Aller au contenu

Charles X

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib

Charles X
Illustration.
Pòtre Charles X (François Gérard, 1825, lwil sou twal, kenbe nan mize Prado).
Fonksyon
Wa Frans ak Navarre

( 5 an, 10 mwa ak 17 jou)
Kouwònman
Predesesè Louis XVIII
Siksesè Louis XIX
Eritye fotèy Frans

( 10 an, 5 mwa ak 10 jou)
Predesesè Louis-Stanislas
Siksesè Louis-Antoine (dofin)
Biyografi
Non nesans Charles Philippe Bourbon
Dat nesans
Lye nesans Versailles, Frans
Dat lanmò (ki gen laj 79) (ak 79 ane)
Lye lanmò Görz, Anpi Otrich
Papa Louis-Ferdinand nan Frans
Manman Marie-Josèphe nan Sax
Konjwen Marie-Thérèse nan Savoy
Pitit Louis XIX
Sophie
Charles-Ferdinand
Marie-Thérèse


Charles X
Wa Frans

Charles X (Charles Philippe; 9 oktòb 1757 - 6 novanm 1836) se te wa Frans ak Navarre soti 16 septanm 1824 jiska 2 out 1830. Yon tonton Louis XVII ki pa gen kouwòn ak ti frè wa Louis XVI ak Louis XVIII, sipòte lèt la nan ekzil. Apre Retablisman Bourbon an 1814, Charles (tankou eritye) te vin lidè ultra-royalis yo, yon faksyon monachis radikal nan tribinal franse a ki te afime monachi absoli pa dwa divin epi ki te opoze konsesyon monachi konstitisyonèl yo anvè liberal yo ak garanti yo. libète sivil yo akòde pa Konstitisyon 1814 la. Charles te genyen enfliyans nan tribinal franse a apre asasina pitit gason l ' Charles-Ferdinand duke Berry, nan 1820 e li te pran plas frè l' Louis XVIII nan 1824.

Rèy Charles a nan prèske sis ane pwouve yo dwe pwofondman enpopilè pami liberal yo an Frans depi nan moman sa a nan kouwònasyon li an 1825, kote li te eseye reviv pratik nan manyen wayal la. Gouvènman yo nonmen anba rèy li a ranbouse ansyen pwopriyetè tè yo pou abolisyon feyodalis nan depans lan nan detantè obligasyon yo, ogmante pouvwa Legliz Katolik la , ak re-enpoze pinisyon kapital pou sakrilej , ki mennen nan konfli ak Chanm Depite a ki gen majorite liberal. Charles te apwouve tou konkèt franse Aljeri kòm yon fason pou distrè sitwayen li yo nan pwoblèm domestik yo, e li te fòse Ayiti peye yon gwo indemnité an retou pou leve yon blokaj ak rekonèt endepandans Ayiti. Finalman, li te nonmen yon gouvènman konsèvatif anba premye minis Prens Jules de Polignac, ki te bat nan eleksyon lejislatif franse 1830 la. Li reponn ak Òdonans Jiyè yo ki te elimine Chanm Depite a, limite franchiz, ak re-enpoze sansi laprès. Nan yon semèn Pari te fè fas revòlt nan vil yo ki te mennen nan Revolisyon Jiyè 1830 la, ki te lakòz abdikasyon li ak eleksyon Louis-Philippe I kòm wa Fransè yo. Egzile yon lòt fwa ankò, Charles te mouri nan 1836 nan Gorizia , Lè sa a, yon pati nan Anpi Ostralyen an. Li te dènye chèf franse yo nan branch ansyen kay Bourbon.

Nesans ak batèm

[modifye | modifye kòd]
Charles-Philippe, kont Artois, ak sè li, Clotilde de France.

Charles Philippe nan Lafrans te fèt an 1757, pi piti pitit gason Dofin Louis la ak madanm li, dofine Marie-Josèphe, nan Palè Versailles. Charles te kreye Konte Artois nan nesans pa granpapa l, wa Louis XV ki t ap gouvènen an . [ sitasyon nesesè ] Kòm pi piti gason nan fanmi an, Charles te sanble pa t janm vin wa. Pi gran frè l ', Louis, Duke Bourgone, te mouri san atann nan 1761, ki te deplase Charles moute yon plas nan liy siksesyon an. Madame de Marsan , Gouvènè Timoun Lafrans , te leve l nan timoun piti . [ sitasyon bezwen ] Lè papa l mouri an 1765, pi gran frè Charles ki te siviv, Louis-Auguste, te vin tounen nouvo dofin (eritye twòn franse a). Manman yo Marie Josèphe, ki pa janm refè apre pèt mari l, te mouri nan mwa mas 1767 nan tibèkiloz .  Sa a te kite Charles yon òfelen a laj nèf ane, ansanm ak frè ak sè li Louis Auguste , Louis-Stanislas Konte Provence , Clotilde ("Madame Clotilde"), ak Élisabeth ("Madame Élisabeth").

Louis XV te tonbe malad sou 27 Avril 1774 e li te mouri 10 Me nan variol a laj de 64 an.  Pitit pitit li Louis-Auguste te pran plas li kòm wa Louis XVI.

Maryaj ak fanmi

[modifye | modifye kòd]

Li pa marye Louise-Adélaïde de Bourbon-Condé paske li dwe konsolide alyans Savwaya la epi li marye avèk Marie-Thérèse nan Savoy, 16 novanm 1773. Yo genyen kat (4) timoun ː

Pitit gason pi piti li se pitit li pi renmen, Charles-Ferdinand ki sanble yon anpil tankou li, fizikman ak moralman. Louis-Antoine, pi gran an, sou kontrè a, se timid ak soufri soti nan myopi ak tik. Men, li renmen pitit li yo epi li tris anpil nan lanmò pitit fi pi gran li yo.

Nan 1775, Marie Thérèse te fè yon ti gason, Louis-Antoine, ki te kreye Duke Angoulême pa Louis XVI. Louis-Antoine te premye nan pwochen jenerasyon Bourbon yo, paske wa a ak Konte Provence pa t 'ankò fè pitit, sa ki lakòz libellistes Parisyen yo ( panfletè ki te pibliye feyè scandales sou figi enpòtan nan tribinal ak nan politik) yo te deplore Louis XVI a. swadizan enpotans.  Twa ane pita, nan 1778, dezyèm pitit gason Charles la, Charles-Ferdinand, te fèt epi yo te resevwa tit la nan Duke Berry. Nan menm ane a, Rèn Marie Antoinette te fè premye pitit li a, Marie Thérèse , ki te koupe tout rimè ke li pa t 'kapab fè pitit.

Marie-Thérèse, avèk pitit : Duke Angoulême ak duke Berry, ak sè yo, Sophie.

Charles te konsidere kòm manm ki pi atiran nan fanmi li, ki gen yon gwo resanblans ak granpapa l Louis XV.  Madanm li te konsidere kòm byen lèd pa pifò kontanporen, epi li te chèche konpayi nan anpil zafè andeyò maryaj. Dapre Konte Hézecques, "enkye bèlte te mechan anvè li." Pami rayisab li yo te miyò Anne Victoire Dervieux . Apre sa, li te antre nan yon relasyon renmen pou tout lavi ak bèl Louise de Polastron , bèlsè konpayon ki pi pre Marie-Antoinette a, Duchesse Polignac la .

Charles tou te fè yon amitye fèm ak Marie Antoinette tèt li, ki moun li te rankontre premye lè li te rive an Frans nan mwa avril 1770 lè li te douz.  Prèste nan relasyon an te tankou ke li te fo akize pa mongers rimè Parisyen yo te sedwi li. Kòm yon pati nan seri sosyal Marie Antoinette a, Charles souvan parèt anfas li nan teyat prive nan retrè wayal li pi renmen an, Petit Trianon la . Yo tou de te di yo se aktè amatè trè talan. Marie Antoinette te jwe sèvant , bèje , ak medam peyi, tandiske Charles te jwe rayisab, valet , ak kiltivatè.

Yon istwa pi popilè konsènan de a enplike konstriksyon nan Château de Bagatelle . An 1775, Charles te achte yon ti kay lachas nan Bois de Boulogne . Byento li te fè kay ki te egziste a kraze ak plan yo rebati. Marie Antoinette te paryaj bòfrè li ke nouvo chato a pa t 'kapab fini nan twa mwa. Charles te angaje achitèk neoklasik François-Joseph Bélanger pou konsepsyon bilding lan.

Li te genyen parye li a, ak Bélanger fini kay la nan swasant-twa jou. Yo estime ke pwojè a, ki te vin gen ladan jaden byen okipe, te koute plis pase de milyon liv . Pandan tout ane 1770 yo, Charles te depanse anpil. Li akimile dèt menmen, totalize 21 milyon liv . Nan ane 1780 yo, wa Louis XVI te peye dèt tou de frè l yo, Konte Provence ak Artois.

Louise d'Esparbès de Lussan

[modifye | modifye kòd]
La comtesse de Polastron.

Nan lane 1785 (ou 1786)[2], li renmen vicomtesse de Polastron. Ansanm yo pa genyen timoun.

Mari vicomtesse, Denis Gabriel Adhémar de Polastron, se frè duchesse de Polignac, gouvènant timoun de Frans, zanmi ak konfidan nan larenn lan Marie-Antoinette. Tou pwòch larenn lan, Artois te enpopilè kòm li akòz two gwo depans

Denis de Polastron, mari Louise, vini militè. Li batay pandan lagè endepandans Etazini. Li te nome kolonèl nan rejiman La Fayette. Li mouri nan laj 63 zan nan lane 1821. Koup emigre an 1789. Epi Louise d'Esparbès de Lussan mouri prekoseman maladi tibèkiloz an 1804 nan laj 39 ane.

Lè li te mouri, prens la vire intans nan direksyon pou relijyon, yon karakteristik karaktè ki pa janm kite l 'jouk lanmò pwòp tèt li. Li te fè li pwomès pou li rete fidèl avèk li.

Yon prens ensousye

[modifye | modifye kòd]
Comte d'Artois an 1773.

Karyè politik pandan Revolisyon fransèz ak Anpi (1786-1814)

[modifye | modifye kòd]

Filozofi politik nan moman an nan twoub (1786-1789)

[modifye | modifye kòd]
Charles d'Artois.

Kòmansman emigrasyon (1789-1795)

[modifye | modifye kòd]
Le comte d’Artois, lwil sou twal penti pa Henri-Pierre Danloux, enviwon 1796.

Ekspedisyon nan Vendée (1795)

[modifye | modifye kòd]

Ekzil (1795-1814)

[modifye | modifye kòd]

Wa Louis XVIII (1814-1824)

[modifye | modifye kòd]

Premyè Restorasyon

[modifye | modifye kòd]
Comte d'Artois, nan inifòm kolonèl jeneral des Carabiniers (1815).
Comte d'Artois, (Charles X) pa Jean-François Thuaire.

Segond Restorasyon

[modifye | modifye kòd]

Wa Frans ak nan Navarre

[modifye | modifye kòd]

Kouwònman

[modifye | modifye kòd]
Manto lè kouwònman Charles X.

Politik enteryè

[modifye | modifye kòd]
Meday grave pa Alexis-Joseph Depaulis avèk, nan revè, diskou sèman Charles X sou Charte, 17 septanm 1824.
Pyès 20 fran avèk tèt Charles X.

Li te gouvènen ant 16 septanm 1824 ak 2 out 1830. Li se te kouwone wa 29 me 1825 nan katedral Reims.

Politik kiltirèl

[modifye | modifye kòd]

Salon Beaux-arts

[modifye | modifye kòd]

Mize Charles X

[modifye | modifye kòd]

Mize dofen

[modifye | modifye kòd]

Politik entènasyonal

[modifye | modifye kòd]

An echanj pou rekonesans endepandans Ayiti, Charles X te mande nan men li peman yon endanmnite 90 milyon fran lò ki gen entansyon "dekonpanse ansyen kolon yo ki pral reklame yon endanmnite". Ayiti depafini pou l peye konpansasyon sa a, sa ki konpwomèt anpil devlopman li.[3]

Revolisyon Jiyè

[modifye | modifye kòd]

Abdikasyon

[modifye | modifye kòd]

Nan kilti popilè

[modifye | modifye kòd]

Nan karikati a

[modifye | modifye kòd]

Atizay dekoratif

[modifye | modifye kòd]

Literati

[modifye | modifye kòd]

Televizyon

[modifye | modifye kòd]

Referans

[modifye | modifye kòd]
  1. Mathieu da Vinha; Raphaël Masson (2015). Robert Laffont, ed. Versailles. Histoire, Dictionnaire et Anthologie. p. 723. .
  2. Henri Pigaillem, Dictionnaire des favorites, Pygmalion, 2010.
  3. Maurice Lemoine, Les enfants cachés du général Pinochet, p. 377.

Lyen deyò

[modifye | modifye kòd]