Lèsent

Prezantasyon
Tip	Achipèl (en), groupe d'îles (en)
Pati nan	Îles du Vent (en), Ti Zantiy
Surface	12 800 000 m²

Lokalizasyon
Adrès	Gwadloup Frans
Altitid	309 m
Baigné par	Lanmè Karayib

Kowòdone	15° 51′ N, 61° 36′ O

Saint Islandes oswa Les Saintesyo rele tou Lésent an kreyòl Gwadloup, se yon achipèl ilo vòlkanik nan Zantiy franse yo nan lanmè Karayib la . Divize ant komin Terre-de-Haut ak Terre-de-Bas, Les Saintes yo tache ak administrasyon Gwadloup la Moun ki rete la yo rele Sentwaz.

Achipèl Saintes Islands sitiye nan sid Gwadloup, nan lwès Marie-Galante ak nan nò Dominik, nan kè a nan ak entèn nan ti Zantiy yo nan Karayib la.

Terre-de-Haut ak Terre-de-Bas se sèlman zile yo abite, pandan rès teritwa achipèl la gen ladan tout zil sa yo. :

Sitiye ant Twopik Kansè a ak Ekwatè a, zile sa yo sitiye nan 15°51 Nò, menm latitid ak Tayland oswa Ondiras, ak nan 61°36 Lwes, menm lonjitid ak Labrador ak Zile Falkland yo. Kote sa a mete achipèl la nan kè ti zantiy la, 6 800 km ( 4 200 mi ) soti nan tè pwensipal Lafrans. ; 2 200 km ( 1 400 mi ) soti nan sidès Florid, ak 600 km ( 370 mi ) soti nan kòt Amerik di Sid la. Les Saintes se imedyatman nan nò zile a nan Dominik, nan sid zile a nan tè pwensipal Gwadloup, ak nan lwès Marie-Galante . Yo separe ak tè pwensipal Gwadloup pa Saintes Channel, youn nan anpil detwa nan achipèl Zantiy yo.

Tèritwa vwazen ak **Zile Sent**
Amerik Dinò, a 2 230 km	Gwadloup, a 14 km	Frans metwopolitèn, à 6 800 km
Amerik santral, a 1 910 km
Amerik Disid, a 550 km		Dominik (peyi), a 22 km

Jewoloji ak topografi

Yon seri zile vòlkanik antyèman antoure pa resif ki pa fon, se achipèl la ki fòme apati senti vòlkanik ki sot pase a ki date soti nan Pliosèn nan ki fòme arc entèn nan Ti Zantiy yo. Li konpoze de wòch ki te parèt nan peryòd Tersyè a (ant 4.7 ak 2 milyon ane de sa) .

Okòmansman, yon sèl zile te divize pa tranblemanntè orijin tektonik ak vòlkanik pou kreye yon achipèl, sitou akòz soudiksyon plak Amerik di Sid la, Amerik di Nò ak Karayib la.

Sipèfisi total achipèl la se 13 km² e li gen apeprè 22 km litoral. Pwen ki pi wo li se Morne du Chameau, sou zile Terre-de-Haut, ki rive nan 309 mètres ^[1] .

Klima

Klima zile sa yo twopikal, apeze pa van aliz yo . Terre-de-Bas, zile lwès achipèl la, pi mouye pase Terre-de-Haut, zile lès la ki rete anpil van. Achipèl la jwi plis pase 300 jou solèy pa ane, lapli ka rive nan 900 millimètres pa ane men varye anpil. Sezon lapli a oswa sezon ivè a dire soti nan Me rive Novanm, ki se tou sezon an cho. Sezon sèk la, soti desanm rive avril, yo rele Karèm . Sepandan, imidite a pa trè wo akòz van yo.

Tanperati mwayèn nan se 25 °C ( 25 °C ) ak tanperati lajounen ki monte a 34 °C ( 33,9 °C ). Tanperati mwayèn nan mwa janvye se 28 °C ( 27,8 °C ) pandan an Jiyè li se 31 °C ( 31,1 °C ). Tanperati lannwit ki pi ba a ka 16 °C ( 16,1 °C ). Dlo lanmè Karayib la jeneralman kenbe yon tanperati alantou 27 °C ( 27,2 °C ).

Zile Saintes yo kouvri sèlman 12,8 km² men yo karakterize pa yon gwo litoral, rich ak sa yo ki nan kat ti zile dezole. Kòt zile sa yo pa gen resif reyèl, men fon wòch yo kouvri ak koray. Fond sab yo plis oswa mwens kolonize pa kabann fanerogam maren. Envantè a nan zòn natirèl nan enterè ekolojik, faunistik ak floristik ( ZNIEFF ) te fè li posib pou lis zòn ki kouvri 381 hectares an 2008.

Fon tè ak maren

Fon tè a karakterize pa prezans nan anpil igwan tè. Nan ti teritwa sa a, espès endemik Zantiy yo, Iguana delicatissima (senbòl eraldik nan komin Terre-de-Haut), ak iguana vèt Amerik di Sid Iguana iguana coexist, ansyen nan ki menase pa aparans nan yon ibrid ki soti nan repwodiksyon an ant de espès yo. Lòt reptil ansanm ak zandolit pre-istorik sa yo, koulèv endemik Gwadloup ( Alsophis antillensis ), koulèv Saintes ( Alsophis sanctonum ) ak anpil varyete anol endemik. Atravè ti mòn yo, ou ka dekouvri agoutis ( Dasyprocta noblei ), rat ki soti nan Amerik di Sid ak basen Karayib la, kabrit ki peple rakbwa yo ak plaj yo ak, byen kache, kèk espès ensèk baton (mantis lapriyè oswa chwal an bwa).

Waders parese nan etan yo sèl (Snowy Egret ( Egretta thula ), Green Egrets ( Butorides virescens ) ak Egrets bèf ( Bubulcus ibis ), Kouwonn koulè wouj violèt Night Herons Nycticorax violaceus, Crabeaters, elatriye) ak coexisting ak dlo dous tòti ( tòti, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ) Gallinula galeata krab Cardisoma guanhumi ( Gecarcinus lateralis ), krab fiddler ak anpil lòt espès krab. Kestrel Ameriken an ( Falco sparverius ) fasil wè ak tande pandan y ap randone nan forè sèk la, menm jan ak pijon an kare-tailed ( Zenaida aurita ), yon espès endemik pwoteje nan chèn zile sa a. Pami zwazo lanmè yo, nou ka mansyone : fregatzwazo a manyifik ( Fregata magnificens ), boobies yo mawon oswa maske, stern yo, pelikan yo mawon . gwo gòj » ( Pelecanus occidentalis ), ki fè nich fasil nan trankilite falèz yo ak sou ilo dezole nan Les Saintes, patikilyèman Grand Îlet la, yon rezèv natirèl nan achipèl la ki se lakay yo nan espès boui obsève sèlman nan Les Saintes, nan mitan zile yo nan depatman an, boubi pye wouj yo ( Sula sula .

Achipèl la se lakay yo nan diferan espès anfibyen tankou : Eleutherodactylus barlegnei , Eleutherodactylus pinchoni , Hylole de Johnstone , Eleutherodactylus jonhsonei . Epi nou jwenn tou baton tankou guimbos yo ( Ardops nichollsi ).

Achipèl la se lakay yo nan yon gwo divèsite nan pwason koray ( pwason jako, tanch, twonpètfish, <i id="mw-Q">Epinephelus guttatus</i> oswa largemouths, oualiouas groupers ) ; pwason pelajik ( jack, mayo, barracudas oswa barracudas, pwason Dolphin, ton, thazaars ) ; wonma blan ( <i id="mwAQQ">Panulirus argus</i> ) oswa woma brezilyen ( Panulirus guttatus ) ; oswa kristase (krab Spider, krab k ap grenpe, sikad lanmè).

Pami mamifè maren, li pa estraòdinè pou w wè setasen tankou balèn bos nan kanal Saintes . Ki, pandan migrasyon yo, repwodui nan lanmè cho nan Zantiy yo.

tòti vèt la ( Chelonia mydas ) ;
Tòti Hawksbill ( Eretmochelys imbricata ) ;
tòti kwi a ( Dermochelys coriacea ) ;
tòti plat la ( Natator depressus ) ;
tòti lanmè a loggerhead ( Caretta caretta ) ;
tòti oliv Ridley ( Lepidochelys olivacea ) ;
Kemp's ridley ( Lepidochelys kempii ).

Flora tèrès

Flora a se tipik nan forè yo xerophilous nan zile vòlkanik yo nan Zantiy yo.

Soapwood ( Sapindus saponaria ),
Pye pye pwa peyi ( Tabebuia heterophylla ),
Cherry brezilyen ( Eugenia brasiliensis ) mal rele "Merisier" lokalman. (Yon espès myrtaceae ki gen fwi yo itilize pou fè likè seriz, yon aperitif lokal ki tipik nan Les Saintes) ,
Chisiv wouj ( Bursera simaruba ),
Frangipani ( Plumeria alba ),
Manchineel ( Hippomane mancinella ) : pyebwa toksik ki make ak yon liy wouj sou kòf yo pa konsèvatwa bò lanmè a,
Jujube Moris ( Zizyphus mauriciana ),
Flanbwayan wouj oswa jòn ( Delonix regia ),
Courbaril ( Hymenea courbaril ),
Pye bwa Tamarind ( Tamarindus indica ),
Bwa Endyen ( Pimenta racemosa ) se pi plis prezan sou ti mòn yo nan Terre-de-Bas kote moun nan lokalite yo sèvi ak li yo fè wonm Bay .

Aridity la te pèmèt devlopman nan koloni kaktis trè divès, ki pi remakab nan yo se :

kakti chandèl ( Cereus ) ;
rakèt pike oswa san kolòn vètebral oswa pye lalwa ( Opuntia ficus ) ;
aloès ;
Tèt angle ( Melocactus intortus ).

Gwo pye bwa kokoye zoranj, jòn oswa vèt ;
Pye bwa rezen bò lanmè ( Coccoloba uvifera ) ;
Catalpa ( Thespesia populnea ) ;
Icaquiers ( Chrysobalanus icaco ) ;
Muricife (tèm kreyòl) yon kalite oliv manjab West Indian ki prèske disparèt nan plaj yo.

Twa espès ra Orchid grandi natirèlman nan achipèl la epi yo sijè a pwoteksyon estrik. :

Epidendrum ciliare, ki pi komen an ;
Tolumnia urophylla (oswa Oncidium urophyllum ), menm jan ak myèl an lò men ki pi piti nan gwosè ;
e menm pi rar, Brassavola cucullata a, menase ak disparisyon nan Les Saintes.

Pandan ane 1990 yo, pi fò nan plaj ak ti mòn nan achipèl la te sijè a lòd pwoteksyon biotop (plaj Grande Anse, Îlet à Cabrit, Morne Morel, Morne Rodrigue ak pant sid Morne à Craie ). Nan dat 14 me 1991, sit Pompierre ak Pain de Sucre yo te klase anba lwa 2 me 1930 sou demann minisipalite a ak konsèy jeneral la.

Konsèvatwa Coastal and Lake Shoreline, ki te kreye nan kad pwogram nasyonal pou pwoteksyon zòn natirèl yo, te akeri plizyè teren, sitou Grand-Îlet ak Morne du Chameau . Ak anpil aksyon pou pwoteksyon ekosistèm frajil sa yo deside nan nivo entènasyonal, nasyonal, depatmantal ak minisipal. Inyon Entènasyonal pou Konsèvasyon Lanati (IUCN) te bay lis plizyè sit nan achipèl la epi kategorize degre pwoteksyon yo dapre klasifikasyon aktyèl la. Kidonk, plizyè sit yo ki nan lis nan kategori IV defini pa òganizasyon non-gouvènmantal la. Anplis de sa, Terre-de-Haut ap devlope Agenda 21 lokal li yo ^[2] ^, ^, ^, .

Depi 31 desanm 2010, pil fatra yo ki te rete yon pwoblèm anviwonman depi lontan pou achipèl la fèmen epi ranplase pa entwodiksyon seleksyon triyay divès dechè, answit konpaksyon anvan transpò maritim nan tè pwensipal Gwadloup pou retretman. Anplis de sa, sache plastik jetab yo te disparèt nan kas yo nan makèt ak boutik atravè achipèl la. Tou de otorite minisipal yo te ankouraje rezidan yo pou yo chanje abitid yo nan distribye aktivman sache makèt ki kapab itilize ankò. Avèk nouvo mezi politik sa yo, Sen yo vin pi plis patisipe nan pwoteje anviwònman ak eritaj ^, ^, ^, ^[3] ^, .

Nan mwa me 2011, plizyè douzèn boue amar te enstale nan bè Terre-de-Haut yo nan lòd yo kontwole bato plezi ak diminye kantite amarre ki domaje maren an.

Yo enstale nan achipèl la turbin van espesyal , ki gen guyed epi ki kapab desann atè (nan 45 minit) lè yo anonse yon siklòn twopikal oswa yon tanpèt . Turbin van sa yo trè lejè epi yo fèt pou reziste tranblemanntè ki pi komen yo. Yo pa bezwen fondasyon osi byen fon tankou lòt yo epi yo transpòte an moso. Nan lane 2007, sèt machin inite 275 kW yo te kapab pwodwi twa milyon kWh pa ane, fè Terre-de-Bas, nan zile Saintes, nan sipli elektrisite, ki pèmèt li bay li nan Gwadloup.

Transpò ak vwayaj ant zile yo

Transpò nan komin Terre-de-Haut se sitou fèt pa scooter ak motosiklèt, devan bisiklèt ak mache, distans yo te kout men pant yo lokalman apik. Machin yo ra, ak kèk taksi, minibis ak machin sèvis piblik k ap sikile nan lari etwat zile a. Nan Terre-de-Bas, minibus yo bay pi fò nan transpò (zile ak touris) ant etap aterisaj la ak de vil yo.

Pou transpò regilye pasaje yo, ti Ferry (kèk bato gwo vitès ) bay plizyè koneksyon chak jou 7 jou pa semèn ant Terre-de-Bas, Terre-de-Haut, Trois-Rivières, ak Basse-Terre nan sèten maten. Lòt koneksyon, sitou touris, egziste yon fwa oswa plizyè fwa pa semèn soti nan Pointe-à-Pitre, Grand-Bourg ( Marie-Galante ), Roseau ( Domnik ) oswa Fort-de-France ( Matinik ).

↑ « Monographie sur les Saintes (dépendance de la Guadeloupe) / Sauzeau de Puyberneau ». Gallica. 1901. Retrieved 28-08-2020. Check date values in: |access-date= (help).
↑ « Accueil ». Les Saintes. 29-03-2021. Retrieved 30-04-2023. Check date values in: |access-date=, |date= (help).
↑ « Rivages de France ». Rivages de France. Retrieved 30-04-2023. Check date values in: |access-date= (help).

[1] « Monographie sur les Saintes (dépendance de la Guadeloupe) / Sauzeau de Puyberneau ». Gallica. 1901. Retrieved 28-08-2020. Check date values in: |access-date= (help).

[2] « Accueil ». Les Saintes. 29-03-2021. Retrieved 30-04-2023. Check date values in: |access-date=, |date= (help).

[3] « Rivages de France ». Rivages de France. Retrieved 30-04-2023. Check date values in: |access-date= (help).

[1]

[2]

[3]