Gade kòd pou Winch

{{konfizyon|Capstan (fittings)}}{{Gade omonim|Winch (omonimi)}}
[[Fichye:Winch.PNG|droite|vignette|300x300px|Winch self tailing (EN), oswa kapstan ak ke otomatik (FR), ak manivèl li sou yon vwalye plezi]]
Yon '''winch''' (nan lang angle, pwononse [{{API|wintʃ}}] "ouïntch"), si li gen yon aks orizontal, oswa '''[[Capstan (fittings)|capstan]]<ref>Winch franse a (non maskilen), winches pliryèl oswa winches, refere sèlman a ti winch men sou bato plezi, [http://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/winch_winches/82802 selon diksyonè Larousse]. "Cabestan", se tèm nan rekòmande depi 1990 pa Komisyon an tèminoloji (Frans) [http://www.culture.fr/franceterme/result?francetermeSearchTerme=winch&francetermeSearchDomaine=0&francetermeSearchSubmit=rechercher&action=search], byenke [[Cabestan (fittings) )|capstan]] (Angle ''capstan'') nan vokabilè maren refere pi jeneralman a yon winch ak yon aks vètikal. Nan lang angle, ''winch'' vle di tou "winch, crank".</ref>''', si li gen yon aks vètikal, se yon winch fiks ki mete sou pil yon [[kannòt vwale]] plezi ki fè li posib ogmante traction ekipaj la egzèse sou kòd yo ([[Fèy (kòd)|fèy]], [[driz]], bra [[spinnaker]]) yo itilize pou kontwole vwal la.

== Istwa ==
[[Fichye:Reliance_Crossing_Finish_Line.jpg|thumb|''Reliance'', 1903.]]

Sou ansyen vwal yo, [[leve]] ki te fòme ak pouli frape sou kòd yo te pèmèt yo ogmante traction imen an egzèse sou kòd yo. [[Capstan (fittings)|kapstan]] te fè li posib pou konbine fòs plizyè gason ak efikasite nan bra levye pou leve lou [[Yard|yards]] ak [[Driz|drizs]].

Nan fen Nan fen {{s-|19}} gwo bato komèsyal yo te piti piti ekipe ak treuy Jarvis ak manivèl ki pèmèt vwal yo fasil ajiste.<ref> Treuil sa yo te opere pa manivèl epi yo te pèmèt de gason fè yon travay ki te deja mande yon douzèn. Gade {{en}} [http://www.bruzelius.info/Nautica/Biography/GB/Jarvis,_JCB.html Biyografi Kapitèn Jarvis]</ref> ak treuil [[motè vapè|motè vapè]] pou leve. lakou lou yo<ref>« [http://tradboats.blogspot.fr/2009/12/la-place-du-palan-on-peut-aussi.html Winches, capstans, windlasses, winch, elatriye] », blog Tradboats, 2009 — Jean-Louis Lenhofe, “Travay ak lavi abò bato kago franse nan fen {{s-|19}}”, nan ''Revizyon Istwa Maritim: Lamarin Komèsan Fransè soti 1850 rive 2000' ', 2006, p. 76 [https://books.google.fr/books?id=FOhv7tX9N_kC&pg=PA1919&lpg=PA1919&dq=treuil+Jarvis&source=bl&ots=g0eAUYg0_u&sig=0Y3MucmOrEYCPLGF3XQU47ZMQU47&MEId=0Y3MucmOrEYCPLGF3XQU47&Meid=QU47ZMQU47&Mfz-oGYDA&ved=0CGwQ6AEwBw#v=onepage&q=Jarvis&f=false konsiltasyon sou entènèt]</ref>.

Yatch Ameriken ''[[Reliance (yacht)|Reliance]]'', ki te genyen [[America's Cup]] an 1903, se te premye bato vwal kous ki te ekipe ak treuil modèn. Capstans sa yo te doub-vitès epi yo te fikse sou pil la, sa ki te bay yon avantaj klè sou itilizasyon tradisyonèl [[hoist]] yo pou monte ak taye vwal gwo li yo. Sèvi ak ekipman sa a Lè sa a, te vin gaye toupatou sou kous ak Lè sa a, vwal plezi.

Enfliyans Anglo-Saxon an, dominan nan pratik espò ak navige plezi nan {{19th}} ak nan kòmansman {{s-|XX}}, petèt eksplike poukisa mo ''winch'' te prezante. an franse alantou ane 1950 yo<ref>{{web link|title=WINCH: Definisyon WINCH|url=http://www.cnrtl.fr/lexicographie/winch?|sit=cnrtl.fr|konsilte le=30-04-2023}}.</ref>.

Sou [[bisquine]] yo, ansyen bato lapèch nan [[Manche (lanmè)|Chanèl la]], yon winch sou yon aks orizontal, ki rele ''ouinche'' (transkripsyon ''winch'' angle a), yo te itilize pou pote [[Dredge (outil lapèch)|drages]] nan [[Huitres|huitress]]<ref>[https://web.archive.org/web/20140428122759/http://fr.topic-topos.com/ouinche-de-bisquine-cancale Foto yon ouinche] nan mize atis popilè ak tradisyon [[Cancale]].</ref>.

== Operasyon ==
[[Fichye:Tambour d'une voile enrouleur (1).jpg|thumb|droite|vignette|EN: Winch Harken, 2 vitès (rapò 42); FR: Harken mak cabestan ak de vitès, rapò 42]]
Pou monte ak taye vwal yo, ekipaj yon bato a sèvi ak diferan [[Kòd (bato)|kòd]] ki, selon manèv la, yo dwe detann oswa tansyon. Pi lwen pase yon vitès van sèten epi tou depann de sifas vwal yo, fòs yo dwe egzèse sou kòd yo mande pou itilize asistans mekanik. Se kòd la yo dwe tension blese alantou kò a silendrik nan capstan an ("headstock la"). Ekipaj la vire treuil la lè l sèvi avèk yon ''manivelle'' detachable, ki pa dirèkteman kondwi headstock la: redui jwe pignon entèn kantite a nan wotasyon nan headstock la an relasyon ak kantite wotasyon nan manivèl la. Fòs ki egzèse sou kòd la miltipliye konpare ak sa ki egzèse sou manivèl la
* akòz rediksyon nan nimewo wotasyon (egzanp double lè nimewo wotasyon an mwatye)
* akòz rapò ki genyen ant longè manivèl la ak reyon tèt la (pa egzanp, triple si manivèl la triple reyon an)<ref>gade [[Levye (mekanik)]]</ref>
Nan egzanp sa a, li se poutèt sa miltipliye pa sis (distans la vwayaje pa manivèl la se tou sis fwa longè kòd la rale). Fòs ke winch la, sipò li yo, ak kòd la dwe kapab kenbe tèt ak se tou miltipliye nan menm fason an. Rapò miltiplikasyon an ka soti nan 5 sou pi piti treuy yo (1 fòs {{inite|1|kg}} egzèse sou manivèl la tradui nan yon traction {{inite|5|kg}} sou kòd la ak sou treuil la) a 120 sou pi gwo a nan chenn yo mas-marketed. Pwa ak dyamèt winch la ogmante pwopòsyonèlman. Dyamèt kòd la, ak kantite vire nesesè alantou headstock la (pou bon transmisyon fòs la egzèse, san yo pa glise ki ta lakòz mete), tou.

Majorite capstans gen de vitès (de rapò). Dezyèm vitès la jwenn nan ranvèse direksyon wotasyon manivèl la (tèt la toujou vire nan menm direksyon an). Genyen tou ti wintch yon sèl vitès ak gwo wintch twa vitès, osi byen ke lòt ki pèmèt ou [[Border (boating)|choke]] vwal la ("ranvèse"; otreman, treuil la ekipe ak grif ki sèlman pèmèt wotasyon nan yon direksyon, kidonk operatè a ka altènatif traction ak repo).

Sou yon vwalye ki gen yon gwosè sèten (plis pase 7-8 m), gen jeneralman plizyè treuil:
* kastèn fèy yo mete sou chak bò nan [[kabin an]], ki pi pwisan an, yo itilize pou [[Fwontyè (bato)|fwontyè]] [[Foy (kòd)|draj]] nan [[[genoa]] ak [[spinnaker|spi]]
* kastèn yo jeneralman mete sou [[deckhouse]] oswa [[ma]] dedye a [[driz]] yo nan genoa, mainsail ak spinnaker.
* wintch yo pafwa mete sou [[ma]] (aks orizontal) pou ede manevwe driz yo.
* winches, pi raman, pafwa yo mete sou [[boom]] (aks orizontal) pou pèmèt [[reefing|reefing]]

Headstock winch la ka fè soti nan diferan materyèl: jete aliminyòm, asye pur, kabòn, an kwiv, elatriye sifas li se tèkstur (bann, kadriyaj, elatriye) pou maksimize priz ak kòd la.

=== Kole oswa depase ak lòt ensidan manèv ===
Itilizasyon yon winch, an patikilye yon capstan, mande pou sèten prekosyon epi li ka lakòz blesi ak chòk ak manivèl la. Anplis de sa, enstalasyon yon winch (kapstan oswa winch) an relasyon ak yon manevwe dwe respekte sèten kritè; an patikilye, kòd la opere itilize pa winch la dwe fini sou tèt la nan yon ang (ki rele rale ang) nan alantou dis degre nan direksyon pou anba a nan tèt la, yo anpeche vire yo nan kòd la sou tèt la (tipikman ant 2 ak 4). ) sipèpoze epi yo bloke (sa ki ka gen konsekans grav pou bato a ak ekipaj la, sitou lè dra yon gwo [[jib]] (ki rele [[genoa]]) oswa yon [[spinnaker]]). Ranpli yon kòd sou tèt capstan an fèt anba nan tèt: pati anba tansyon (aktyèl la nan jagon maren) nan pati anba a, ak tansyon an diminye ak chak vire vin prèske zewo nan tèt la (gade foto a nan tèt atik, ak yon pwent koulè wouj). Li abitye angaje yo byen vit alamen ("sou vole") ak yon vire oswa de sou tèt la Lè sa a, frape (mete an plas) yon vire oswa de plis (sa a depann de traction a ak Se poutèt sa sou fòs la nan van an) fini monte ak manivèl la, pètèt jwe sou rediksyon an nan vitès yo mekanik ki disponib. Dezabiye yon treuil se evidamman fè nan lòd la ranvèse nan anbalaj (pran swen dwèt ou, mete gan espesyal, tankou [[mitan]], yo rekòmande).

Malgre prekosyon sa yo, li ka rive ke sipèpoze anba vòltaj rezilta nan yon bloke konplè nan siveyans la (jeneralman akòz yon operatè ki nan twò prese). Pa analoji ak chenn lank yo vin anmele nan janm yon [[Anchor (anchor)|ank]], nou pale de overkrooking oswa overkrooking.

Ak sèten gwo jenoas ki egzèse yon traction de plizyè santèn [[kilogram-fòs|kilogram-fòs]] (oswa DaN) nan gwo van, sitiyasyon an ka vin trè delika, sitou nan kontèks yon [[regata]] sere ak yon gwo van. bato ki te vin pa manoeuvrable.

Remèd la pa senp. Koupe fèy la ak yon kouto se yon solisyon danjere ak dènye rekou paske ak yon vwal ki [[Faseyer|faseye]], fitting la.nan kouv la deplase san kontwòl, tankou yon fistibal, vin tounen yon danje grav.

Solisyon ki pi jeneralman rekòmande nan literati naval la konsiste de gréement yon dezyèm [[Kòd (kòd)|fèy]] ekipe ak yon [[mosakin]] rapid ki ka lage anba tansyon epi depase li (kòrèkteman fwa sa a) sou yon lòt cabestan. apre yo fin monte yon blòk (de preferans yon blòk koupe) pou fasilite ak netwaye fèy la overhooked. Natirèlman, sa a posib sèlman si fèy siplemantè a ak pouli koupe a parèt nan envantè abò a<ref>{{Liv|language=French|author1=Collectif|title=[[Le Cours des Glénans|New course des Glénans]]|pasaj=352-353|location=Paris|piblikatè=[[Éditions du Seuil]]|dat=2nd trimès 1972|total paj=783|isbn=|isbn10=2020019124|li sou entènèt= |tit chapit =itilizasyon apwopriye nan cabestan-oswa winch la}}</ref>.

Remèd sa a pran kèk tan pou aplike epi li pa rekòmande pou konfonn vitès ak prese.

Choke yon fèy sou yon capstan san yo pa sistèm nan bloke (ke yo rekonèt kòm self-tailing) mande pou metòd, prekosyon ak dèksterite. Vire yo sou headstock la nan capstan a (ki kantite ki varye depann sou fòs la nan van an) asire ke kòd la "pandye" sou headstock la.

Pou [[Chock (boating)|chòk]] (lage) yon fèy, operatè a kenbe gwo fò tou won yo byen ranje sou tèt la ak palmis la nan yon sèl men ak ak anpil atansyon degaje oswa bloke fen a mou (travès la nan jagon maren) koute, pran prekosyon pou pa kenbe dwèt ou.

Lè w ap navige, dra yo dwe kapab lage byen vit (nan ka ta gen yon rafal alè): ankadreman an (fen mou) nan fèy la pa dwe vire sou yon [[cleat]] ak [[Mwatye attelage pou capeler. |mwatye attelage]] (tankou ou fè ak yon driz) men tou senpleman kenbe ak vire mouri ki fasil pou lage byen vit.

Sou yon bato fòmasyon vwal kote ekipaj la yo souvan inisyasyon, li rekòmande pou idantifye direksyon wotasyon (bloke, jeneralman nan direksyon goch) nan capstan a pa penti youn oswa plizyè flèch sou tèt tèt la, sa a evite manèv fo.

== Tipoloji ==
Gen diferan aparèy ki fasilite itilizasyon winch la - capstan oswa winch - oswa yo adapte a bezwen patikilye:

=== Self-tailing cabestan ===
Lè yo itilize kapstan an, yo dwe kenbe pwent lib kòd la nan tansyon ak gide pou kòd la pa glise oswa 'overstay' sou tèt la (pou vire yo pa sipèpoze lè likidasyon). Kontrent sa a imobilize yon men ak pi wo a tout enpoze yon pwezante an relasyon ak capstan a ki pa pi bon pou egzèse fòs maksimòm sou manivèl la. Aparèy ke otomatik ki kouwòn capstans modèn asire gidans kòd epi pèmèt yon sèl manm ekip tansyon yon kòd nan tout kondisyon.

=== Capstan ak ''kolòn'' ===
[[File:Winchs-avec-colonnes.jpg|thumb|300px|Kolòn kapstan (agòch), sou yon vwalye nan Lorient Kernevel]]
Sou gwo bato vwal regat, fòs ki egzèse sou kòd yo (jiska {{unit|10|tòn}}), menm avèk asistans pi gwo kapstan yo, mande entèvansyon plizyè manm ekipaj. Manivèl la ranplase pa yon sistèm konpanse soti nan capstan an, kolòn nan capstan (ti non "[[moulin kafe]]"), ki pèmèt fòs plizyè gason yo dwe konbine an menm tan (omwen 2 manivèl sou yon kolòn) ak deplwaye pi gwo fòs (aks manivèl yo orizontal ak nan wotè anch). Fòs ki egzèse sou yon kolòn se yon sistèm nan [[Cardan Joint|kardan]] retounen nan cabestan an. Yon kolòn sèl ka aji altènativman oswa ansanm sou plizyè capstans.

=== ''elektrik, idwolik'' treuil ===
Wench la, kit se yon capstan ak yon aks vètikal oswa yon winch ak yon aks orizontal, ka kondwi pa yon motè elektrik mete sou aks li oswa pa yon motè ki konekte nan yon kous idwolik.

=== Treuil enrouleur ===
Treuil la furling se yon [[winch]] itilize sitou pou driz metal.

=== Pouli-winch ===
Winch yo se pouli ki gen pouli, ki gen rainure pou anpeche kòd la glise, ki ekipe ak yon pawl anti-retounen (pafwa dekonekte pou van lejè) Yo souvan itilize sou [[dinghies]] limyè (sitou koute).

Li rekòmande pou idantifye direksyon operasyon pouli a pa yon manyen penti abazde oswa yon flèch pwente nan direksyon traction, pou fè pou evite konfizyon nan yon faz "cho" nan yon regat, pou egzanp.

== Nòt ak referans ==
{{Referans}}

== Gade tou ==
{{Lòt pwojè
| wiktionary = wench
}}

=== Atik ki gen rapò ===
* [[Windlass]]



[[Kategori:Materyèl]]
[[Kategori:Vokabularymaritim]]
[[Kategori:Greyaj]]
[[Kategori:Seamanship]]
[[Kategori: yon pati nan yon bato]]