Amerik

Amerik se yon kontinan nan lemonn.

Li gen kat gwo zòn : Amerik dinò, Amerik santral, Karayib ak Amerik disid.

Jewografi

Étiré sou plis pase 15 000 km nò nan sid la, kontinan juxtapose pou lwès se twa gwo diferan kalite peyizaj. La fasad pasifik se dominée nan gwo chenn ( nan Aconcagua culmine 6 959 m), étirées, yo cordillères ( Rocheuses nò ak Andes nan sid yo sitou), pati volcaniques, enserrant souvan plato pou altitid (gwo basen Ameriken oswa Altiplano bolivien egzanp). La fasad Atlantik , pafwa bordée pou plenn littorales , se dominée nan mwayen mòn (kote altitid n'atteint janm 3 000 m), tankou Appalaches nan nò, oswa nan tanp plato, tankou platon brésilien nan sid. Sant se okipe nan gwo zòn pou sédimentaires pi ba, tankou Prairie ameriken (débordant nan Kanada), oswa nan rakbwa amazonienne , ki koresponn souvan nan basen pou gigantesques òganizasyon fluviaux (ansanm Misisipi-Misouri nan nò, ap Amazon nan sid) .

Klima ak vejetasyon

La vejetasyon varye ak Relief ak latitid. Yon gwo pati nan Amerik Dinò se nan domèn tempéré. Yo fredi souvan rudes nan altitid ak nan kay, byen lwen ak enfliyans lanmè adoucissantes. Yo al jete yo kont sou Lwès mòn yo, yo raréfiant bò, se, pi abrité, anvan leve nan bòdi a nan Atlantik. Yo pase nan toundra nan gwo nò nan rakbwa yo ak vit nan kay, nan tandans sèk la, nan plenn . Amerik Santral, nan mòn, jis, se anpil melanje, tankou yo tout zile oswa vèsan nan van nan Zantiy . Nan rakbwa a te souvan te masiv défrichée nan plantasyon komès nan Latitid twopikal. Li donminen ankò an revanch nan ap Amazon équatoriale , anpil melanje, toujou cho. Li vann nan plas yon rakbwa ki pi clairsemée, epi nan savane ak nan plenn sou platon brésilien, nan prairie pi nan sid (Pampa). Nan plenn réapparaît nan Patagonie, abritée yo Andes. La fasad pasifik prezante yon suksésivman pou klima enfliyanse natirèlman nan latitid (klima méditerranéen nan Kalifòni ak nan littoral chilien nan wotè Santiago), men tou gen kouran lanmè esplike bann dezè a Atacama.