Inivèsite Leiden
Universiteit Leiden (nan Olandè, Universiteit Leiden) se yon inivèsite Olandè ki te fonde nan ki sitiye. nan Leyden. Li se pi ansyen inivèsite nan Netherlands.
Nan ane akademik 2015 a 2016, inivèsite a gen 25 800 etidyan e li klase pami santèn pi gwo nan mond lan dapre THE klasman ({ {67th} }), QS (Modèl:95th) ak ARWU (Modèl:82nd) . Li nan dis pi gwo nan mond lan pou akeyoloji, osi byen ke pou syans imanitè klasik ak istwa ansyen[1]{ {,}}[2],[3].
Istwa
[modifye | modifye kòd]Fondasyon
[modifye | modifye kòd]Pou remèsye moun ki rete nan Leiden pou rezistans yo kont Espanyòl yo, Prince William I of Orange bay yo dwa pou yo 'genyen yon inivèsite. (Non Latin: Academia Lugduno-Batava), osi byen ke yon bibliyotèk.
Inivèsite Leiden se te premye inivèsite Olandè e li te louvri ofisyèlman nan </ref>Inivèsite an Ewòp depi 13yèm syèk la rive jounen jodi a., , p. 248.<ref\>, konsidere kòm dies natalis li. Premye lokal li yo se ansyen kouvan Dominiken an, ki chita sou kanal Rapenburg[4]. Obsèvatwa Leiden, ki te etabli an 1633, se youn nan pi ansyen obsèvatwa inivèsite nan mond lan.=== Lopital Inivèsite === [[Fichiye:Yon seremoni gradyasyon nan Inivèsite Leiden anviwon 1650, pa Hendrick van der Burgh.jpg|thumb|left|Seremoni gradyasyon, pa Van der Burch (ane 1650).] ] Soti nan 1681, anba lidèchip Huguenot doktè a Charles Drelincourt, Inivèsite Leiden te kòmanse anseye medikaman nan yon nouvo fason: kou konferans yo pa t ap ankò. dwe òganize alantou Elders yo (nan sans medyeval tèm nan), men alantou sijè medikal, ilistre pa egzamen klinik pasyan yo ak pa otopsi[5].
Hermann Boerhaave konplètman devlope nouvo pratik sa a, ki fè l konsidere kòm fondatè lopital inivèsite modèn ak medsin klinik, oswa plis jisteman ansèyman medikal nan kabann pasyan yo. T'ap nonmen non li te fè l 'prezans Pyè Legran nan klas li pandan sejou li nan Netherlands nan 1715.
Epòk kontanporen
[modifye | modifye kòd]An 1911, Albert Einstein te fè premye kòm yon pwofesè vizitè nan University of Leiden, yon vil li te rele « ti moso tè bon gou sa a sou planèt sa a fè pitit ». Apre sa, li te abite ak madanm li nan Hendrik Lorentz.. Nan 1920, yo te nonmen li pwofesè espesyal, travay ak Heike Kamerlingh Onnes pami lòt moun, dènye a reyalize premye mond lan nan laboratwa a. inivèsite[6] en Nobel Prize laureates, Leiden University (aksede 15 jen 2021).<ref\>. An 1998, kanpis filyal inivèsite a nan Hague te inogire. Nan Date invalide (1ye septanm 2008), fakilte teyoloji, lèt, filozofi ak atizay te fusionné pou bay nesans nouvo fakilte syans imen yo. Bibliyotèk Inivèsite Leiden kounye a gen plis pase 5.2 milyon liv, ki gen ladan pi gwo koleksyon nan mond lan sou Endonezi.
Òganizasyon
[modifye | modifye kòd]An 2006, inivèsite a te gen sèt fakilte (yo menm divize an enstiti): fakilte arkeoloji, fakilte syans imen, fakilte medsin (ki egziste depi kreyasyon an. inivèsite a), fakilte lwa (egziste depi kreyasyon inivèsite a), fakilte syans sosyal, fakilte matematik ak syans natirèl ak fakilte Gouvènans ak Afè Global (nan La Haye).
<galeri> File:Pieter De La Court building Leiden University 2019.jpg|Fakilte syans sosyal. File:Kamerlingh Onnes Gebouw, 2020.jpg|Fakilte Dwa (ansyen laboratwa fizik). File:Einsteinweg 2 Leiden.JPG|Fakilte Akeyoloji. File:Campus Den Haag Universiteit Leiden 01.jpg|Fakilte Gouvènans ak Afè Global. File:LUMC1.JPG|Fakilte Medsin. </galeri>
Inivèsite Leiden se renome pou fakilte li nan akeyoloji. Kidonk, an 2018, QS World University Rankings klase li kòm 1st fakilte akeyoloji nan Kontinantal Ewòp ak Modèl:8th atravè lemond dèyè inivèsite Stanford nan Etazini. Li te sèlman ogmante nan klasman an depi 2016, ale soti nan Modèl:10th atravè lemond rive nan Modèl:9th an 2017 epi answit nan pozisyon aktyèl li jodi a[7].
Caspar Reuvens (1793-1835), youn nan pyonye akeyoloji modèn yo te fonde Fakilte Akeyoloji Leiden nan yon moman kote akeyoloji kòm yon disiplin diferan t ap devlope. Vreman vre, nan , wa William I te siyen yon dekrè ki otorize Reuvens vin pwofesè akeyoloji nan Leiden , konsa fè li premye pwofesè li te ye nan disiplin sa a<ref>{{Web link|lang=en|title=Leiden Classics: Caspar Reuvens, premye pwofesè akeyoloji nan mond lan|date=30 oktòb 2014|url=https:/ /www. universiteitleiden.nl/en/news/archive-diverse/2014/10/leiden-classics-caspar-reuvens-the-world's-first-pro Modèl:Fen kolòn
Nòt ak referans
[modifye | modifye kòd]- ↑ « Leiden University », sur Times Higher Education (THE), .
- ↑ « Leiden University », .
- ↑ « Leiden University | Klasman akademik nan inivèsite mondyal yo - 2015 | Shanghai Klasman - 2015 », sur www.shanghairanking.com.
- ↑ Frédéric Barbier, Istwa bibliyotèk yo: depi Alexandria rive nan bibliyotèk vityèl yo., [ [Armand Colin] ], (ISBN 978-2-200-63012-6)
- ↑ (en) A . Mete, Medisin nan Ewòp modèn, 1500-1700., (ISBN 0-521-47564-3)Modèl:Biblio commentary
- ↑ en Leiden Classics: Einstein & Friends, University of Leiden, 25 septanm 2015. < /ref>.
Winston Churchill te resevwa nan Leiden pou prim doktora honoris causa an 1946. Avèk Pri Nobèl nan Medsin Niels Jerne an 1984, Inivèsite Leiden gen 16 Pri Nobèl (pou ansyen etidyan ak chèchè) pandan istwa li
- ↑ « klasman akeyoloji », .
Gade tou
[modifye | modifye kòd]Sou lòt pwojè yo :
Inivèsite Leiden, sou Wikimedia Commons
Bibliyografi
[modifye | modifye kòd]- en Willem Otterspeer: Bastion Libète a: Inivèsite Leiden Jodi a ak Yè. Leiden University Press, Leiden 2008, (ISBN 978-90-8728-030-7).
- en Willem Otterspeer: Bon, plezi ak renome. Yon istwa kout nan Inivèsite Leiden. Transl. pa John R.J. Eyck. Leiden, 2015. (ISBN 978-90-8728-235-6)
- en Th.H. Lunsingh Scheurleer & G.H.M. Posthumus Meyjes (eds), Leiden University nan disetyèm syèk la. Yon Echanj Aprantisaj (Leiden, 1975), (ISBN 9004042679).
Atik ki gen rapò
[modifye | modifye kòd]- Hortus Botanicus Leiden
- Leiden Obsèvatwa
- Rijksmuseum van Oudheden
- Lis kwonolojik inivèsite Ewopeyen ki egziste san entèripsyon
- Achitekti nan Netherlands
- Koleksyon Vossianus nan bibliotèk inivèsite Leiden:
Lyen ekstèn
[modifye | modifye kòd]