Reponn aktout bezwen

===EKÒNOMIK AYISYEN 🇭🇹===Lanmè a, sous richès pou Ayiti ? Lanmè se yon sous richès pou yon peyi. Depi w gen aksè li reprezante yon sous ki pou richès. Eksplwate resous sa-a yo se yon opòtinite wololoy, se pa tibagay piti li mande bon-jan strateji, komèsyal pou tout peyi ki gen aksè ak li. Selebrasyon an ki pou jounen lanmè a. Ap vin bagay gwo-zafè àne aprè àne nan 170 Eta Manmb pou ògànizasyon maritim entènasyònal (OMI). Ann Ayiti, pik ki pou selebrasyon sa-a gen pou wè ak ògànizasyon ki pou festival ki pou lanmè a sou plaj piblik, dimanch 28 septanm, nan karyès.

Pèchè maren,kapitèn ki pou bato yo, sekouris yo,mèt-najè yo, najè yo, festivalye yo se yok pran yon kase-rankont nan plaj piblik karyès la, ti noum jwèt li se Plaj Preval, nan kad selebrasyon ki pou jounen mondyal ki pou lanmè a. Si Ògànizasyon maritim nan ki pou entènasyònal la (OMI) toujou gen pou l kenbe tèm<<Konvansyon ki pou OMI an : aplikasyon efikas>> , Ann Ayiti sèvis maritim nan e ki pou navigasyon an ki pou Ayiti (Semànah) gentan selebre l sou tèm<< Tout ansanm pou yon lanmè pi pwòp e yon navigasyon pi asire>> aksan an te gentan mete sou sansibilizasyon ak edikasyon an ki pou pwoteje anviwònman an.

Ayiti pataje zile li-a ak dominikànyen yo.se Yon zile ki mezire 1771 km ki pou kote. <<Nou genyen 75 vil kotyè yo, nèf depatman yo ki gen fasad yo bò-lanmè, epitou sèl 1% ki pou popilasyon an ki konn najè. Nou vle ensite jèn yo pou aprann natasyon. Fòk yo sipòte diferan ògànizasyon ak pèsònalite ki ap fè pwomosyon yo pou lanmè a>> gentan eksplike direksyon Direktè jèneral ki pou Semànah, Eric Prévost Jr.,ki vle nan tout aktivite yo l ap mennen, antre-lase, ensite jèn yo, sitwayen ayisyen yo, tout popilasyon an pou yo enterese ak lanmè a.

Devan yon dividal opòtinite

Devan tout dividal opòtinite ke ofri resous maritim yo, direktè jèneral ki pou Semànah a voye jete povrete adikwòkwò Ayiti a e fè apèl ak valorizasyon tout metye yo ki pou lanmè a.<< Nou ta dwe voye-je pou n wè koze lanmè a youn-lòt-jan.🇭🇹, Sou opòtinite yo ke l ofri. Li pa bon e se pa youn bèl bagay pou peyi a aksepte povrete l-la lè l-la pou lanmè a, yon sous ki chaje ak richès sou dispozisyon n. Nou ap selebre jounen mondyal ki pou lanmè a anba siy ki pou sansibilizasyon e ki pou edikasyon an>> Li te gentan fè konnen l.

<<Popilasyon an nèt ak moun ki fè yo viv depann de lanmè a an-patikilye dwe yo ki pou konprann ke lanmè a se pa ni yon depotwa ni youn dechaj>> ke li-menm pran lapenn pou l-di Eric Prévost, Jr ki denonse polisyon marin nan. Li ensiste sou richès ki pou lanmè a, ki pou fawoun lan ak pou flòw marin yo. DG-an ki pou Semànah a adrese debann remèsiman yo ki spesyal yo aktout enstitisyon patnè yo ki nan ògànizasyon ki pou semèn ki konsakre ak lanmè a.

Semànah a, bòkote ki pou ekspozisyon tout atizan yo, gentan mete nan vitrin e founi debann eksplikasyon yo aktout vizitè yo anwo debann konpa ak pwent sèch, konpa yo pou lawout, debann bouye yo, ki pou lantèn yo, debann ouvraj yo ak livrè anwo tematik la ki pou lanmè a e ki pou navigasyon maritim lan, debann bousòl yo, debann règ yo ki paralèl yo e debann jile ki pou sovtaj. Selebrasyon an gentan konnen tou deh jounen ki pou kozri alantou ki pou tèm nasyònal, nan otèl Plaza a, tout 23 e 25 septanm 2014.

Transpò maritim lan se pikan kwenna pou komès entènasyònal la ak pou ekònomi mondyal la. An 2012,anviwon 80% ki pou komès mondyal la nan volim e plis ki pou 70% nan valè se yo ki transpòte yo pa chimen maritim nan pò yo ki pou lemonnantye. Nan kèk peyi an-devlopman, tarif sa-a yo se yo ki ankò pi elve yo, selon konferans lan ki pou Nasyon yo Ini anwo komès ak devlopman (CNUCED). Lanmè a demere yon màn ki mande sèlman ke pou yo byen eksplwate l Ann Ayiti.

Chak àne, ògànizasyon maritim entènasyònal (OMI) bann 170 Eta Manmb yo e bann twa manmb asosye yo selebre yo jounen mondyal ki pou lanmè a. Si evènman sa-a gentan rive chak àne ki pou dènye semèn mwa ki pou septanm, dat presize pou selebrasyon sa-a se li ki kite chwa pou chak peyi manmb. Jounen sa-a gen pou objektif pou atire atansyon tout moun yo anwo enpòtans lan ki pou sekirite pou transpò maritim lan, sekirite maritim lan mete-sou-sa anviwònman marin. |

Viv ansanm

Si w tegentan wè fim yon nonm konsekan (A Beautiful Mind) ki te parèt an 2001, ou t ap konnen déjà preske tout bagay sou lavi John Forbes Nash Junior,selèb ekònomis sa-a e l se matematisyen ameriken, loreya ki pou pri Nobèl nan ekònomi an, an 1994.

Travay li yo sou jeyometri diferansyèl, ekwasyon yo aktout derive pasyèl yo e sitou sou teyori ki pou jwèt sa-a yo, pakont,majorite Ayisyen yo pa konnen l. Poutan,konpatriyòt nou-yo ta ka tire youn laj pwofi ki pou prensipal rezilta yo sou teyori ki pou jwèt yo. Ekilib lan ki pòte noum l-lan reprezante yon solisyon kote chwa a se afè chak jwè,konnen strateji a ki pou lòt yo, se pou vin stab lè ankenn patisipan ki nan jwèt la pa ka modifye desizyon l-lan san l pa nui enterè pèsònèl li-a.

Ekilib Nash la se li-menm ki garanti nivo ki pou byènèt ki pi elve ak chak patisipan,kondisyònèlman aktout chwa Ki pou tout lòt yo, an-absans kowoperasyon an. Sa-a se rezilta pou jwenn lè chak jwè genyen pibon opsyon posib, etandòne ansanm nan ki pou strateji yo ki vin detout patisipan yo. Li koresponn egalmen ak pibon repons endividyèl chak jwè nan yon sitiyasyon ki gen konkirans lan, ekònomik oubyen politik.

An-konsekans, pyès-moun pa gen enterè devye solisyon Ki jwenn nan,pliske yo pa p ka yon pibon opsyon endividyèl nan konkiranse lòt yo. Se vre ke jwè yo ta dwe kolabore oubyen kowopere pou tire endividyèlman yon pibon pwofi de jwèt la, Kad fòmèl sa-a kote plizyè ajan yo deside yo chak-grenn ki pou strateji ki pou fè genyen an. Tande byen, byènèt la ki pou chak-grenn moun depann detout chwa yo ke tout lòt yo fè.

Se tankou, reyisit la ki pou manda prezidan Martelly se lik lye ak desizyon an ki pou opozisyon an pou l bouke mànifeste regilyèman nan lari a pou reklame depa l la.