Operasyon Kraai

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib
image illustrant Endonezi image illustrant Peyiba image illustrant yon batay
Atik sa a se yon ebòch ki konsène Endonezi, Peyiba ak yon batay.

ou kapab pataje konesans ou pandan w ap amelyore l (Kijan ?) selon rekòmandasyon Pwojè ki gen rapò ak li yo.


Operasyon Kraai
{{{caption}}}
Konfli: {{{conflict}}}
Dat: 19 desanm 1948-5 janvye 1949
Anplasman: Java ak Sumatra, Endonezi[1]
Rezilta: viktwa Olandè
Militè
Drapo Endonezi Endonezi ↔ Drapo Peyiba Peyiba
Kòmandan yo
 ↔
Twoup
 ↔
Mouri yo
enkoni ↔ enkoni


Operasyon Kraai (Operasyon Crow) se te youn nan militè ofansif Olandè kont Repiblik defakto nan Endonezi an desanm 1948, apre echèk negosyasyon yo. Avèk avantaj sipriz, Olandè yo te rive pran kapital tanporè Repiblik Endonezyen an, Yogyakata, epi yo te sezi lidè endonezyen yo tankou Prezidan Repibliken defakto Sukarno . Siksè militè aparan sa a, sepandan, ki te swiv lagè geriya, pandan y ap fè vyolasyon Akò Ranvil sispann tire diplomatikman izole Olandè yo. Sa a te mennen nan Konferans tab wonn Olandè-Endonezi ak rekonesans Etazini nan Endonezi . [4]

Olandè yo rele dezyèm (nl) politionele actie, li pi souvan konnen nan liv istwa endonezyen ak dosye militè yo kòm Agresi Militer Belanda II (Dezyèm agresyon militè Olandè).[5]

Dewoulman[modifye | modifye kòd]

 Atik prensipal : Istwa Endonezi.

Dezyèm (nl) Politionele actie oswa operasyon militè a te vize konkeri Jogjakarta, kapital Endonezyen an lè sa a, ak lòt zòn ki te kenbe pa Repiblik Endonezi, eksepte Aceh. Objektif la se te fonn Repiblik Endonezi ak enstale yon antite politik ki pi pèrmeabl ki ta rantre nan eta federal ki te pwopoze pa Netherlands, konsa pèmèt Netherlands prezève kontwòl li nan Endonezi.[6][7] Nan anvan armistis, Akò Ranvilte prevwa retrè fòs Endonezyen yo nan teritwa Olandè te okipe an echanj pou mete fen nan blokaj naval Olandè an. Gouvènman Dutch East Indies, NICA, te akize Endonezyen yo paske yo te vyole armistis ki te siyen apre Operasyon Pwodui.[Referans nesesè] se yon reklamasyon ki pasyèlman kòrèk (tankou Endonezi te kite dèyè kèk nan TNI yo). regilye ak milis iregilye anba lòd yo) epi tou pasyèlman kòrèk paske li enplike bagay andeyò kontwòl Repiblik la (ki gen ladann : ~4000 iregilye soti nan gwoup milis Hizbollah ak Sabilillah nan West Java ki te refize trete a, ki te rete, epi ki te separe nan Darul Islam, twoup etidyan (Tentara Republik Indonesia Pelajar oswa TRIP) ki toujou bezwen fini etid yo, peyizan yo ak lòt milis travayè ki toujou bezwen travay nan zòn ki te anvayi pa Olandè yo, ak kèk gwoup milis ki pa t fè. 'pa rantre nan kòmandman TNI jiskaske Akò Ranvil ). Kontinwe, Endonezi ak obsèvatè twazyèm pati yo fè remake ke Olandè yo pa sèlman kenbe yon blokaj naval, men tou bati nouvo blokaj tè sou bò yo nan Liy Van Mook la, ki pa sèlman limite mouvman an nan moun, men tou manje, twal ak medikaman; [8][7] ak Olandè yo te pouse inilateralman pi devan ak plan yo pou kreye eta etnik (san fòs) nan teritwa konkeri yo lè Linggadjati eta kreyasyon yon nouvo eta federal dwe dakò tou de Olandè ak Endonezi. Akrochaj minè yo te kontinye dèyè bò Olandè Liy Status Quo / Liy Van Mook epi yo te entansifye kòm pati nan Divizyon Siliwangi a te kòmanse enfiltre tounen apre zafè Madiun. An Novanm—Desanm 1948, Olandè yo te deside sou yon dènye pous militè pou kraze Repiblik la.[9]

Nan mwa septanm 1948, kòmandman militè Olandè yo te reyisi dekode kòd sekrè repiblik la, li te genyen entèlijans enpòtan sou estrateji ak plan militè ak diplomatik Endonezyen yo. Sa te pèmèt Jeneral Simon Hendrik Spoor kontrekare aksyon repiblik sou chan batay la ak etap diplomatik la. Olandè yo te tèlman gen konfyans nan avantaj sa a ke yo te kòmanse òganize yon konferans pou laprès nan Jakarta pou eksplike aksyon yo twa jou anvan atak la te lanse, ki te fèt lè li te kòmanse.[10] Olandè yo te fikse atak yo tou pou kowòdone ak plan Premye Minis Endyen an Jawaharlal Nehru pou voye yon avyon prive pou vole Sukarno ak Mohammad Hatta nan Bukittinggi nan West Sumatra kote yo t ap dirije yon gouvènman ijans. Lè sa a, yon delegasyon Repibliken ki te dirije pa Sukarno ta pral pran vòl nan Vil Nouyòk, atravè New Delhi, pou defann kòz repiblik la nan Asanble Jeneral Nasyonzini. Pandan tout Revolisyon Nasyonal Endonezyen an, peyi Zend ki te fèk endepandan te gen senpati ak kòz repiblik la, ke yo te konsidere kòm yon lit kont enperyalis Lwès la. Sepandan, kòm Dutch te konnen plan sa a, yo te entèdi avyon an ateri Jakarta.[10]

Nan dat 18 desanm, emisyon radyo nan Jakarta te rapòte ke Olandè gwo Komisyonè, Louis Beel, ta pral bay yon diskou enpòtan jou kap vini an. Nouvèl sa a pa rive nan Yogyakarta paske Olandè yo te koupe liy kominikasyon an. Pandan se tan, Spoor te bay enstriksyon yo kòmanse yon atak sipriz plen echèl kont Repiblik la. Li te fikse atak la anvan kowenside ak Tentara Nasional Indonesia egzèsis militè yo sou 19 Desanm, bay mouvman Olandè yo kèk kamouflaj tanporè epi pèmèt yo pran lènmi an pa sipriz. Atak la te lanse tou san yo pa konnen alavans Komite Nasyonzini pou Bon Biwo yo.[1]

Batay[modifye | modifye kòd]

Premye ofansif[modifye | modifye kòd]

Twoup Olandè yo nan ayewopò Maguwo ak biplan fòs aeryen Endonezyen yo te kaptire nan background nan, 19 desanm 1948

Premye ofansif la te kòmanse nan premye èdtan yo nan 19 Desanm. A 04:30, avyon Olandè yo te dekole nan Bandung; ale nan Yogyakarta atravè Oseyan Endyen an. Pandan se tan, Gwo Komisyonè Olandè Beel te anonse ke Olandè yo pa t gen obligasyon ankò nan Akò Renville sou radyo. Operasyon an te kòmanse lè Olandè yo te atake gwo sant Endonezyen nan Java ak Sumatra.[1] A 05:30, Maguwo tèren avyon ak estasyon radyo a nan avyon militè yo. ki gen ladan Yogyakarta te bonbade pa Royal Netherlands East Indies Air Force.[1] Repiblik la te voye sèlman twa te kaptire Japonè Mitsubishi Zeros[1] tandiske ML-KNIL la te gen plizyè avyon de gè P-40 Kittyhawk ak P-51 Mustang, B-25 Mitchell, ak 23 Douglas DC -3 yo pote apeprè 900 twoup.[2]

Parachit Olandè ki soti nan Korps Speciale Troepen[11],[12] te ateri nan ayewopò Maguwo, ki te defann pa 47 cadet Fòs Ayeryen Endonezyen ki te gen ti zam ki te manke mitray anti-avyon. Davans, Olandè yo te debake nul pou tire dife lènmi ki te pèmèt avyon de gè Olandè yo atake defansè yo.[1] Akrochaj la te dire pou 25 minit pou fini ak Olandè yo te pran sou Maguwo; touye 128 repibliken ki pa gen okenn viktim.[13] Lè yo te sekirize perimèt tèren avyasyon an nan 06:45, Olandè yo te kapab ateri twoup ayeryèn nan de vag siksesif epi sèvi ak Maguwo kòm yon headhead pou ranfòsman soti nan baz prensipal yo nan [[Semarang] ].[1] A 8:30 am, Jeneral Spoor te bay yon emisyon radyo ki te bay lòd fòs li yo pou yo travèse liy Van Mook la epi pran Yogyakarta pou "purge" repiblik la nan "eleman ki pa fyab". ".[1]

Objektif prensipal Operasyon Kraai se te detwi byen vit Tentara Nasional Indonesia (TNI) ki Spoor te panse ta dezespereman defann kapital yo. Kidonk, ak siperyorite Olandè tou de nan lè a ak sou tè a, lame Olandè a ta fasil egzekite yon viktwa final ak desizif sou lame Endonezyen an. Sepandan, pi fò nan TNI a te kite Yogyakarta, defann fwontyè lwès Yogyakarta a soti nan yon lòt kanpay militè Olandè yo. Kòmandan Jeneral Nasution li menm te nan yon toune enspeksyon nan East Java.[1] Atak aeryen an te jwenn Endonezyen yo pa prepare epi nan kèk èdtan, lame Olandè ki t ap avanse te byen vit pran tèren avyon an, wout prensipal la. , pon, ak kote estratejik yo.[1] Estrateji Jeneral Sudirman a se te evite nenpòt gwo kontak ak lame prensipal Olandè yo, konsa sove Endonezyen yo soti nan defèt total. Li ta prefere pèdi teritwa men li ta jwenn plis tan pou l konsolide lame li a.[13]

Referans[modifye | modifye kòd]

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 et 1,10 Kahin (2003), p. 89
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 et 2,3 Kahin (2003), p. 90
  3. ↑ Nasution, Abdul H. (1965). Fundamentals of Guerilla Warfare. New York: Praeger. pp. 179–180. 
  4. ↑ Ricklefs (1993), p.230 "... both a military and a political catastrophe for [the Dutch]".
  5. ↑ Zweers (1995)
  6. ↑ Ricklefs (1993), p.223
  7. ↑ 7,0 et 7,1 Kahin (2003). Azi Sidès: Yon Testaman. p. 20. 
  8. ↑ Kahin (2003). Azi Sidès: Yon Testaman. p. 37. 
  9. ↑ Ricklefs (1993). Yon istwa Endonezi modèn depi c. 1300. p. 230. 
  10. ↑ 10,0 et 10,1 Kahin (2003)), p. 87
  11. ↑ https://www.korpscommandotroepen.nl/wp-content/uploads/2015/03/Factbook-KCT-2014-English.pdf
  12. ↑ « Inventaris van de collectie archieven Strijdkrachten in Nederlands-Indië,(1938 – 1939) 1941 – 1957 [1960 »] (sur l'Internet Archive)
  13. ↑ 13,0 et 13,1 Operasyon Kraai (Jeneral Spoor) kont Surat Perintah no. 1 (Jeneral Sudirman)

Bibliyografi[modifye | modifye kòd]

Wikimedia Commons genyen dokiman medya, imaj, video sou :
Rekipere depi « https://ht.wikipedia.org/w/index.php?title=Operasyon_Kraai&oldid=844480 »