Anpi Ris


(detay)	(detay)

deviz nasyonal

im nasyonal

Съ нами Богъ
(Bondye avèk nou)
Боже, Царя храни! (Bondye sove Tsar la!)

lang
jantile Ris
Ris

fizo orè :

istwa

endepandans

politik

gouvènman
- Anperè (Tsar) Ris: Pyè I nan Larisi (1682-1725) (Premyè)
Nicolas II (1888-1918) (Dènye)

kapital Moskou (1728-1730)
Saint-Pétersbourg (1721-1728, 1730-1917)

pi gwo vil

divizyon

vwazen

òganizasyon

jewografi

sipèfisi (km²)
dlo (%)
frontiè (km)
còt (km)
pli ro (m)
pli ba (m) 22 800 000 1895

ekonomi

monnen
- divizyon Ruble

PEB
- total (US)
- pa ab. (US)

endis yo
- EDI
- EPI

demografi

popilasyon (ab.)

dansite (ab./km²)
lavi (zan)
ne (‰)
mòtalite (‰)
mòtalite timoun (‰)
alfabèt (%)
an vil (%) 125 640 021
1897

endèks

kòd

kòd ISO

endikatif yo
- entènet
- telefonik
- radyofonik

nòt

Larisi te kenbe yon koloni nan Amerik, espesyalman nan eta aktyèl ameriken an nan Alaska, ki te ke yo rekonèt kòm Ris Alaska ak kapital li nan Novo-Arkhangelsk (aktyèlman Sitka, Alaska).

Anpi ris la te yon anpi istorik Eurasyen ak Nò Ameriken, ki gen ladan aktyèl la Larisi, Byelorisi, Ikrèn, Fenlann, Estoni, Letoni, Lityani, Moldavi, Jeoji, Ameni, Azerbaydjan, Kazakstan, Tikmenistan, Ouzbekistan, Tadjikistan, Kigistan, anpil nan Polòy jodi a, osi byen ke Manchiri (Lachin) ak eta ameriken an nan Alaska. Anpi a te fonde an 1721 apre defèt syèdwaz devan twoup yo nan Tsar Pyè Legran pandan Gran Gè Nò a, ki moun ki ta deklare tèt li kòm Anperè nan tout Larisi yo epi li ta dwe premye anperè nan Anpi a, Larisi enperyal ta tonbe pandan Premyè Gè mondyal la apre. revolisyon fevriye a, kote dènye tsar la, Nicolas II ta kite fòtèy la ak Repiblik ris la ta etabli.

Istwa

Larisi enperyal te youn nan anpi ki pi respektab yo, akòz li te bat Anpi otoman an plizyè fwa, yo te youn nan sèlman ansanm ak Anpi ostralyen an, Larisi ta an menm tan lakòz bès otoman an nan Penensil Balkan an epi ede Woumani, Sèbi, Montenegwo, Bilgari ak Lagrès pou ba yo endepandans yo nan men Tik yo, ta gen bèl pouvwa pandan rèy enperatris Catarine Legran an, kote Lame a ta amelyore ak genyen kanpay kont lòt nasyon, ki gen ladan patisyon yo nan Polòy-Lityani avèk èd nan Lapris ak Otrich, Tsa Nicholas mwen ta elaji Larisi nan Azi Santral menmsi sa ta mennen l 'ennmi ak Anpi Britanik la (espesyalman Raj Britanik la), Anpi an tap egzèse tou nan Alaska menmsi akòz distans li ta vann li bay Etazini, Lè sa a, li ta pran swen Manchiri, Lachin (nan epòk sa a Anpi Qing) epi li ta gen yon lagè kont Anpi japonè a kote Larisi ta defisi a, pandan premye gè mondyal la, move jesyon ak estrateji sou chan batay la ak avansman ralanti men trè danjere Alman soti nan Polòy, ta mennen nan revolisyon fevriye a kote Tsa Nicolas II ta aboli monachi a an favè Repiblik la ak li ak fanmi l 'ta kite an egzil nan Ekáterinbourg. Apre Repiblik la, ta kòmanse Revolisyon oktòb la kote Bolchevik yo ta pran pouvwa a epi apre yo te fè yon dekouvèt nan teritwa ris, Tsa a ak fanmi li tap bay lòd pou yo touye pa lidè revolisyonè a Vladimir Lenin ak apre san Gè sivil ris la ta dwe etabli Ris Sovyetik Sosyalis Repiblik la nan lane 1922 ak Inyon Sovyetik la.

Teritwa

Relijyon

71,10% te kretyen òtodòks (relijyon ofisyèl Anpi an), 11,07% yo te islamik, ki pi konsantre nan Azi Santral, Azerbaydjan ak pati Kokasyen nan Larisi, 9.16% te Katolik, pifò nan Polòy ak Lityani, 4,16% te jwif, 3.00% yo te pwotestan, konsantre nan Letoni, Estoni ak Fenlann, 0,94% yo te kretyen Ameni, nan Ameni.

Bibliyografi

en Golder, Frank Alfred. Documents Of Russian History 1914–1917 (1927), 680 paj
en Kennard, Howard Percy ak Netta Peacock, edisyon The Russian Year-book: Volume 2 1912 (Lonn, 1912)

Referans

Lyen deyò

en Anpi a te Larisi sou Bibliyotèk Kongrè