te resevwa 2003 Children's Foundation Media Prize.
  • « Haïti, qui sont ces enfants esclaves ? », reportage difize nan pwogram TF1 « Sept à huit » du 5 fevriye 2012.

Bibliyografi[modifye | modifye kòd]

  • Jean-Robert Cadet, Restavec : enfant-esclave à Haïti, une autobiographie, Le Seuil, 2002, 267 p. (ISBN 978-2020514460)
  • R. de Silva-de-Alwis, Legislative reform on Child domestic labour: A gender analysis in Legislative reform initiative paper series. Division of Policy and planning, UNICEF, janvier 2008, p. 13 pdf
  • Glenn R. Smucker & Gerald F. Murray, The uses of children: a study of trafficking in Haitian children, décembre 2004, USAID/Haïti Mission, Port-au-Prince, Haïti.
  • Père Miguel Jean-Baptiste, Moi, le père des sans-famille : mon combat pour les enfants d'Haïti, 2015, 264 p.

Referans[modifye | modifye kòd]

restavêk ,Nan ane 2012 te gen Yon ti restavêk yo terele Nadya

Lyen deyò[modifye | modifye kòd]