Choz (dwa)
Nan dwa, yon choz (oswa bagay)[1] se yon pòsyon delimite ak enpèsonèl nan linivè materyèl ke moun kapab kontwole. Bagay yo se objè dwa reyèl.
Nosyon choz la tounen nan konsèp res nan dwa women an. Branch nan dwa ki etidye bagay yo rele Dwa byen oswa dwa reyèl.
"Choz" ak "byen"
[modifye | modifye kòd]Langaj jiridik la itilize fasilman " byen "ranplase"bagay" "choz". Sepandan, doktrin nan te atache yon siyifikasyon diferan ak mo choz ak byen. Choz, pran nan filozofi, sa vle di sa ki se sa, li di endiferan nan tout bagay, siyifikasyon li yo te detèmine pa pwoblèm nan ak ki nou ap fè fas. Men, nan langa dwa a, li prezante yon siyifikasyon mwens vag byenke pa trè detèmine, sa vle di tout bagay ki nan lanati epi ki ka itil pou lèzòm, kit li ka posede pa yo kòm yon jaden, yon estati, lè a, dlo k ap koule, bèt sovaj Mo byen an gen yon siyifikasyon mwens laj; pa li nou sèlman deziyen bagay ki se objè a nan pwopriyete piblik oswa prive; bagay nou posede yo (menm esklav nan peyi kote yo te admèt esklavaj). Dapre etimolojis, mo sa a soti nan tèm laten beo, fè kè kontan, paske pou jiris omwen, byen kontribye nan bonè nan lavi (" ban nou mwayen pou ogmante plezi li yo epi ba nou sa ki nesesè pou konsève li ") ; pou sa ou dwe genyen yo. Tèm byen an koresponn ak kèk fason ak ekspresyon pecunia nan dwa women ki gen siyifikasyon enfiniman pi restriksyon pase sa mo res la pran nan yon fason abstrè paske si nan lang Papinian ak Pòl tèm sa a pecunia pa sèlman eksprime tout sa ki lò oswa ajan, envante oswa ou pa, omwen gen ladan sèlman machandiz ki ka antre nan eritaj nou an. Nou wè nan definisyon sa yo ke tout byen yo se bagay men ke tout bagay yo pa machandiz[2].
Nòt ak referans
[modifye | modifye kòd]- ↑ Mo "bagay" plis itilize nan kreyòl la, men nan leksik jiridik la tèm "choz" la konprann pi vit.
- ↑ Alexandre Duranton ak Arnold Kaichen, Cours de droit civil : suivant le Code français, Société typographique Belge, Ad. Wahlen et compagnie, (lire en ligne)