Lèt Vincent Van Gogh
Lèt Vincent Van Gogh yo fòme yon seri 928 lèt ki ekri (844) ak resevwa (84) pa pent Olandè Vincent van Gogh (1853-1890). Plis pase 650 ladan yo[1] Vincent te ekri ak frè li Théo van Gogh (1857-1891). Corpus lèt la gen ladan tou lèt Van Gogh te ekri pou sè l Will, manman l ak lòt fanmi ltankou Paul Gauguin, Anthon van Rappard, Émile Bernard oswa menm John Peter Russell[2].
Vincent Van Gogh li menm te konsyan de nesesite pou konsève korespondans li nan lèt 589, li te ekri frè l Théo an 1888 « Mwen voye ba ou lèt ki soti nan men Tersteeg ak sa ki soti nan men Russell - li pral petèt enteresan pou kenbe korespondans atis yo. » epi nan Lèt 682 li presize ke li pran swen ak anpil atansyon pou prezève lèt ki soti nan men Émile Bernard: « Mwen kenbe tout lèt Bernard yo, yo pafwa vrèman enteresan, ou pral li yo yon jou ou yon lòt, sa se deja yon pakèt byen. » Opinyon sa a te pataje pa Théo: li te kenbe korespondans frè l, ki jodi a konstitye yon pati enpòtan nan koleksyon an nan mize Van Gogh la.
Lèt yo sitou ekri an Olandè ak franse, ak kèk nan lang angle, epi yo kouvri peryòd ki soti nan jiska . Gen kèk ki ilistre ak desen[3].
Istwa[modifye | modifye kòd]
Sou lanmò Theo, mari l, Johanna van Gogh te retounen nan Holland epi li te louvri yon pansyon, li te resevwa yon gwo eritaj nan penti ak engraving, ak travay Vincent Van Gogh. Pandan li te leve pitit gason l Vincent Willem Van Gogh (1890-1978), li pran angajman pou fè travay pent la konnen ak valè. Li note nan jounal pèsonèl li: « Bò kote pitit mwen an, Théo kite m yon lòt travay - travay Vincent - pou m fè l vizib epi apresye otank posib, pou m kenbe trezò Vincent ak Théo te ranmase pou timoun nan, se travay mwen tou », apresa li ajoute: « kounye a mwen pral kòmanse ak lèt yo anvan ete a. »[4]
Li te pran dis ane efò anvan Lèt pou Theo te pibliye nan . Premye edisyon sa a te gen twa volim, epi yo te swiv an 1952-1954 pa edisyon an nan yon katriyèm volim ki gen ladan lèt adisyonèl. Epi se nan edisyon Lèt yo, ki gen ladann enfòmasyon pasyèl ak enkonplè, ke Irving Stone te pwopoze mit popilè Lavi pasyone Vincent Van Gogh an [[1934] nan biyografi fiksyon li.
Istoryen atizay Jan Hulsker te sigjere an 1987 ke lèt yo te ranje nan lòd kwonolojik e li te antreprann fè sa lè pwojè The Letters Vincent Van Gogh te lanse. Mize Van Gogh nan Amstèdam. Pwojè a te konsantre sou koleksyon konplè lèt Vincent ekri ak resevwa: http://vangoghletters.org akonpaye pa yon sistèm anotasyon.
Ansanm lèt sa a pa eksepsyonèl an tèm de kantite, kidonk korespondans Eugène Delacroix se 1500 lèt, Claude Monet plis pase 3000. , James McNeill Whistler nan 13,000 ak Voltaire se prèske 20,000 paj ki adrese plis pase 1,700 moun [5].
Istwa piblikasyon[modifye | modifye kòd]
Lèt Vincent Van Gogh yo te pibliye premye sou fòm sitasyon nan katalòg egzibisyon soti nan 1892 oswa nan atik nan 'Mercure de France ant 1892-1897. Nan Netherlands,
Edisyon konplè Lèt Vincent Van Gogh[modifye | modifye kòd]
Soti nan ane 1987, Mize Van Gogh te antreprann, sou inisyativ Jan Hulsker, piblikasyon kwonolojik ki pi konplè epi ki pi konplè posib pou korespondans Vincent Van Gogh (voye oswa resevwa), tou de nan fòm klasik enprime nan sis volim pou 2164. paj[6] sèlman dijital ak yon sit espesyal: Vincent Van Gogh - The Letters The Complete Edisyon ilistre ak anote.
Kantite lèt yo prezante ogmante soti nan 600 a prèske 1000, nouvo korespondan parèt - Russell, manman l ', elatriye - nan total, senkant korespondan; nou jwenn tou lèt kowòdone ki soti nan fanmi an bay Theo, pa egzanp nan men Theodorus, papa a, bay pitit gason l Theo.
Lèt yo ka li epi wè la, nan lang orijinal yo, Olandè, franse oswa angle oswa tradui an angle, wè nan faks ak desen yo ak tab korespondans pou penti yo. Yo refere yo pa peryòd, pa korespondan, pa kote, pa desen... tout akonpaye pa yon corpus presi, tou de byografik ak ki gen rapò ak kontèks istorik la soti nan 1853 a 1914.
Diferans ant edisyon[modifye | modifye kòd]
Gen kèk diferans ki genyen ant de edisyon pasyèl ak konplè:
Konfizyon[modifye | modifye kòd]
- Konfizyon nan transkripsyon ant G ak Y Van Gogh ekri alamen nan edisyon Lettres de Théo Johanna Bonger-VanGogh; konsa se pa pent Roger, men Royer[7], men tou pou pwen, vigil, ak lòt sirèt fraz.
Itilizasyon franse[modifye | modifye kòd]
- Sèvi ak sèman franse nan lèt ki ekri an Olandè; edisyon an nouvo bay tou lis mo ak ekspresyon idyomatik franse ke pent la te pran plezi nan aprann ak lè l sèvi avèk, menm nan lèt li yo an franse[8].
Koupe, sezur ak sansi[modifye | modifye kòd]
- Nan edisyon Lèt pou frè l Théo[9], lèt 516 F an franse bay frè l , pibliye paj 388. , gen dat « Bòk mwa Out 1888 » epi li kòmanse jan sa a:
« Ki jan lavi kout se ak ki jan lafimen li ye. Ki pa gen rezon pou meprize moun ki vivan yo, okontrè. Kidonk nou gen rezon pou nou konsantre plis sou atis ke sou tablo............ Kounye a map travay ak yon lòt modèl, yon postman ki gen inifòm ble dekore ak lò, yon gwo figi trè sokratik dam bab. Repibliken anraje tankou Papa Tanguy. Yon nonm ki pi enteresan pase anpil moun. »
Nan edisyon Vincent Van Gogh The Letters 2009-2014, lèt la vin Modèl:Nimewo ak lèt majiskil, pou Théo Van Gogh, Arles, Madi ak komanse konsa:
« Chè Theo, Se konsa, finalman tonton nou an pa soufri ankò - maten an mwen te resevwa nouvèl la nan men sè nou an. Li sanble ke ou te plis oswa mwens espere pou fineray la e petèt an reyalite ou pral la kounye a. Ki jan lavi kout se ak ki jan lafimen li ye. Ki pa gen rezon pou meprize moun ki vivan yo, okontrè. Se poutèt sa nou gen rezon pou konsantre plis sou atis pase sou penti. Mwen travay di pou Russell. Mwen te panse ke mwen ta fè pou li yon seri de desen ki baze sou etid mwen pentire, mwen konvenki ke li pral gade sou yo ak bon volonte e ke, mwen espere omwen, ap ankouraje l 'plis fè yon dil. MacKnight te tounen gade yè epi li te jwenn pòtrè yon jèn fi tou bon epi li te di ankò ke li te renmen jaden mwen an. Mwen reyèlman pa konnen si li gen lajan oswa ou pa. Kounye a m ap travay ak yon lòt modèl, yon pòs ki gen yon inifòm ble anbeli ak lò, yon gwo figi bab anpil Sokratik. Repibliken anraje tankou Papa Tanguy. Yon nonm ki pi enteresan pase anpil moun. »
Epitou lèt 652 la kontinye de fwa osi lontan ke lèt 516F la! Epi li sanble ke Vincent Van Gogh te travay anba gidans byenveyan Russell.
- Nan edisyon Lèt pou frè l Théo, lèt 621F, ki pa gen dat p. 537 [9] redwi a senp paragraf entwodiksyon lèt 834 nan nan edisyon konplè a, ki endike ekspedisyon an.
Plen ak detay, korespondans sa a bay enfòmasyon iranplasabl, pa sèlman sou dinamik kreyatif Vincent Van Gogh tèt li, men tou sou mond atistik nan epòk la.
Vincent Van Gogh montre tèt li se yon lektè grangou nan ekriven fransè nan tan li yo (Flaubert, Hugo, Maupassant, Michelet, Zola), angle (Shakespeare, Dickens, George Eliot) oswa Ris (Tolstoy , Turgenev), osi byen ke Bib la, ke li kòmantè sou. Li kopye anpil powèm, ke li voye oswa tradui bay fanmi li. Li evoke ak kritike penti epòk li a: Blake, Corot, Degas, Delacroix, Géricault, Meissonnier [10], Millet, Monet, Rembrandt, Renoir, Russell, Toulouse-Lautrec. , enprime Japonè...
Se konsa, li ekri nan lèt 155: "Gen Rembrandt nan Shakespeare, ak Correggio nan Michelet, ak Delacroix nan Hugo, ak Lè sa a, gen Rembrandt nan Levanjil la oswa Levanjil la nan Rembrandt". Avèk erudisyon etonan, lèt Van Gogh distile konviksyon estetik li yo, nan kafou pasyon li pou literati ak lafwa li nan penti[11]: « Sanble nan liv Relijyon mwen an , Tolstoy ensinue ke kèlkeswa sa ki ka yon revolisyon vyolan, pral gen tou yon revolisyon entim ak sekrè nan moun ki soti nan ki yon nouvo relijyon pral reborn oswa pito yon bagay tou nèf ki pa pral gen okenn non, men ki pral gen la. menm efè konsole, fè lavi posib jan relijyon kretyen an te genyen yon tan. » [12]
Lèt yo tou evoke relasyon pafwa difisil ke Vincent te gen ak zanmi l 'ak fanmi li, osi byen ke enkyetid materyèl li yo, byenke edisyon konplè a pèmèt yo mete yo nan pèspektiv.
Men, yo montre tou konbyen « maladi » ki te afekte li a te anpeche l travay, e konbyen li te opoze ak « foli » li a, « lojik atizay li », kidonk sa li te ekri li nan Saint-Rémy-de-Provence ak nan Auvers[13].
Nòt ak referans[modifye | modifye kòd]
- ↑ (en) « Van Gogh kòm yon ekriven lèt ».
- ↑ Marianne Jakobi, "The electronic edition of artists' letters: the case of Van Gogh", Perspective [Online], 2 | 2011, (en) {{{2}}}. URL: http://perspective.revues.org/814
- ↑ Nienke Bakker, Leo Jansen, Hans Luijten ed., Vincent van Gogh: The letters, complete illustrated critical edition, 6 vol., Arles/Amsterdam/The Hague, 2009 (edisyon angle , Ameriken, Olandè, franse ak Bèlj pibliye tou). Vèsyon elektwonik la, "Vincent van Gogh. The Letters”, inogire an 2010, aksesib sou sit la: http://vangoghletters.org
- ↑ (en) « Istwa Piblikasyon ».
- ↑ (angle) en Gade Van Gogh kòm yon ekriven lèt li sou Entènèt
- ↑ Coll, Vincent Van Gogh. Les Lettres complete critical illustrated edition, Actes Sud, Arles 2009, (ISBN 978-2-7427-8586-5)
- ↑ « 902 LÈT AK DESSEN. Van Gogh, yon nonm mo », Courrier international, .
- ↑ Marianne Jakobi, Edisyon elektwonik lèt atis yo: ka Van Gogh la' ', (en) {{{2}}}, Perspectives news in art history:https://perspective.revues.org/ 814?lang=en
- ↑ 9,0 et 9,1 nan "Imaginaire Gallimard 1956 reedite 1988" prezante pa Pascal Bonafoux
- ↑ ki li apresye patikilyèman, cf Lèt 686
- ↑ (en) {{{2}}} Marianne Jakobi, "Edisyon elektwonik lèt atis yo: ka Van Gogh la", pèspektiv, 2 | 2011, 807-813.
- ↑ lèt 686 23/24 septanm 1888
- ↑ nan Philippe Dagen, « Van Gogh literalman », Le Monde, atik ki soti 25 janvye 2010
Bibliyografi[modifye | modifye kòd]
- Van Gogh nan St Remy ak Auvers, (ISBN 978-0-500-23865-3)
- (nan) Lèt Vincent Van Gogh, London, (ISBN 0-14-044674- 5)
- Vincent Van Gogh, Korespondans Jeneral, (ISBN 2-07- 072028-4)
- Collins ak Brown, Lèt ilistre, Martin Bailey chwazi epi prezante yo, Paris, (ISBN 2-7335-0208-5)
- (en) Vincent Van Gogh Lèt yo, (ISBN 978-0-500-23865-3)