Aller au contenu

Colline (woman)

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib

Colline se yon kout woman Jean Giono ekri ak ki pibliye an 1929 nan edisyon Grasset.

Kontèks

[modifye | modifye kòd]

Jean Giono ekri premye woman sa a, lè li gen 34 ane. Liv sa a se premye liv la nan Trilogie de Pan. Dezyèm woman rele Un de Baumugnes tou an 1929 ak Regain an 1930.

Istwa a nan yon vilaj, ki rele Bastides blanches ak ki sitiye nan lonbraj la nan mòn yo Lure, kote ap viv yon douzèn moun, rasanble nan kat (4) kay yo ki sitiye alantou sous fontenn dlo vilaj la.

Woman an kòmanse avèk arive yon kochon sovaj, yo eseye touye men li reiysi sove kò li. Apre sa, lè sous la, ki te apwovizyone moun yo pou yon tan trè long, pral cheche, tout bagay kòmanse ale mal. Anmenmtan, Janet, ansyen granmoun nan bouk la, paralize e li al kabann, te kòmanse pale yon fason ki difisil pou konprann. Sa p ap pase anpil tan pou lòt sitaden yo panse Janet se sous malè yo. Vreman vre, anplis de sous fontenn dlo sèk la, yon ti fi tonbe malad, yon dife prèske detwi vilaj la.

Moun yo konsidere Janet kòm tèt sa ki mal ki dirije lanati epi ki responsab pou twoub yo ki te rive nan vilaj la. Yo deside touye Janet pou debarase yo de madichon li yo. Anvan yo aji Janet mouri natirèlman.

Woman an fini avèk yon nouvo arive kochon sovaj la. Fwa sa a, yo jere tire li atè ak bal. Lanmò sa a se evidamman yon kontrè ak lanmò Janet.

Nan woman sa a, nan yon nouvo jan, yon vilaj dwe ekspiye krim yo lèzòm te komèt kont Latè a.

Giono, ak premye woman sa a, envante yon nouvo fòm ekriti lè li sèvi avèk lang gason peyi a. Yo pral jwenn estil ekriti sa a nan de (2) liv ki pral konplete Trilogie de Pan : Un de Baumugnes ak Regain.

Jan sa a gen yon relasyon avèk sa yo rele reyalis mèveye : fèt reyalis mare ak entèpretasyon irasyonèl nan pèsonaj, sipènatiral la.

Lanati anime

[modifye | modifye kòd]

Fòs anba tè nan lanati yo trè prezan nan Colline. Vreman vre, yo senbolize dye a Pan. Kòm istwa a ap pwogrese, pèsonaj yo piti piti vin okouran de enpòtans ki genyen nan lavi sa a anba tè : yon atmosfè lou ak fwontyè sou sipènatirèl alò, gaye nan mitan moun ki rete nan vilaj la.

Lòm natirèl

[modifye | modifye kòd]

Sa a rezilta nan prezans Janet, ansyen granmoun nan bouk la, ki rete nan kabann avèk soufrans. Tout deskripsyon Janet fè apèl ak lanati : « Janet se kòm bwa ki mouri » ; « Janet soufle : yon ti souf zwazo. ». Pèsonaj Gagou a enteresan tou : mwatye kreyati, mwatye moun, li patisipe nan reyalis mèveye otè a kenbe nan woman an.

Nan woman an, tout bagay likid, tout bagay gen konsistans dlo. Anpil metafò ponktye woman an, osi byenke oksimòn yo.[1] Opozisyon an ak anmenmtan inyon dlo ak dife konstitye yon pwen enpòtan nan woman an.

Mitoloji

[modifye | modifye kòd]

Colline li gen anpil resanblans avèk istwa mitolojik, ki te gen yon gwo enfliyans sou zèv Jean Giono.

Kouran konsyans

[modifye | modifye kòd]

Youn nan tèm kle yo nan literati modènis Giono ap devlope piti piti nan Colline : itilizasyon kouran konsyans, oubyen kouran panse. Vreman vre, plizyè fwa nan woman an, lektè a benyen nan panse a nan pèsonaj la, san okenn entèvansyon nan men naratè a. Sa a pèmèt li swiv pwogresyon nan panse pèsonaj la ak pi byen apwopriye istwa a kou sikoloji a nan pèsonaj la.

Edisyon prensipal

[modifye | modifye kòd]
  • Colline, Pari, Bernard Grasset, 26 jen 1929, (koleksyon « Les Cahiers verts »), 201 p. (edisyon orijinal) ; edisyon an 1960 nan koleksyon an Le Livre de poche ; an 1961 nan « Collection Pourpre » ; an 1993 nan koleksyon « Les Cahiers rouges ».
  • Colline, litografi d'Amédée Dubois de La Patellière, Pari, les Exemplaires, 1930, XIII-174 p.,
  • Colline, Pari, edisyon "J. Ferenczi et fils", 1932 (koleksyon « Le Beau livre »), 249 p.
  • Colline, ilistre pa Georges Tcherkessof, Pari, edisyon Livre moderne, 1941 (koleksyon « Le Livre moderne illustré »), 160 p.
  • Colline, ilistre 16 desen pa André Jacquemin, Pari, H. Lefèbvre, 1946 (koleksyon « La Renaissance »), 181 p.
  • Colline, ilistrasyon grave pa André Collot, Pari, la Belle édition, 1956, 149 p.
  • Colline, Pari, edisyon Gallimard, 1967 (koleksyon « Soleil »), 187 p.
  • Colline, litografi orijinal de Robert Savary, Pari, Les Pharmaciens bibliophiles, 1977, 134 p.
  • Colline. Édition critique et édition diplomatique du manuscrit ms A 9811, edite pa Michel Gramain, Pari, edisyon Honoré Champion, 2006 (koleksyon « Textes de littérature moderne et contemporaine », 532 p.

Gade tou

[modifye | modifye kòd]

Referans

[modifye | modifye kòd]
  1. « Lè solèy leve, yo te wè li, pi solid ak plis lajwa pase tout tan, tòde nan mitan ti mòn yo gwo kò li tankou yon toran. » : yon referans a flanm dife a

Lyen deyò

[modifye | modifye kòd]