Iltravyolèt
Radyasyon "iltravyolèt" (UV), ki rele tou "limyè nwa" paske li jeneralman envizib pou je toutouni, se radyasyon elektwomayetik ki gen longèdonn pi ba pase sa ki nan limyè vizib, men pi wo pase sa ki nan rayon X. reyon UV ka sèlman obsève endirèkteman, swa atravè fluoresans, oswa lè l sèvi avèk detektè espesyalize.
Non an vle di "pi lwen vyolèt" (ki soti nan Laten ultra: "pi lwen"), vyolèt se koulè frekans ki pi wo a (e poutèt sa longèdonn ki pi kout la) nan. limyè vizib.
Pwoteksyon
[modifye | modifye kòd]Pou defann kont limyè UV, kò a, selon tip po, reyaji nan ekspoze lè li lage pigman mawon an melanin. Sa a pigman absòbe reyon UV, bloke pénétration yo ak anpeche domaj nan kouch ki pi fon, ki pi vilnerab nan po a. Antioksidan (vitamin E ak C, β-karotèn...) ka netralize radikal lib ki fòme pa UV. .
Pwoteksyon solèy gen filtè iltravyolèt ki pasyèlman bloke reyon UV epi ede pwoteje po a. Plis SPF la pi wo, se pi gwo degre pwoteksyon[1]. Endèks pwoteksyon an aktyèlman koresponn ak rapò ki genyen ant tan li pran pou jwenn boule solèy ak san solèy.
Avèk yon faktè pwoteksyon 50, pou egzanp, li pral pran senkant fwa pi long yo ka resevwa yon sunburn pase ki pa gen okenn pwoteksyon.
An 1957[2], laboratwa RoC yo[3] envante premye pwoteksyon solèy trè wo (IP 50+).
Rad ak linèt solèy bloke kèk reyon UV. Gen losyon ki genyen filtè iltravyolèt ki pasyèlman bloke reyon UV, sepandan, pifò dèrmatolog rekòmande kont bronze pwolonje.