Gade kòd pou Dezyèm okipasyon Repiblik Dominikèn pa Etazini

'''Envazyon [[Etazini]]''' te fè nan [[Repiblik Dominikèn]] te fèt an 1965. Apre Gè Sivil Dominikèn ki te kòmanse {{dat|24 avril 1965}}, [[Etazini Kò Marin|''Marines'']] te debake nan [[Santo Domingo (vil)|Santo Domingo]] nan {{dat|28 avril 1965}}, avèk sipò eleman [[82yèm Divizyon Ayeryen an]].

Li te fini ak yon viktwa pou Etazini nan mwa septanm nan [[1966]], mete yon fen nan "Operation Power Pack", non kòd pou envazyon an, ak fen gè sivil la ak arive sou pouvwa a nan yon non-. [[Kominis|kominis]] rejim. Sa a se dezyèm [[Okipasyon Repiblik Dominikèn|okipasyon peyi sa a]] pa [[Fòs Lame Etazini]] apre [[Premye okipasyon Repiblik Dominikèn nan men Etazini|sa 1916 rive 1924]]<ref>{{en}} Richard A. Haggerty, [http://countrystudies.us/dominican-republic/10.htm “Okipasyon Etazini, 1916-24”], ''Repiblik Dominikèn: Yon peyi Etid''.</ref>.

== Istwa ==
[[File:1965-04-29 Marines In Action.ogv|thumb|left|Newsreel ki soti {{dat|29 avril 1965}} soti nan {{link|langue=en|fr=Universal Newsreel}} sou entèvansyon Ameriken an nan Repiblik Dominikèn ak Vyetnam.]]

=== Kontèks ===
[[Repiblik Dominikèn]] te fè premye eleksyon lib li yo nan {{dat|Desanm 1962}} apre asasina nan {{dat|30|me|1961}} ansyen prezidan [[Rafael Trujillo |Rafael Leónidas Trujillo Molina]] , ki te nan tèt peyi a depi 30 ane, ak yon koudeta ki, nan {{dat|18|janvye|1962}}, retire [[Joaquín Balaguer Ricardo]] ke Trujillo te mete kòm chèf leta. Nan fen eleksyon sa yo, [[Juan Bosch (1909-2001)|Juan Bosch]] te eli prezidan [[Pati Revolisyonè Dominiken an]]. Dènye a te ranvèse 7 mwa apre pa yon koudeta ki te dirije pa jeneral aviyasyon an {{link|langue=en|trad=|fr=Elías Wessin y Wessin}} ki te etabli yon sivil [[triyonvirat]], men anba. kontwòl militè a.

Yon lit konstan pou kontwòl politik ant senpatizan kominis yo ak gwoup zèl goch yo ak sèk konsèvatè yo ak lidè militè yo—anpil ki gen lyen ak ekonomi Repiblik Dominikèn—te kontinye pandan twazan.

Yon [[kriz ekonomik]] ki mennen nan anpil grèv ak echèk batay kont [[koripsyon]] rejim sa a te vin pi mal sitiyasyon politik la nan peyi sa a [[Twazyèm Monn]] lè sa a ki te konte 3,8 milyon moun. [[1960]], 4.2 milyon nan [[1970]])<ref>{{PDF}} {{Lien web|url=http://www.ined.fr/ file/t_publication/1249/publi_pdf1_chronique_ameriquelat.pdf | title=Demografi Amerik Latin ak Karayib la depi 1950|otè=José Miguel Guzman, Jorge Rodriguez, Jorge Martinez, Juan Manuel Contrera ak Daniela Gonzales|ane=|editè= [[Enstiti Nasyonal Etid Demografik]]|accessed 14 janvye , 2011}}, {{p.|76}}.</ref>.

Nan dat 24 avril 1965, ofisye militè goch yo te revòlte san atann kont Asanble a pou retabli gouvènman Bosch la epi retounen Konstitisyon 1963 la san eleksyon. Pandan nwit la, sòlda pro-Bosch nan lame ak lapolis te pran pozisyon nan Santo Domingo, kapital la ak pi gwo vil nan peyi a ak yon popilasyon apre sa te estime {{unit|613,000|moun}}<ref >{{Lyen web| language=en|url=http://books.mongabay.com/population_estimates/1965/Santo_Domingo-Dominican_Republic.html|title=1965 estimasyon popilasyon Santo Domingo, Repiblik Dominikèn|author=|ane=| editè=Mongabay|accessed on =14 janvye 2011}}.</ref>, ak gwo foul moun te revòlte nan lari vil la pou mande Bosch retounen ann egzil nan [[Puerto Rico]]. Dimanch [[25 avril|25]] nan maten, yo pran palè prezidansyèl la epi yo depoze lidè dominiken an, {{lien|lang=en|fr=Donald Reid Cabral}} ki te kapab kache pita, pandan ke gwoup kominis -enspire sivil ame, yo te rele ''Los Tigres'', anvayi lari yo nan kapital la epi byen vit akable fòs sekirite Dominiken yo ak lame lwayalis ki te rasanble fòs lè a ak marin la.

[[Fichye:CORONEL. FABIO CHESTARO MEJIA..jpg|vignette|left|Kolonèl Fabio Chestaro Mejia, kòmandan fòs Konstitisyonèl yo pandan batay pon Duarte kont lame Lwayal la.]]

Lidè dirijan yo, ki te pran non ''konstitisyonèl yo'', Kolonèl {{lien|lang=en|fr=Francisco Alberto Caamaño Deñó}} se [[Lis prezidan Repiblik Dominikèn|prezidan gouvènman konstitisyonèl la]] soti {{dat|4|me|1965}} rive {{dat|30|out|1965}}. Te gen batay trè vyolan ant de kan yo; fòs lwayalis Wessin y Wessin ki te dirije yo te gen 23 tank, uit [[North American P-51 Mustang|P-51 Mustang]], plizyè [[Douglas A-26 Invader]], 8 [[De Havilland Vampire]] <ref>{{en}} [http://www.acig.org/artman/publish/article_153.shtml "Repiblik Dominikèn depi 1945"], Inigo Guevara, {{dat|1 septanm 2003}}, Air Combat Information Group.</ref> ak de batayon nan infanterie {{unit|1700|moun}} kont yon lame konstitisyonèl ki rasanble sòlda ki soti nan 2 baz ki estasyone nan kapital la ak {{units|2|to=4000|sivil}} ame; batay pou kontwòl pon Duarte te genyen pa konstitisyonalis yo konsidere kòm pi mòtèl nan istwa peyi sa a e li ta lakòz ant {{inite|1000|ak=1500|blese}} ak touye. Sèt jou batay t ap kite {{inite|2000|mouri}} e petèt {{inite|10000|blese}}. Rebelyon an te egzekite omwen 110 lwayalis e yo te itilize fanmi pilòt yo kòm [[bouclier imen]]<ref>{{atik|language=en|firstname1=|lastname1=|link author1=|title=Repiblik Dominikèn: Koudeta a. Sa te vin tounen yon lagè|periodik=[[Tan (magazine)|Tan]]|lyen peryodik=http://www.time.com |volim=|nimewo=|jou=7|mwa=Me|ane =1965|paj =|issn=|url text= http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,898727,00.html |accessed on=13 janvye 2011}}.</ref >.

Anbasadè Etazini an, {{link|language=en|fr=William Tapley Bennett Jr.}}, te dekri sitiyasyon an kòm {{quote|foli kolektif}}. Pou otorite yo nan [[Washington (District of Columbia)|Washington]], li te deklare: {{quote|Mwen rekòmande seryezman konsidere posiblite entèvansyon ame pou retabli lòd pi lwen pase senp pwoteksyon lavi (nan sitwayen Ameriken ki prezan nan peyi sa a). Si efò lwayalis yo echwe, yo pral bay pouvwa a gwoup ki gen objektif yo idantifye kòm objektif [[Kominis|Pati Kominis la]]. Nou ka oblije entèvni pou anpeche yon lòt [[Kiba]]}}. Prezidan Lyndon B. Johnson, ki endike nesesite pou pwoteje lavi ak byen Ameriken yo, te bay lòd lame ameriken an deplwaye nan Repiblik Dominikèn pou yo ka estabilize epi anpeche peyi a tonbe nan men kominis yo.

Yo bay misyon an Lyetnan Jeneral [[Bruce Palmer|Bruce Palmer Jr.]]<ref>{{en}} [http://www.arlingtoncemetery.net/bpalmerjr.htm « Bruce Palmer, Jr. Jeneral, Etazini Army"], [[Simityè Nasyonal Arlington]].</ref>, kòmandan ki fèk deziyen nan [[18th Airborne Corps (Etazini)|{{18th|United States Airborne Corps}}]], ak nan Gwo Jeneral. Robert York, kòmandan [[82nd Airborne Division|{{82nd|Division}} Airborne]]. Yo te lanse Operasyon Power Pack epi yo te bay lòd pou yon [[Task Force]] ki konpoze de 2yèm Divizyon Marin ak 82yèm Divizyon ayeryèn pou deplwaye apati {{dat. -|28 avril}}. 75 manm nan Konpayi E nan 7yèm Gwoup Fòs Espesyal, inite operasyon sikolojik, ak divès eleman sipò lojistik te patisipe tou.

Pou [[Fòs Lame Etazini]] yo, se te premye tès nouvo konsèp ROAD (''{{lien|langue=en|trad=|fr=Reorganization Objective Army Division}}'') ki te vize pou devlope fleksibilite. , fòs rapidman deplwaye ki kapab reponn a plizyè enprevi.

=== Dewoulman ===
[[File:Gen. Bruce R. Palmer, 1965.jpg|vignette|[[Lyetnan Jeneral (Etazini)|Lyetnan Jeneral]] Bruce R. Palmer kòmandan fòs Etazini nan Repiblik Dominikèn.]]
[[File:Military dispositif Santo Domingo 1965.jpg|vignette|left|Zòn sekirite ak koridò Sendomeng ki konekte ''Marines'' nan lwès vil la ak inite 82yèm ayewopò a. bò solèy leve pa Duarte Bridge la. Katye jeneral Etazini ak IAPF Force ak kazèn sèvis medikal yo se:<br />
1. Katye jeneral fòs ameriken yo,<br />
2. Katye Jeneral IAPF,<br />
3. Konpayi D, 307yèm batayon medikal, nan Maria Auxiliadora College,<br />
4. Konpayi C, estasyon evakyasyon medikal,<br />
5. 15yèm lopital jaden,<br />
6. Konpayi C nan Camp Randall.]]
[[File:Honduran soldiers, first troops of Inter-American peace force, arrive to assume peace-keeping duties and to render emerg - NARA - 541976.tif|vignette|Militaires du [[Honduras]] de l'IAPF; Premye moun ki rive sou sit la.]]

Nan {{dat-|27 avril}}, yon premye gwoup ''[[United States Marine Corps|Marines]]'' te transpòte ayeryen pou asire sekirite anbasad Ameriken an epi asire kòmansman evakyasyon nasyonal etranje yo. {{USS|Boxer|CV-21|6}}, bato 10 eskwadwon anfibi a, ki anbake yon total de {{inite|1702|''Marines''}}<ref name= "Edwin"> [http://www.history.navy.mil/colloquia/cch2c.htm “Opinyon yon Marin sou Entèvansyon Dominiken an”], Brigadye Jeneral Edwin H. Simmons.</ref>.

Nan {{dat|28 avril 1965}}, premye vag 400 ''Marin'' 3yèm batayon 6yèm Rejiman Marin (Etazini) nan ''Marines'']] ki konstitye 6th ''[[Marine Expeditionary Unit]]''te rive pa elikoptè [[Sikorsky H-34]] e li te ateri sou teren [[polo]] toupre otèl Ambajador<ref>{{en}}{{PDF}} [http://www.tecom.usmc.mil/HD/PDF_Files/Pubs/A%20Chronology%20Of%20The%20UNITED%20STATES%20MARINE%20CORPS%201965-1969%20%20PCN%2019000318100.pdf « A KRONOLOGY OF THE UNITED CORPS 95-1991 VIZYON »].</ref> sou kwen lwès [[Santo Domingo (vil)|Santo Domingo]]<ref>{{en}} [http://mccia.org/History/ cisec8.htm “Marine Corps Counterintelligence an Repiblik Dominikèn 1965”].</ref>. Premye eleman 3yèm brigad 82e divizyon te rive pa lè abò [[Douglas C-124 Globemaster II|C-124 Globemaster II]] ak [[Lockheed C-130 Hercules| C-130 Hercules]] ki te ateri 29 la apati 2:30 a.m. sou [[baz ayeryen San Isidro]] lès kapital la<ref name="Edwin"/> soti nan ''{{lien|lang='. en|fr=Ramey Air Force Base}}'' nan Pòtoriko. Plan Majò Jeneral York se te voye yon eleman ki menm gwosè ak batayon soti nan 82yèm nan lwès epi sekirize pon Duarte pou konekte pati lès ak lwès vil la. Lè sa a, eleman lwayal yo t ap ede l pou l reprann kontwòl Sendomeng. Menm jou a, yon batay te wè 3 nan 20 tank limyè Dominiken {{lien|lang=en|fr=Stridsvagn L-60|texte=Strv L/60}} ki gen orijin swedwa detwi respektivman pa yon [[M40 kanon san rekouvèt ]] nan yon ekip anti-tank ki soti nan 82yèm, yon [[M50 Ontos]] tank ak yon [[M48 Patton]], dènye a ki fè pati 6yèm MEU<ref>{{Lyen entènèt |url=http://www.harpoondatabases.com/encyclopedia/Entry2896.aspx|title=StrvL/60 light tank|site=Harpoon Database|ane=|accessed on=26 mas 2012}}.</ref> .

Depi {{1e}} me, fòs tè Ameriken yo se {{inite|4,200|militè}} ({{inite|1,700}} ''Marin'' ak {{inite|2,500| sòlda}} nan Lame a) ki te pran kontwòl zòn ki ozalantou Anbasad Ameriken an ak otèl Embajador nan vil la e ki te asire evakyasyon etranje yo, {{inite|6500}} an total yo pral anbake sou bato ''[[US la. Navy]]'' pou [[Puerto Rico]] oswa evakye pa lè<ref>{{en}} [http://www.history.navy.mil /wars/domrep1.htm “Entèvansyon Repiblik Domiken, 1965”], Naval Historical Center, 10 avril 2003.</ref>. 1ye batayon 508yèm rejiman enfantri 82yèm divizyon se inite ki mennen an sekirite pon an depi {{dat|1 |me}} nan {{lè|9|0}} ak sipò aeryen pwòch [[McDonnell Douglas F-4 Phantom II|F-4 Phantom II]] nan [[Aviyasyon Kò Marin Etazini]] . Sekirize zòn nan ozalantou pon an se te yon antrepriz danjere, ki te egzije [[lagè iben]] operasyon anba dife fòs rebèl yo. Efò a te konplike plis pa lefèt ke rebèl yo te asiste pa dezertè militè konstitisyonèl ki te mete menm inifòm ak fòs lwayalis ki te alye ak Etazini. Nan apremidi {{dat|30 avril}}, ni pon an te pran nan {{lè|13|15}} ak estasyon tren vil la te an sekirite. Nan demen maten, {{82nd}} te avanse pi lwen nan lwès e li te rantre nan fòs maren yo. Lòt twoup yo te travay pou pwoteje wout transpò lès-wès la pou tout tan, liy kominikasyon sa a {{unit|25|km}} te surnon ''All-American Express'' pa {{82nd}} . Pou demontre ke Lame Ameriken an te gen yon kenbe fèm sou zòn nan, Majò Jeneral York nan 82nd Airborne Divizyon an te mache sou koridò a defi tirè pwofesyonèl rebèl yo. Itilizasyon fòs an repons a atak rebèl yo te limite a sa sèlman zam endividyèl, ak pèmisyon espesifik obligatwa anvan twoup yo te kapab reponn ak zam oswa zam san rekou. Vreman vre, apre atiri Ameriken an te tire uit bonb limyè nan premye jou entèvansyon an, answit li te rete an silans paske yo te pè pa lakòz twòp domaj ak mal misyon mentyen lapè Entè-Ameriken an<ref> {{Web link|language=en|url= http://www.history.navy.mil/colloquia/cch2d.htm|title=Intervention in three-part harmony: The 1965 U.S. Dominican intervention|author= M. Greenberg| year=Fevrier 24, 2003|editor= http://www.history.navy.mil|accessed=15 fevriye 2011}}.</ref>.

Nan senk jou, depi {{dat|29 avril}} rive {{dat|4 me}}, yo te transpòte plis pase {{inite|10,500|parachit}} ki soti nan {{82e|divizyon}} ayeryèn ak inite sipò yo. kat vag nan Repiblik Dominikèn<ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20220731193650/https://www.history.army.mil/documents/AbnOps/TABF.htm “Airlift in the Dominican Crisis”], Sant Lame Istwa Militè Ameriken an.</ref>.

[[Fichye:Humanitarian G.I.'s. Firefight where G.I. pushes little kid under jeep for protection, Santo Domingo, May 5., 1965 - NARA - 541806 (cropped).jpg|vignette|Tireje nan Sendomeng {{dat|5 me 1965}}Yon timoun pwoteje anba yon djip.]]

Nan dat {{dat|5 me 1965}}, yo te siyen yon akò ant Lwayalis yo, Konstitisyonèl yo ak [[Òganizasyon Eta Ameriken]] yo men batay sporadik kontinye. Kidonk, 6 me, 4 marin yo te mouri, yon lòt blese ak de yon ti tan te kaptire pandan yon anbiskad kont yon konvwa medikal ak yon Bell UH-1 Iroquois|UH-1E pilòt. ]] te blese men jere yo ateri san domaj<ref> William R. Fails, ''Marines & Helicopters, 1962-1973'', Jiyè 1995, {{ISBN|978-0788118180}} {{p.|186}}.</ref>.

[[File:Food distribution in front of "Yankees come back" sign, Santo Domingo, May 9., 1965 - NARA - 541807.tif||thumbnail|left|Distribisyon manje pa lame ameriken an nan dat 9 me.]]

Rive nan fen premye semèn nan, 500 marin ak de batayon nan 82yèm la t ap mennen operasyon sekirite sou teren yo, ak nan fen me divizyon an antye te nan peyi. [[7 me]], {{link|langue=en|trad=|fr=Antonio Imbert Barrera|texte=general Imbert}}, yon ewo nasyonal pou wòl li nan asasina Trujillo, te prete sèman kòm prezidan. nan gouvènman an nan rekonstriksyon nasyonal la. Apati 8 me, fòs tè Ameriken yo te konte {{inite|14,000|moun}}.

[[File:Domrep-f2.jpg|vignette|Ofisye medikal Ameriken yo nan kòmansman mwa me 1965 toupre Sendomeng.]]

Kolonèl Caamano te kraze bridsoukou sesefe a men Jeneral Imbert te lanse operasyon ''Limpieza'' (netwayaj) nan {{dat|13 me}}. Fòs Jeneral Imbert yo te reyisi elimine pòch rezistans konstitisyonèl yo deyò {{lien|lang=en|fr=Ciudad Nueva}} epi fè silans ''Radio Santo Domingo'' ki te tonbe nan men yo nan epòk la. lagè sivil la men pèdi yon avyon nan aksyon sa a. Operasyon yo te fini nan {{dat|21 me}}. Lyetnan Jeneral Palmer bay sibòdone l yo enstriksyon pou yo kòmanse operasyon estabilizasyon yo. Byento twoup yo t ap mennen operasyon anfòsman lalwa ak èd imanitè, distribye manje (uit milyon tòn total), dlo, ak founiti medikal ak swen bay manm tou de faksyon yo ak popilasyon sivil la. Nan mitan mwa me, yon pik nan kantite twoup Ameriken yo te angaje yo se te {{inite|23,850|pèsonèl militè Ameriken}} ki gen ladan {{inite|8,000|''Marines''}} nan Repiblik Dominikèn, ak apeprè 38 bato de gè nan sea<ref>{{en}} [http://www.history.navy.mil/wars/domrep2.htm “Entèvansyon Repiblik Domiken, 1965: Dokimantasyon sou Entènèt”], Naval Historical Center, 13 oktòb 1999.</ref>. ''{{lien|lang=en|fr=Fòs Lapè Entè-Ameriken}}'' (IAPF)/Fôrça Interamericana de Paz (PAZ) nan [[Òganizasyon Eta Ameriken]] yo fòmèlman konstitye nan mwa [[ me 23]] pou ranplase twoup Etazini yo; ak kontenjan prensipal la se yon batayon enfantri {{inite|1130|moun}} nan [[Fòs Lame Brezilyen yo]] anba kòmandman Jeneral brezilyen [[Hugo Penasco Alvim]]<ref>{{web link|language= ht|author1=|site=|periodical=|url=http://www.country-data.com/cgi-bin/query/r-1794.html|title=“Relasyon Sivil-Milite Brezil, 1985-94” |kraze sou=|accessed on=|dat=avril 1997}}</ref> premye eleman ki te rive [[26 me]] ki te fè li posib pou redwi kontenjan Etazini an a {{inite|6,243|militè}} ak kòmansman retrè ''marin yo'' ant {{dat|27 me}} ak {{dat|7 jen}}<ref name="Edwin"/>.

Nan {{dat|15 jen}}, yon gwo ofansif rebèl te prèske kraze liy kominikasyon ant Etazini ak fòs IAPF yo, {{lien|lang=en|trad=505th Infantry Regiment (Etazini)|fr=505th Infantry. Rejiman (Etazini)|texte={{505th}} Parachit Infantry Regiment}} ak lòt inite yo te kontreatake<ref>{{Web link|url=http ://www.bragg.army.mil/Organizations/XVIII-Airborne- Corps/20th-Engineer-Brigade/307th-Engineer-Battalion-(C)(A).aspx |title=307th Engineer Battalion (Konba) (Airborne )|sit=[[Fort Bragg (North Carolina)]]|otè= |ane=|accessed on=30 mas 2012 }}.</ref>. Apre echèk li apre de jou gwo batay ak konvenki detèminasyon eta ki enplike nan kriz la, lidè 2 faksyon dominiken yo te kòmanse negosyasyon serye pou jwenn yon gouvènman pwovizwa akseptab jiskaske eleksyon jeneral yo te dewoule.

Finalman, plis pase {{inite|40,000|sòlda ameriken}} te patisipe nan Operation Power Pack, ki gen ladan apeprè {{inite|8,000|''Marines''}}<ref name="Edwin "/>.

=== Fen kriz la ===
[[Fichye:USS Boxer (LPH-4) at anchor off Vieques Island on 5 December 1966 (USN 1125049).jpg|vignette|{{USS|Boxer|CV-21|6}} (LPH-4) nan {{USS|Boxer|CV-21|6}} {dat|Desanm 1966}}.]]
Nan {{dat|31 out 1965}}, yo te siyen yon akò rekonsilyasyon. Nan {{dat|3 septanm 1965}}, yon gouvènman pwovizwa Dominiken ki te gen {{lien|lang=en|fr=Héctor García-Godoy}} kòm prezidan te etabli sou ejis Oganizasyon Eta Ameriken yo. ]]. Sa a, nan vire, te kòmanse preparasyon pou eleksyon ki te pote [[Joaquín Balaguer Ricardo]] sou pouvwa a ak 57% nan vòt yo soti nan {{dat|1|jiyè|1966}}, Bosch te resevwa 40% nan 1.3 milyon vòt. Pifò operasyon sekirite yo te transfere nan IAPF ki te konpoze de pèsonèl militè ki soti nan [[Amerik Latin]] ki te dirije pa [[Brezil]] ki gen misyon te fini nan {{date-|20 septanm 1966}}<ref>{{web link|language= en|author1=|site=|periodical=The Britannica Archive|url=http://www.britannica.com/facts/10/40918328/September-20-1966-Operations-of-the-Inter-American-Peace| title=“20 septanm 1966 - Operasyon Fòs Lapè Entè-Ameriken an nan Repiblik Dominikèn yo fòmèlman fini”|kraze sou=|accessed on=|date=}}</ref> .

Pandan ke gouvènman pwovizwa a eseye retounen peyi a nan nòmal, fòs Ameriken yo antre nan twazyèm ak dènye faz operasyon an. Fwa sa a, Jeneral Palmer te sipòte aktivman gouvènman pwovizwa a. Anvan li te kraze apre eleksyon yo nan [[1966]], Garcia-Godoy te mande Palmer èd nan plizyè okazyon pou sispann epidemi vyolans nan Santo Domingo, [[Santiago de los Caballeros|Santiago]] ak [[Barahona (Repiblik Dominikèn)|Barahona]]. Enfantri Ameriken te itilize tou pou sispann yon tantativ koudeta pa Jeneral Wessin y Wessin sèlman sis jou apre Gouvènman Pwovizwa a te inogire.

Nan fen tantativ koudeta li a, yo te retire Jeneral Wessin y Wessin nan lame Dominiken an, yo te nonmen [[konsil jeneral]] Ozetazini, epi de ofisye ame Ameriken te fòse yo monte nan yon avyon pou Miami. Anviwon menm tan an, lidè militè konstitisyonèl la, Kolonèl Francisco Caamano, te nonmen atache militè nan Wayòm Ini a epi vwayaje nan Lond.

Nan {{dat|20 septanm 1966}}, misyon IAFP te fini ak tout fòs etranje yo te kite Repiblik Dominikèn<ref>{{en}} [http://www.army.mil/-news/2010/04/ 25/37660-operation-power-pack---us-military-intervention-in-the-dominican-repiblik/ “OPERATION POWER PACK - U.S. Military Intervention in the Dominican Republic”], 25 avril 2010, US Army Peace Keeping. ak Enstiti Operasyon Estabilite.</ref> apre 17 mwa prezans<ref>{{web link|language=en|author1=|site=|periodical=[[Time (magazine)|Time]]| url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,836433,00.html
|title=“Repiblik Dominikèn: Sòti Fòs Lapè a”|kase sou=|accessed on=|date=30 septanm 1966}} </ref>.

[[guerrilla]] men lame te touye l nan {{dat|16 fevriye}}<ref>Palmer, istwa oral, {{p.|181}}; Memo of Daily Notes, Anb. Ellsworth Bunker, 21 out 1965, nan papye pèsonèl Bunker; Msg, AMEMBASSY London to State, 5 avril 1967, sub: Col. Caamano. nan papye pèsonèl Bennett; Ltr, Chèf Polis Nasyonal Dominiken bay Reprezantan Komisyon Entè-Ameriken Dwa Moun, 15 fevriye 1966, Bibliyotèk Memorial Columbus OEA, dosye OEA, sèr. F/II.10, dok. 270-463; Bracey, Rezolisyon kriz dominiken an, {{p.|33}}.</ref>. Kounye a li konsidere kòm youn nan gwo figi Repiblik Dominikèn{{refnec}}.

== Pèt moun ==
* Pèt Ameriken yo:
** 44 mouri ki gen ladan 27 nan konba;
** 172 blese nan konba;
** 111 lòt blese ak malad;
** 1 manke;
** Soti nan {{dat-|avril 1965}} rive {{dat-|septanm 1966}}, 14 manm [[Lame Etazini]] te mouri nan aksyon e 148 te blese, ki gen ladan twa ki te mouri pita nan men yo. blesi. Nan 68 viktim konba yo ki te oblije entène lopital, pifò te resevwa blesi nan dife ak ti zam ak kèk nan shrapnel nan minisyon. Dapre blesi ki te entène lopital pou ki done ki disponib, 21 pousan te blese nan tèt la oswa nan kou, 29 pousan nan kòf la, ak 50 pousan nan manm yo<ref>{{en}} {{ web link|language=|author1= Darrell G. McPherson|site=|periodical=Kò Sèvis Medikal |url=http://www.history.army.mil/books/contingency/domrep/index.htm|title=“Wòl Sèvis Medikal Lame a nan Kriz Repiblik Dominikèn nan 1965 »
|kase sou=|accessed on=|dat=30 me 2001}} </ref>. Pèt Marin yo te 9 mouri ak 30 blese.

* Pèt ''Fòs Lapè Entè-Ameriken'':
** 17 blesetotal<ref>Washington Center of Foreign Political Research, National Support of International Peacekeeping and Peace Observation operations, Washington, D.C., Johns Hopkins University, Fevriye 1970, {{p.|289-313}}.</ref> ;
** 6 brezilyen blese nan konba;
**5 Paragweyen blese nan konba.

* Pèt Dominiken. Sa yo pa ofisyèlman li te ye, figi ki anba yo se sèlman estimasyon:
** 300 lanmò dapre Jeneral {{lien|lang=en|fr=Edwin H. Simmons}} nan sant istorik USMC, {{unit|3000}} dapre Gwo Greenberg;
** plis pase {{inite|2000|sivil}} mouri ak {{inite|3000|blese}}, plis pase 800 sòlda dominiken te mouri daprè Gwoup Enfòmasyon Konba Ayeryen an 2003;
** 6 jiska {{unit|10,000|mouri}}, tout kote yo konbine, ki gen ladann anpil viktim sivil dapre yon sit ofisyèl sou USMC<ref>{{en}} [http://www.leatherneck.com/forums /showthread.php?t=15762 “The US Intervention in the Dominican Republic, 1965”], 15 jiyè 2004, Leatherneck.</ref> ;
** Lame Konstitisyonèl: {{inite|2500|touye}} nan konba, {{inite|6000|blese}}{{refnec}};
** Lame lwayal: {{inite|1500|touye}} nan konba, {{inite|3000|blese}}{{refnec}}.

== Kilti popilè ==
* ''Marin yo te ateri sou rivaj Santo Domingo'', chante pa [[Phil Ochs]]

== Nòt ak referans ==
{{Referans}}

== Bibliyografi ==
* {{en}} Theodore Draper, “The Dominican Crisis”, magazin ''Commentary'' vol. 40, {{dat-|Desanm 1965}}, {{n°|6}}.
* {{en}} Stephen G. Rabe, "The Johnson Doctrine," ''Prezidansyèl Etid Trimestre'' 36.
* {{en}} A. Timothy Warnock, "'Dominican Crisis: Operation POWER PACK'" nan ''Short of War: Major USAF Contingency Operations, 1947-1997'', United States Government Printing, 2000 {{ISBN |978 -0-1605-0411-2}}.
* Fidelio Despradel, ''Historia grafica de la guerra de abril'', Nuevas ideas, 1975, 1978.
* Lyndon B. Johnson, ''Lavi mwen kòm prezidan'', Paris, Buchet-Chastel, 1972.

== Apendis ==
=== Lyen ekstèn ===
* {{en}} [http://www.tecom.usmc.mil/HD/PDF_Files/Pubs/U.S.%20Marine%20Corps%20Operations%20In%20The%20Dominican%20Republic%20April%20-%20June%201965. pdf Operasyon Kò Marin Ameriken an Repiblik Dominikèn Avril - Jen 1965], Majò Jack K Ringler, Henry I. Shaw, Jr., Divizyon Istorik, Katye Jeneral US Marine Corps, 1990, 122 p. {{pdf}}
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20090923160222/http://www.bragg.army.mil/history/HistoryPage/powerpack/PowerPack.htm Operasyon ''Power Pack''].
* {{en}} [http://www.history.navy.mil/colloquia/cch2.htm Tanpèt Karayib: Entèvansyon Repiblik Dominikèn nan 1965], Senpozyòm Istwa kontanporen, {{date-|9 janvye 1990} } .
* {{en}} [http://www.psywarrior.com/DomRepublicPsyop.html Repiblik Dominikèn Psyop].


[[Kategori:Istwa Repiblik Dominikèn]]
[[Kategori:Istwa Militè Etazini]]
[[Kategori:1965 nan Amerik yo]]
[[Kategori:Lagè fwad]]
[[Kategori:Okipasyon militè Etazini]]
[[Kategori:1966 nan Amerik yo]]