Depi Wikipedya, ansiklopedi lib
Aller à la navigation Aller à la recherche
Modèl:Infobox Élément/Or
Modèl:Infobox Chimie

Modèl:Infobox Matériaux

se eleman chimik ki gen nimewo atomik 79, ki nou reprezante avek senbòl Au. Senbòl sa a, chwazi pa Berzelius , fòme apati de premye lèt mo Latin aurum (ki gen menm san an).

Lò se yon metal presye materyèl dans ak pi, trè ductile ak mou, fasil travay, kèk fwa tou senpleman kon men nan ak yon baton. Te byen koni nan tout antikite, apresye pou pete fò ti solèy ' li. Espesyalman nan fòm dekorasyon divès kalite depi fen peryòd Neyolitik (bonè Chalcolithic) oswa pyès monnen depi antikite, ak anpil k'ap chache'l, ansanm ak ajan, depi tan istorik pou gen fonksyon monetè . Atizay travay lò rele òfèv/òfèvri

Lò se twazyèm eleman nan premye gwoup segondé p. Estrikti atomik elektwonik li koresponn ak [Xe] (4f) 14 (5d) 10 (6s) 1 . De yon pwen d vi chimik, lò se yon metal tranzisyon ki kapab fòme kasyon mono- ak trivalent nan solisyon. Li se mwens reyaktif ke pifò lòt metal tranzisyon, men se atake pa dlo wayal. Dlo wayal se nomn komen pou kombinasyon asid la asid nitrik ak asid idwoklowik. Resilta a se asid klowówik HAuCl , osibyen ke solisyon alkalin nan siyanid, men se pa atake pa asid idroklorik (HCl), nitrique (HNO), ni silfirik () men tout bon pa asid selenik. H . Menm jan ak plon, li fonn nan mèki fòme yon amalgam, men li pa reyaji ak metal sa a. Depi lò pa ka fonn nan asid nitrik, ki poutan fonn ajan ak metal komen, pwopriyete sa a pèmèt nou separe'l ak pirifye'l .

Lò jwenn aplikasyon endistriyèl nan dantis ak elektwonik, akòz trè bon rezistans li nan korozyon ak ekselan konduktiviti elektrik li, men itilizasyon prensipal li rete tesowizasyon . Bank santral yo nan mond lan konsa akimile 27 113 tonnes lò nan jen 2010 . Nan sa prèske 40 % ki te fèt nan zòn euro a ak 30 % pa Etazini ( Lachin te eksprime entansyon li pou ogmante rezèv li yo a 5 000 t [1] ), omenm tan anviwon 15 000 tonnes lò ta dwe fèt kòm ekonomi prive nan peyi Zend [2] .

Listwa[modifye | modifye kòd]

Etimoloji[modifye | modifye kòd]

Non lò a ak senbòl "Au" a soti nan Latin aurum, ki gen menm siyifikasyon an, ki te bay adjektif owifere ki dekri yon materyèl oswa yon kò ki gen lò. Mò sa a se osi itilize pou dekri yon bagay ki gen menm briye jòn ke lò. Nan ansyen tèks fransè yo, pafwa li gen òtograf " aur ". Nan lang jèrmanik yo nou jwenn gold, geld, gild . Lò souvan senbolize yon emanasyon nan matyè selès ak solè. Nubi se peyi an lò (nub) konkeri pa vyolans pa ansyen moun peyi Lejip yo.

Mond Ansyen[modifye | modifye kòd]

Mask lanmò lò nan Tutankamon, XIV syèk av. J.-C.

Lò se konsidere, istorikman, kòm metal presye par ekselans, e[i li rele metal enkoruptib oswa nòb paske li pa trè sansib a korozyon ak oksidasyon .

Youn nan pi ansyen objè an lò yo te detere nan nekropol nan Varna, nan Bilgari jodi a. Li date nan mitan Vyem syèk la.

  1. (angle) en The Energy Report – 21 juin 2010 « Asia Trip Report: Positive Signals for Gold. »
  2. (angle) en Mises Daily – 27 octobre 2009 « Gold: India’s Capital Asset through History. »